Kedilerde menenjit, beyin zarının iltihaplanması olarak ifade edilebilir. Beyin zarı, omuriliği ve beyni çevreleyen bir dokudur. Bu doku hem beyin hem de omurilik için koruyucu bariyer görevi görmektedir. Birçok sağlık problemine bağlı olarak menenjit ortaya çıkabilmektedir. Menenjit en çok ileri yaşta ya da bağışıklık sistemi zayıf olan kedilerde görülmektedir. Ciddi bir sağlık problemi olduğu için kedinin acil tıbbi yardım alması gerekir.
Beyin zarının dışında beynin kendisinde ya da omurilikte de iltihap görülebilmektedir. Beyin zarının ve beynin iltihaplanmasına meningoensefalit, beyin zarı ve omurilikte aynı anda iltihaplanma meydana gelmesine meningomiyelit adı verilmektedir. Beyin zarı iltihabı beyin de ya da omurilikte ikincil bir iltihaplanmaya yol açar. Bunun sonucunda da çeşitli nörolojik komplikasyonlar meydana gelir. Uzun süreli iltihaplarda beyni ve omuriliği koruyan ve besleyen serebrospinal sıvının akışı engellenir. Bu da beyinde serebrospinal sıvı birikimine yol açarak nöbet ya da felç gibi çeşitli problemlere neden olur.
Hastalıklar insanlarda olduğu gibi kedilerde de çeşitli belirtilere neden olmaktadır. Ancak kediler hasta olduklarını çok iyi bir şekilde gizleyen canlılardır. Bu nedenle kedilerin hasta olduğunu anlamak zor olabilmektedir. Ancak kedilerde menenjit fark edilebilecek bazı belirtilere yol açmaktadır. Bu belirtiler aşağıdaki gibidir.
Yukarıdaki belirtiler hastalığın başlangıç safhasında görülen belirtilerdir. Ancak tedavi edilmediğinde hastalığın ilerlemesiyle birlikte yeni belirtiler de ortaya çıkar. Hastalığın ilerlemesi ile ortaya çıkan belirtiler.
Menenjit kedilerde çok farklı nedenlere bağlı olarak görülür. Ancak en sık görülen nedeni enfeksiyondur. Özellikle aşağıda yer alan enfeksiyonlar kedilerde en sık görülen menenjit nedenlerinin başında gelmektedir.
Kedilerde menenjit teşhisinin konabilmesi için ilk olarak veteriner hekimin fiziksel ve nörolojik muayene gerçekleştirmesi gerekmektedir. Kedinin belirtileri değerlendirilir, ensede sertleşme olup olmadığı kontrol edilir ve yürüyüşüne bakılır.
Hastalığı teşhis etmenin en etkili yöntemi kan ve idrar tahlilidir. Bunun için tam kan sayımı gerçekleştirilir. Bu sayede hem enfeksiyon olup olmadığı kontrol edilir hem de varsa enfeksiyona neden olan problem teşhis edilir. Kanda beyaz kan hücrelerinin artışı enfeksiyonun başlıca göstergesidir. Enfeksiyon olan kedilerin idrarında da bakteriye ya da beyaz kan hücrelerine rastlanmaktadır.
Kedinin beyninde enfeksiyon olup olmadığını anlamak için MR ya da bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır. Bu sayede hastalığın daha da ilerleyip ilerlemediği, tümör ya da kanama gibi ciddi problemlere neden olup olmadığı da kontrol edilir.
Son olarak menenjit teşhisinde kullanılan en etkili yöntem spinal tap adı verilen serebrospinal sıvıdan örnek alınması işlemidir. Bu işlem genel anestezi ile yapılmaktadır. Kedinin son derece hassas merkezi sinir sistemi bölgesinden iğneyle sıvı örneği alınır ve laboratuvarda incelenir.
Kedilerde menenjit tedavisi, menenjitin altında yatan hastalığa bağlı olarak değişiklik gösterir. Bağışıklık sisteminin iltihaba verdiği cevabı baskılamak için steroid ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Ancak steroid ilaçlarının uzun dönem kullanımlarında ciddi yan etkileri olduğu için düzenli olarak veteriner kontrolü gerçekleştirilmelidir. Bu sayede steroid kullanımına bağlı yan etki gelişip gelişmediği yakından kontrol edilir.
Bir enfeksiyonun menenjite neden olduğu durumlarda ise farklı antibiyotik tedavileri uygulanır. Kullanılan antibiyotik türü enfeksiyona yol açan organizmanın türüne göre değişiklik gösterir. Antibiyotik tedavisiyle birlikte menenjitin neden olduğu belirtilerin hafifletilmesi için de çeşitli ilaçlar uygulanabilmektedir. Bu ilaçlar genellikle menenjitin neden olduğu kas spazmlarını ve ağrılarını önlemeye yöneliktir. Menenjitin kedide ciddi ya da kalıcı hasara yol açtığı durumlarda ise belirtileri hafifletmeye yönelik olan ilaçların uzun vadeli kullanılması gerekebilmektedir.
Çoğu zaman menenjit başarılı bir şekilde tedavi edilir ve kedinin uzun bir süre boyunca yaşam kalitesi yüksek bir hayat sürmesi sağlanır. Çok ciddi durumlarda ise iyileşme süresi uzun olmaktadır. Bu gibi durumlarda genellikle kedinin merkezi sinir sisteminde kalıcı hasarlar meydana gelir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
