17.09.2020 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Kedilerin sık kusması normal bir durum değildir. Kedilerde her gün kusma mutlaka takip edilmesi gereken ve iki gün üst üste gerçekleştiği zaman da mutlaka veteriner hekime bildirilmesi gereken bir durumdur. Bir kedinin nedensiz olarak ayda birkaç kez kusması bile normal sayılmaz. Kediler niçin kusar? sorusuna verilebilecek çok fazla cevap var. Bunlardan bazıları oldukça zararsız nedenler olsa da bazılarında mutlaka veteriner hekim müdahalesi gerekir. Bu yazımızda kediler niçin kusar, kedilerde kusma neden olur sorularına cevap vermeye çalışacağız.
Kedilerde kusma birkaç nedene bağlı olarak gelişebilir. Hangi nedeninin kusmaya neden olduğunu anlamak ve doğru tedavinin yapılmasına yardımcı olmak için iyi bir gözlem yapılması gerekir. Kedilerde kusma nedenleri gastrointestinal nedenler ve gastrointestinal olmayan nedenler olarak iki alanda incelenebilir. Kusmanın nedeninin anlaşılması için kedinin genel durumunun da gözlemlenmesi gerekmektedir.
Kedilerin kusmasının pek çok farklı nedeni olabilir. Kusmanın yakından gözlemlenmesi ve kusmaya eşlik eden farklı semptomların olup olmadığı durumun ciddiyetinin anlaşılmasında ve tedavinin doğru planlanmasında büyük bir öneme sahiptir. Yazımızın devamında kedilerin kusma nedenlerini ve kusmaya en çok neden olan durumları detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Pek çok kedi sahibinin en temel sorunlarından birisi tüy yumaklarına bağlı kusmadır. Kediler kendilerini yalayarak temizledikleri için kendi tüylerini yutarlar ve bu tüyler kediler tarafından sindirilemezler. Sindirilemeyen tüyler kusma ya da dışkı ile atılmadığı zaman bağırsaklarda tıkanmaya neden olabilirler. Kedilerde yaygın görülen tüy topağı sorununu önleyebilmek ve yutulan tüylerin doğal yollarla atılımını sağlamak için kullanabileceğiniz tüy yumağı önleyici malt kedi macunu ürünlerine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Sık kusmanın en yaygın ve masum nedeni hızlı yemek yemektir. Hızlı yemek yemeye bağlı kusma genellikle yaş mama gibi cazip bir öğünün arkasından gerçekleşebilir. Yemek hızına bağlı kusma her kedinin yaşayabileceği bir durumdur. Kedinizin kusmadan önce yemek yiyip yemediğini takip etmeye çalışarak kusmanın hızlı beslenmeye bağlı olup olmadığını kolayca anlayabilirsiniz. Ayrıca sindirilmemiş mamalar görüyorsanız kusmanın nedeni hızlı yemek yemektir.
Kedilerde insanlar gibi gıdalara karşı alerji geliştirebilirler. Mama içerisinde herhangi bir besine ya da katkıya karşı alerjisi olan kediler kusabilirler.
Böcek ilacı, fare zehri gibi kimyasallar kedilerin zehirlenmesine neden olabilir. Ayrıca kediler için zehirli olabilecek bitkiler ve zirai ilaçlar da zehirlenmeye bağlı kusma nedenidir. Bu nedenle kediniz kustuğu zaman herhangi bir şekilde kimyasallar ile teması olup olmadığını kontrol etmenizde fayda olacaktır.
Kediler niçin kusar sorusunun en korkutucu cevaplarından birisi de ne yazık ki sağlık sorunlarıdır. İltihaplı bağırsak hastalığı, pankreatit, kronik böbrek hastalığı, diyabet, hipertiroidizm, karaciğer yağlanması gibi sağlık sorunlarının belirtileri arasında kusma yer alır. Bu hastalıkların bir diğer semptomu da genellikle kilo kaybıdır. Eğer yukarıda bahsedilenlerden bağımsız olarak devam eden kusma sorunu varsa olası bir hastalık ihtimalini elemek ya da erken teşhis ile önlem almak için mutlaka bir veteriner hekime danışmak gerekir.
Kedi kusmuğunun yapısını incelemek ve tam olarak neye benzediğini anlamak kusma nedenini belirlemek açısından büyük öneme sahiptir. Kusmukta belirgin bir görünüm olması halinde daha kolay teşhis elde etmek ve tedaviyi hızlandırmak açısından fikir sahibi olunabilir.
Kediler aç oldukları zaman safra kusarlar. Bu durumda kedinin beslenme düzenini gözden geçirmek gerekir. Kediler 24 saat aç kaldıklarında ya da anoreksik olduklarında kusabilirler. Safra şeklinde kusma ile karşılaştığınız zaman kedinizin günde bir öğün beslenmediğinden emin olmaya çalışın.
