Kedilerde en sık görülen mide hastalıkları arasında yer alan gastrit en kısa şekilde midenin iç duvarında oluşan inflamasyon şeklinde tanımlanabilir. Kedilerde gastrit akut ya da kronik olarak ortaya çıkabilir. Mide iç mukozasında meydana gelen bu enflamasyon tek başına görülebileceği gibi farklı hastalıklarla birlikte ya da çeşitli hastalıkların bir sonucu olarak oluşabilir. İştahta azalma, dehidrasyon, karın ağrısı ve kusma gibi semptomlar kedilerde gastrit belirtileri arasında yer alır. Kedilerde gastrit belirtileri ve belirtilerin şiddeti kedi özelinde değişiklik gösterebilir. Her yaştan kedide ortaya çıkabilen bu gastrointestinal hastalık çoğunlukla hayati tehlike taşımasa da farklı hastalıkların habercisi olabileceğinden yakından tanınmalıdır. Bu yazımızda "kedilerde gastrit nedir?", "kedilerde gastrit belirtileri ve nedenleri nelerdir?" gibi önemli soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Gastrit, mide mukozasının iltihaplanmasına bağlı olarak kronik veya akut kusma sendromunu tanımlamak için kullanılan genel bir terim olarak düşünülebilir. Mide mukozasının tahrişi, enfeksiyonu veya yaralanması sonucunda mide epitel hücreleri bozulur, mide asidi salınımı artar ve midenin koruyucu bariyeri zarar görür. Az önce de ifade edildiği gibi kedilerde gastrit akut ya da kronik olarak ortaya çıkabilir. Nedenleri farklılaşabileceği için her iki durumun ayrı ayrı ele alınmasında fayda olacaktır.
Kedilerde akut gastrit genellikle yavruluk döneminde dünyayı keşfetme sürecinde olanlarda görülür. Ani gelişen kusma ve iştahta azalma (anoreksi) ayırt edici özelliklerindendir. Yenmemesi gereken bir besinin tüketilmesi ya da yutulmaması gereken bir cismin yutulması akut gastrit oluşumuna neden olabilir. Aynı zamanda sağlıksız beslenme, toksik maddelerin tüketilmesi, aşırı yemek tüketimi ve tüy yumağı oluşumu gibi birçok faktör kedilerin sindirim sisteminin düzgün çalışmamasına neden olabilir. Kedilerde akut gastrit büyük bir olasılıkla 1 gün içerisinde kendiliğinden düzelecektir ya da destekleyici tedavilerin uygulanması ile birlikte 1-3 gün arasında ortadan kalkacaktır.
Kedilerde kronik gastrit bir ila iki haftadan uzun süren aralıklı kusma ile karakterizedir. Kronik gastrit ilaçlara ve toksinlere maruz kalınması, metabolik veya hormonal hastalıklar, enfeksiyonlar ve tüketilmemesi gereken besinlerin tüketilmesi gibi birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Kusma gıda alınmasından sonra ortaya çıkabilir ya da bağımsız olarak da gözlemlenebilir. Yaşlı kedilerde görülen kalıcı kusma halinin nedenlerinden biri de kronik gastrit olduğu söylenebilir.
Kedilerde gastrit belirtileri oldukça çeşitli bir kapsamda görülebilir. Ani kusma, iştah azalması, dehidrasyon, uyuşukluk, depresyon, artan susuzluk, karın ağrısı, kusmukta ya da dışkıda kan gibi çeşitli şikayetler ortaya çıkabilir. Akut gastrit tipik olarak 24 saat içerisinde kendiliğinden geçme eğiliminde olduğu için çoğunlukla klinik belirtiler tanısal testlere tabi tutulmaz; belirtileri kısa sürede görülen ve kendini kısıtlayıcı özelliğe sahip kusmadır, kusmuk materyalinin içerisinde de kedinin yediklerinden parçalara rastlanır. Kronik gastrit belirtileri ise genellikle aralıklı olarak ortaya çıkar; halsizlik, uyuşukluk, dehidrasyon ve elektrolit dengesizliği ile ilişkilendirilebilen özellik taşır. Uzun süreli gastrit sorunu yaşanan kedilerde kilo kaybı oluşabilir, kusmaya ishal de eşlik edebilir. Kusma sıklığı mide iflamasyonunun ilerlemesiyle artış gösterebilir.
