Kedilerin çok farklı pozisyonlarda uyuduğu bilinen bir gerçek. Kediniz her seferinde farklı ve garip şekillerde uyusa da kedinizin uyku esnasında zaman zaman seğirdiğini fark edebilirsiniz. "Kedilerde seğirme neden olur?", "seğirmeye yol açan faktörler nelerdir?" ya da "kediler seğirme esnasında rüya mı görüyorlar?" gibi soruları yanıtlamak zordur. Kedilerin uykularında seğirmelerinin arkasında bilimsel bir gerçek yatıyor. Bu da tıpkı insanlarda olduğu gibi uyku evreleriyle ilgili.
Bir kedinin günlük uyku süresi ortalama olarak 15 saattir. İnsanlarda ortalama uyku süresinin 8 saat civarında olduğunu düşünürsek bu aslında oldukça uzun bir süre. Görünüşe göre kediler uyumanın değerini anlıyor ve dinlenmeye her zaman öncelik veriyor. Uyku, onların yeniden şarj olmalarına, bağışıklık sistemlerini korumalarına ve genel sağlıklarını desteklemelerine yardımcı olur. Uyku evreleri yavru ve yetişkin kedilerde değişiklik gösterir. Yetişkin kediler üç farklı uyku evresi yaşarken yavru kediler dört farklı uyku evresi yaşar.
Tıpkı insanlarda olduğu gibi kedilerde de uykunun farklı evreleri bulunur. Bu evrelerin birbirinden ciddi büyük farkları vardır ve fizyolojik olarak da çeşitli değişimler meydana gelir.
Şekerleme kedilerde en hafif uyku evresidir. Bu süreçte kediler çevrelerinin farkındadır. Kedinizin şekerleme esnasında etraftan gelen seslere göre kulaklarını oynattığını görebilirsiniz. Şekerleme vahşi doğada kediler için bir savunma mekanizmasıdır. Ancak bu davranış ev ortamında yaşayan, daha büyük bir yırtıcı tarafından avlanma ihtimali olmayan ev kedilerinde de görülmektedir.
Hafif uyku, kedilerin deneyimlediği farkındalık düzeyi açısından şekerleme ile derin uyku arasında kalmaktadır. Bu aşamada kediler uyuyor olsalar da ihtiyaç duydukları anda harekete geçebilirler. Hafif uyku evresi derin uyku başlamadan önce yaklaşık 25 dakika sürmektedir.
Derin uyku, uyku esnasında hızlı göz hareketlerinin gerçekleştiği REM uykusu olarak da bilinen evredir. Kediler uyurken hafif uykudan derin uykuya ve sonra tekrar hafif uykuya geçerler. Derin uyku evresi yaklaşık olarak 5 - 10 dakika kadar sürmektedir. Kedilerin titrediği, seğirdiği ya da rüya gördüğü evre derin uyku evresidir. Derin uyku evresindeyken kedileri uyandırmak daha zordur.
Kediler rahatsız olduklarında ya da kendilerini güvensiz hissettiklerinde derin uykuya dalmayabilirler. Kedinize rahat ve sıcak bir uyku ortamı yaratmak adına ona yumuşak ve yükseltilmiş kısacası güvende hissedeceği bir uyku alanı sağlayabilirsiniz. Özellikle yerden yüksekte uyumak kedilere daha güvende hissettirir. Havaların soğuk olduğu dönemlerde kediler kıvrılarak bir tüy topu halinde uyur. Sıcak havalarda ise onların daha rahat uyuduğunu gözlemleyebilirsiniz.
Aktif uyku yavru kedilerde görülen dördüncü uyku evresidir. Bu uyku sırasında yavru kedinin sinir sistemi aktif haldedir. Bu nedenle yavru kediler uyurken ağlayabilirler, ses çıkarabilirler ya da daha belirgin bir şekilde titreyebilirler. Genç hayvanlarda sinirlerin kontrolü tam oturmadığı için bu tarz hareketler görülebilmektedir. Yavru kedilerde uyku, sinir sisteminin olgunlaşmasına da yardımcı olur. Uyuyan bir kedi yavrusunu uyandırmamanız tavsiye edilir. Çünkü uyanıkken çok fazla enerji harcarlar ve bu nedenle dinlenmek için çok fazla uykuya ihtiyaç duyarlar.
Kedilerin uykusunda titremesi normaldir. Yaşam evresine göre titreme miktarı değişebilir ancak bu durum endişe etmeyi gerektirmez.
Genç kediler yaşlı kedilerden daha fazla seğirme ve titreme eğilimi gösterirler. İnsanların ve kedilerin uykusundaki benzerlik REM uykusuyla sınırlı değildir. Bebeklerin de sinir sistemleri henüz gelişmemiştir. Sinir sistemleri gelişinceye ve nöron bağlantıları tamamlanıncaya kadar bebekler de uykularında uzuvlarını hareket ettirirler. Bu durumun aynısı yavru kedilerde geçerlidir. Yavru kedilerin uyku esnasında titremesi aslında onların sinir sistemlerinin düzgün bir şekilde gelişim gösterdiğinin bir kanıtıdır.
Hem yavru kediler hem de yetişkin kediler uykusunda titrerler. Bu durum yavru kedilerde daha sık görülür. Kedilerin uykusunda titremesi normaldir. Titremenin yanı sıra kediler uyurken kulaklarını oynatabilir, havayı koklayabilir, patilerini bükebilir ya da çeşitli sesler çıkarabilirler.
Kedinizin uyuşukluk, iştahsızlık, kusma, vücut sertleşmesi, sarsıntılı yürüme ya da uyanmada güçlük çekme gibi çeşitli belirtileri olmadığı sürece uykuda titremesinde hiçbir problemi yoktur. Bu belirtiler kedilerde bazı ciddi rahatsızlıklara işaret ederler. Vücudun tamamen sertleşmesi ya da sarsıntılı hareketler yapması kedinizin sadece masumca titremediğini ve nöbet geçirdiğini gösterir. Ancak nöbetler sadece uyku sırasında meydana gelmez bu nedenle kediniz sadece uykusunda titriyorsa endişelenmenize gerek yoktur. Eğer kedinizin nöbetleri varsa uyanık olduğunda da titrediğini, kasıldığını ya da garip davranışlar sergilediğini görürsünüz. Bu gibi durumlarda vakit kaybetmeden veteriner hekime danışmanız gerekir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
