12.10.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Kediler duygularını da hissettikleri acı veya ağrıları da kendilerine has yöntemlerle dışarıya vururlar ve hatta kimi zaman hiçbir şey belli etmeden hayatlarına devam ederler. Bu nedenle kedilerin rutinlerinde, davranışlarında ya da miyavlamalarındaki en küçük değişikliklerin yakından takip edilmesi önemlidir.
Kediler özellikle kendilerini iyi hissetmediklerinde bu gerçeği saklama konusunda muazzam bir uzmanlığa sahiptir. Vahşi doğada diğer yırtıcılardan veya tehdit unsurlarından korunmalarını sağlayan bu içgüdü evde yaşayan kedilerde de etkisini hissettirebilir. Kedilerin ağrı veya hastalık gibi durumları saklama eğilimlerinin ardındaki bir başka neden de yaşadıkları şikayetleri yeni bir durum olarak kabul etmeleri ve yollarına devam etmeleridir. Bu nedenle kedilerde hastalık belirtileri bariz bir noktaya gelene kadar insanlar tarafından fark edilemeyebilir. Bu yazımızda "kedim hasta mı?" endişesi yaşayanların gözlemlemesi gereken belirtiler hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Kedilerle yaşayan birçok kişi "kedim hasta gibi" endişesi yaşayabilir, fark edilen değişimler kedilerin hasta oldukları ihtimalini ortaya çıkarabilir. Bu durumda en kesin yol kedilerin veteriner hekimler tarafından muayene edilmeleridir. "Kedim hasta gibi" endişesini ortaya çıkarak spesifik belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
Nadiren kusma veya ara sıra tüy yumağı kusma gibi sorunların yaşanması genellikle endişe verici değildir. Fakat kusma sıklığının artması ve kusma ile birlikte iştahsızlık, ishal, ateş ve halsizlik gibi belirtilerin çıkması mutlaka dikkate alınması gereken hastalık belirtileri arasındadır. Kediler Niçin Kusar ve Nasıl Önüne Geçilir? adlı içeriğimize buradan ulaşarak detaylı bilgi alabilirsiniz.
Kedilerin iştahlarının azalması normal bir durum olabileceği gibi uzun sürdüğü takdirde dikkat edilmesi gereken bir hastalık belirtisi anlamına da gelebilir. Kediler ara sıra öğünlerini atlayabilir ancak bu durum birkaç gün olursa zaman kaybetmeden veteriner hekimlere gidilmelidir. Kediler birkaç gün yemek yemediklerinde karaciğer yağlanması veya hepatil lipidoz gibi ciddi sorunları ortaya çıkabilir. İştah azalması gibi artması da kedim hasta gibi endişesini ortaya çıkarmalıdır. Özellikle yaşlı kedilerde ani iştah artışı hipotiroidizm göstergesi olabilir. Ani iştah artışı yaşayan tüm kedilerin veteriner hekimler tarafından muayene edilmesi önerilmektedir.
Sık sık diyetlerinin değiştirilmesi, bağırsak parazitleri veya çeşitli sağlık sorunları neticesinde ortaya çıkabilen ishal, kedilerde göz ardı edilmemesi gereken hastalık belirtileri arasında yer alır. Tedavi edilmediğinde dehidrasyon ve bağırsak iltihabı ile sonuçlanabilen bu durum kedilerin halsizleşmesine de yol açar. Yavru Kedilerde İshal Neden Olur? Adlı içeriğimize buradan ulaşabilirsiniz.
Kedilerin miyavlama sıklıklarının değişmesi yalnızca canları sıkıldığı için gerçekleşebilir. Ancak aynı zamanda ağrı, stres ve hastalık da daha yüksek sesle ve daha çok miyavlamaları ile sonuçlanabilir. Bu durumda davranışlarının gözlemlenmesi ve farklı belirtilerin ortaya çıkıp çıkmadığından emin olunması önemlidir.
Kediler kendilerini temizleyen ve bu rutin için saatler harcayan canlılardır. Aşırı temizlenme ise bir sorun olarak kabul edilir. Davranışsal problemler de ağrı da cilt sorunları da aşırı temizlenmeye yol açabilir. Her zamankinden fazla temizlenen kedilerin veteriner hekim kontrollerine götürülmesi ihmal edilmemelidir.