Kedilerde gastrit nedenleri büyük bir çeşitlilik barındırır. Kedilerde gastrit hastalığı bakteriler, virüsler ya da mantarlar nedeniyle oluşan enfeksiyonlar, sağlıksız besinlerin tüketilmesi, yabancı cisimlerin yutulması, toksinlere maruz kalınması, aşırı yemek tüketilmesi, tüy yumakları oluşumu gibi nedenlerle oluşabilir. Tüm bunlara ek olarak böbrek ve karaciğer problemleri, besin alerjileri, antibiyotik kullanımı, hormonal hastalıklar, ağır metal zehirlenmesi, inflamatuar bağırsak hastalığı ve yoğun stres gibi sorunların da kedilerde gastrit oluşumuna neden olabileceği ifade edilebilir.
Kedilerde gastrit akut olarak meydana geldiğinde belirtileri 24 saat gibi kısa bir sürede kendiliğinden geçebilir, dolayısıyla çok dikkat çeken bir semptom gözlenmez. Akut gastrit belirtilerinin 3 günden fazla sürmesi çok mümkün olmadığından bu rahatsızlığın fark edilmesi de nadirdir. Kedide gastrit kronikleştiğinde ise az önce belirttiğimiz klinik şikayetlerin fark edilmesi önemlidir. Kusma, iştahsızlık, halsizlik gibi belirtiler ile karşılaşıldığında kesin tanı için veteriner hekimlere başvurulması önemlidir.
Kedilerde gastrit teşhisi sırasında bir dizi farklı tahlil ve tetkik yöntemine başvurulması gerekli olabilir. Kedide gastrit şüphesinin doğrulanması adına kan testleri, idrar analizi, abdominal x-ray, abdominal ultrason veya endoskopi gibi çeşitli yöntemler devreye alınabilir. Akut gastrit durumlarında kan ve idrar tahlili ile teşhis yapılabilirken kronik gastrit söz konusu olduğunda kesin nedenin belirlenmesi ve kesin neden doğrultusunda tedavi süreçlerinin şekillendirilmesi için kapsamlı tetkikler devreye alınır.
Kedilerde gastrit tedavisi neden doğrultusunda planlanır. Gastrite neden olabilecek stres, aşırı beslenme, yetersiz beslenme, kronik hastalıklar gibi birçok farklı faktör bulunabilir ve tedavi ile de temel nedenin ortadan kaldırılması amaçlanır. Bu kapsamda bazı tedaviler dönemsel olabilirken bazı tedavilerin hayat boyu devam etmesi gerekebilir.
Gastrit nedeniyle görülen kusma çok ilerlemezse ve dehidrasyon tehlikesi yoksa genellikle hastane yatışı gerektirmez. Beslenme düzeninde değişimlerle ya da ilaç tedavileri ile süreç yönetilmesi amaçlanır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken temel unsur kusma sıklığının ve miktarının takip edilmesi, kedilerin dehidrasyona uğramalarının engellenmesidir. Hastalık belirtileri gösteren kedilerin veteriner hekimlerce muayene edilmesi ve yaşanan sorunların hekimlere aktarılması önemli bir gerekliliktir. "Kedilerde gastrite ne iyi gelir?" sorusunun yanıtı gastrit nedenleri doğrultusunda ve kediden kediye değişebileceği için en kesin bilgilerin veteriner hekimlerden alınması önerilir.
Kedilerin sindirim sistemi sağlığının korunması genel sağlığın sürdürülebilmesi açısından kritik öneme sahiptir. Kedi vitaminleri kategorimizde yer alan sindirim sistemi sağlığına özel takviyelere buradan ulaşabilir, veteriner hekimlerin de önerileri doğrultusunda seçim yaparak dostunuzun sindirim sistemi sağlığını iyileştirebilirsiniz.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