Kusmuğun beyaz bir köpük şeklinde olması bağırsaklarda iltihaplanma olabileceği anlamına gelir.
Kedi kusmuğu su gibiyse ya da çok berrak renkli bir sıvıysa fazla su içmiş olabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir. Berrak renkli kusma devam ederse kedilerin çok su içmesine neden olan hastalıkları değerlendirmek için veteriner hekime danışılması gerekir. Kedilerde su tüketimi şeker hastalığı veya böbrek hastalığı sebeğli olabilir.
Kusmuğun kahverengi olması genellikle bağırsak yolunda sindirilmiş kanın bir göstergesi olarak ele alınır. Bağırsaklarda ülser, yabancı cisim tıkanması ve bazı durumlarda tüy yumakları bu duruma neden olabilir.
Kusmuk içerisinde an görülmesi ülser sorununu işaret edebilir. Arka arakaya kusmaya bağlı olarak da kusmuk içerisinde kan görülmesi normaldir bunun temel edenin kusmaya bağlı artan asit seviyesinin yemek borusunu ve mide zarını tahriş etmesidir. Bunların yanı sıra bir hastalığa bağlı pıhtılaşma anormalliği veya fare zehirine maruz kalma gibi durumlarda da kan görülme ihtimali vardır. Kusmukta kan görüldüğünde hızlı şekilde veteriner hekime danışılması gerekir.
Kedilerin kusmuğunda görülen solucanlar yaygın olarak yuvarlak solucanlardır ve bu kedinin parazit sorunu olduğunun göstergesidir. Kedi kusmuğunun içerisinde solucan varsa mutlaka veteriner hekime danışılması gerekir.
Hızlı ve/veya çok mama tüketimi sonrasında kusan kedilerin kusmuğunun içerisinde mama kalıntıları bulunabilir. Kusmukta mama kalıntısı sadece hızlı mama tüketimi bağlı gelişmez. Besinlerin ince bağırsağa geçmesine engel olan bir tıkanma ya da besin alerisi de kusmuk içerisinde mama gözükmesine neden olabilir.
Kedilerde kusmayı engellemek için yapılabilecekler kedinin kusma nedenine göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle öncelikle kusmanın neden meydana geldiğini bulmak gerekir. Kedi kusmasına ne iyi gelir? sorusu için farklı nedenlere bağlı verilebilecek bazı önerilerden bahsedeceğiz ancak 2 günden uzun süre devam eden kusmalarda mutlaka veteriner hekime danışmak gerektiği unutulmamalıdır.
Tüy topaklarına bağlı kedi kusmasına ne iyi gelir? sorusunun birden fazla cevabı vardır. Kedilerin yuttukları tüyleri doğal yollarla çıkarabilmeleri için önerilen macunları kullanabilirsiniz. Ayrıca kediyi düzenli olarak taramak ve gevşek tüyleri toplamak fazla tüy yutmasına engel olacağından tüy topaklarının oluşumunu ve buna bağlı meydana gelen kusmanın azalmasını sağlar.
Kedilerde hızlı yemek yemeye bağlı kusma sorunu varsa gün içerisinde bir ya da iki öğün beslenme yerine mamalarını daha çok öğüne bölerek vermeyi deneyebilirsiniz. Otomatik mama kapları porsiyonlama konusunda oldukça etkili bir çözüm sunacaktır. Ancak öğün miktarını azaltmanıza rağmen hızlı yeme sorunu devam ediyorsa mama kabına yutamayacağı büyüklükte bir nesne yerleştirmek etkili bir çözümdür. Tenis topu gibi bir nesneyi mama kabına koyarsanız topun hareketleri kedinin mamasını hızlı tüketmesine engel olur. Kedilerin yavaş beslenmesine yardımcı olacak mama kabı modellerine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Gıda alerjisine bağlı kedi kusmasına ne iyi gelir? sorusunun cevabı için öncelikle alerjiye neden olan besini bulmak önemlidir. Mamada öncelikle temel protein kaynağını değiştirerek denemeler yapabilir ya da alerjiye bağlı kusmaya çözüm bulmak için veteriner hekiminizden mama önerisi isteyebilirsiniz.
Zehirlenmeye bağlı kedi kusmasına iyi gelebilecek bir öneriyi uygulamak riskli olacaktır. Zehirlenmeye neden olabilecek kimyasalları kedinin ulaşamayacağı yerlerde saklayarak önlem alabilirsiniz. Ancak zehirlenmeden şüpheleniyorsanız mutlaka veteriner hekime danışmalısınız.
Herhangi bir hastalığa bağlı kusmanın fark edilmesi ve kusmaya neden olan hastalığın tedavi edilebilmesi için veteriner hekimin müdahalesi gerekir. Sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesi, tedavinin başarılı olması açısından büyük önem taşır. Bu nedenle düzenli veteriner hekim kontrolleri herhangi bir sorunun erken fark edilmesi açısından önemlidir.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.