Kediler zaman içerisinde yeni davranışlar benimseyebilirler ve kişilik özelliklerinde değişimler meydana gelebilir. Yaşla birlikte yaşanan bu değişimlerin çoğu normaldir. Bununla birlikte kısa süre içerisinde belirgin farklılıklara rastlanıyorsa; örneğin kendini sevdiren bir kedi, kendisine temas edildiğinde saldırıyorsa ya da her zaman insanlarla zaman geçiren bir kedi bir anda saklanmaya başladıysa veteriner hekimler tarafından muayene edilmeleri önemlidir.
Kedilerin kilolarındaki artış da azalma da dikkat edilmesi gereken hastalık belirtileri arasına yer alabilir. Kilo değişimleri altta yatan bir sağlık sorununun en belirgin göstergeleri olarak kabul edilir. Özellikle ani kilo kayıplarına karşı kayıtsız kalınmaması önemlidir.
Kedilerin her zamankinden daha fazla su içmesi kedilerde birçok farklı sağlık sorunu ile ilişkilendirilebilen bir semptom olarak karşımıza çıkar. Özellikle böbrek ve idrar yolları ile ilgili sorunlar su içme miktarını artırdığı için kedilerin içtikleri su miktarının düzenli olarak takip edilmesinde ve daha çok su içtikleri fark edildiğinde veteriner hekimlere muayeneye götürülmesi önerilmektedir.
Su tüketimindeki artıştan sonra idrar değişimlerine de değinmek gerekiyor. Kedilerde idrar sorunları böbrek veya idrar yolu hastalıklarına işaret edebiliyor. Kedilerin idrar yapma sıklıkları, idrar miktarları değiştiğinde ya da idrarlarında kan olması gibi farklı sorunlar fark edildiğinde zaman kaybetmeden veteriner hekimlere ziyarete gidilmesi gerekiyor.
Kedilerde ağız kokusu, diş ve diş eti hastalıklarının öncül belirtileri arasında yer alır. Hafif bir ağız kokusu acil bir muayeneyi gerektirmez ancak ağız ve diş sağlıklarının olumsuz yönde ilerlediği ve mümkün olduğunca kısa sürede veteriner hekimlere danışılması gerekliliğini ortaya koyar. Belirgin bir ağız kokusu ise kesinlikle en kısa sürede tıbbi destek almayı gerektirebilir. Özellikle fazla salya akması ve ağızdan kan gelmesi gibi durumlarda enfeksiyon varlığı söz konusu olabilir ve acil tedavi edilmediği takdirde diğer organlara ve kalbe zarar verebilir.
Kedilerde hastalık belirtileri saydıklarımızla da sınırlı değildir; gözlerde veya burunda akıntı, kulak kirinde çoğalma, tüylerde aşırı dökülme, nefes ritimlerinde değişme, halsizlik, huzursuzluk, oyun oynamaktan kaçınma gibi durumlara karşı da tetikte kalınmasında fayda olacaktır.
Kedilerde hastalık belirtileri nitelikleri doğrultusunda acil tıbbi müdahale gerektirebilir. Travmaya maruz kalınması, nefes almakta zorlanmaları, diş etlerinin soluklaşması; mavi veya beyaz renge dönmesi, bilinçlerini kaybetmeleri, nöbet geçirmeleri, dengelerini kaybetmeleri, yürüyememeleri, ateş, 24 saat boyunca devam eden açlık, ağlama ve yüksek sesli bağırma ile karakterize aşırı ağrı göstergeleri ve zehirli maddelere maruz kalınması gibi durumlarda acilen veteriner hekimlere başvurulması gerekir.
Tüm bu belirtilerin erken dönemde fark edilmesi uygulanacak tedavi seçeneklerinin belirlenmesi ve kedilerin sağlıklarının sürdürülebilmesi için önemlidir. Bu nedenle kedim hasta gibi ya da kedim hasta mı gibi ikilemler yaşandığında güvenli tarafta kalmak faydalı olacaktır. Düzenli veteriner kontrollerinin ihmal edilmemesi de olası sağlık sorunlarının erken süreçte teşhis edilmesi adına en önemli gereklilikler arasında yer alır.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.
