Kedilerde Renk Körlüğü

Kedilerin dünyayı nasıl gördüğü ve onları çevreleyen eşyaları, canlıları nasıl görselleştirdikleri en çok merak edilenlerden bir tanesidir. Kedilerin renkleri, tonları ya da ışığı bizim gibi algılamadığını biliyoruz. Kedilerin görme yetisi hakkında bilinen bir diğer unsur ise karanlıkta mükemmel bir görüşe sahip oldukları. Bununla beraber yaygın olan bir diğer kanı da kedilerin renk körü olduğu.

Renk körlüğü belirli renkleri birbirinden ayırt edememe durumudur. Renk körlüğünün renklerin hiç görülmemesi durumu olarak düşünülmemesi gerekir. Üstelik kediler söz konusu olduğunda bu durumun farklı bir boyut aldığı da bilinir.

Kedilerin Görme Duyusu

Kedilerde renk körlüğünü anlamak, insanlara olduğu gibi test uygulanamadığından son derece zordur. Gözde çomak ve koni adı verilen iki farklı hücre türü bulunur. Çomak hücreler tek tip ışık görmeye yardımcı olurken koni hücreleri de renkleri algılamayı sağlar. İnsanlar kırmızıya, maviye ve yeşile duyarlı üç tür koni hücresi bulunur. Bu da insanların trikromatik görüşe sahip olmasını sağlar. Bu şekilde gökkuşağının tüm renklerini görmek mümkün olmaktadır.

Geleneksel düşünce kedilerin gözlerinde ise biri mavi ve mor tonlarına diğeri ise sarı ve yeşil tonlarına duyarlı olan iki tür koni hücresi bulunduğu yönündedir. Sahip oldukları hücrelerin özellikleri kedilerin mavi - yeşil ve kırmızı renkleri insanlar gibi algılayamamasına neden olur. Buna dikromatizm adı verilir. Kedilerdeki iki tür koni hücresi mavi - yeşil ve kırmızı tonlarının daha çok gri gibi görünmesine neden olur. Kedilerin renk algısının kırmızı yeşil renk körlüğü olanlarınkine çok benzediği düşünülmektedir.

Ancak kedilerde üç farklı koni türü olduğu için kedilerin de trikromatik olup olmadığına yönelik yapılan araştırmalar vardır. Yapılan bir araştırmaya göre üçüncü tip koninin camgöbeği tonlarına duyarlı olabileceği sonucunu sağlamaktadır. Yapılan başka bir araştırma ise kedilerin fotopik trikromatik görmeye sahip olabileceklerini göstermektedir. Bu durum temel olarak kedilerin gün ışığında insanlarınkine benzer bir renk tayfı görebileceği ancak bu tayfın bizimki kadar canlı olmayabileceğini ortaya koyar. Bu kedilerin dünyayı daha gün ışığı parlaklığı yerine pastel renklerle gördüğü anlamına gelir. Hatta kedilerin ultraviyole ışıkları görüp göremediğini anlamaya yönelik bazı araştırmalar da bulunmaktadır. UV görüşüne sahip canlılar idrar izlerini görebilir. Kedilerin sürekli olarak kumlarının aynı şekilde dağıtmasının nedeninin altında böyle bir görüşe sahip olabilecekleri düşünülmektedir.

Her ne kadar kediler renkleri insanlar gibi algılamasalar da gözlerinde bulunan çok sayıdaki çomak hücresi onların daha hassas ışık algısına ve gece görüşüne sahip olduğunu gösterir. Bu nedenle kediler karanlıkta etrafı bizden çok daha iyi görebilirler. Kediler bilinen aksine nokturnal değil krepüsküler canlılardır. Yani en çok şafakta ve alacakaranlık aktif olurlar. Günün bu saatlerinde renkleri ayırt edebilmek düşük ışıkta görebilmek kadar önemli değildir. Kediler ayrıca insanlardan daha geniş bir görüş açısına sahiptir. İnsanlar 180 derecelik görüş açısına sahipken kedilerde bu açı 200 derecidir.

Kediler her ne kadar insanlardan daha geniş bir görüş açısına sahip olsa da görüşleri bizimki kadar keskin değildir. Aslında kedileri miyop olarak tanımlamak mümkündür. Çünkü insanlar ortalama olarak 200 metreye kadar nesneleri keskin ayrıntılar ile görebilirler. Kedilerde ise bu mesafe sadece 20 metredir.

Kedilerin de gözleri bizde olduğu gibi kafatasının ön kısmında konumlanmaktadır. Anatomik yapı nedeniyle kediler binoküler bir görüşe sahiptir. Binoküler görme, avı yakalayabilmek için önemli bir etken olan derinlik algısına izin verir.

Kedilerde Renk Körlüğünün Etkisi Var mıdır?

Kedilerin dikromatik mi yoksa fotopik trikromatik mi görüşe sahip olduklarını bilemediğimiz için renk algılarının kapsamını ve görüşlerinde hangi sınırlamaların olabileceğini ayırt etmek oldukça zordur. Bazıları kedilerin kırmızı veya sarı gibi görmedikleri renge sahip oyuncaklara tepki vermediğini iddia etse de belirli bir rengi ayırt edememek ile hiç görememek arasında büyük bir fark vardır. Kırmızı bir oyuncak kediye kırmızı görünmeyebilir ancak kedi yine de onu görmeye devam edebilir ve onunla oynayabilir.

Kediler ister dikromatik ister fotopik trikromatik görüşe sahip olsun emin olduğumuz şey görünür ışık spektrumunu bizim gördüğümüz gibi algılayamamalarıdır. Bununla birlikte, belirli renkleri ayırt edememe kediler için son derece normaldir. Hatta bazı kedilerde daha sınırlı bir renk görüşü bulunduğu düşünülmektedir. Kırmızı yeşil renk körlüğü, sarı mavi renk körlüğü ve monokromatik görüş insanlarda kalıtsal özelliklerdir. Kedilerin renk görmelerini daha da sınırlayan benzer kalıtsal özelliğe sahip olabileceği düşünülmektedir ancak bu durum kesin olarak kanıtlanmamıştır.

Kedilerin bir oyuncağı ya da bir eşyayı çok sevmesi onun rengini algıladığı ya da tam tersi bir oyuncakla hiç oynamaması onun rengini algılamadığı ve bu yüzden oynamadığı anlamına gelmez. Kedilerde renk körlüğünü algılayabilmek için herhangi bir test bulunmamaktadır. Bu nedenle kedilerde renk körlüğü olup olmadığını anlamanın bir yolu yoktur.

Kedilerde Renk Körlüğü Algısı

Kediler, insanlar gibi görünür ışık spektrumunu algılayamaz ancak bu durum çoğu kedinin görüşünü herhangi bir şekilde engellemez. Çoğu kedi renkleri görme yeteneklerinden bağımsız bir şekilde mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürer. Görebildiğimiz renk tayfı ile kedilerin algısını karşılaştırdığımızda onlar için renk körü demek doğrudur ancak kedilerin doğal görüş biçimi ve algısı bu şekildedir.