Dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen depresyon, sadece insanlara özgü bir durum değildir. Kediler de çevresel değişiklik, hastalık ya da sevilen birinin hayatını kaybetmesi gibi çok çeşitli faktörlere bağlı olarak depresyona girebilirler. Ancak kediler, insanlar gibi kendilerini kelimelerle ifade edemediği için yaşadıkları depresyonu anlamak oldukça zordur. Bu yüzden kedilerde depresyon belirtileri, nedenleri ve tedavisi hakkında bilgi sahibi olmak onların bu sorunu yaşamasını engellemek ya da bir an önce atlatmasına yardımcı olmak için son derece önemlidir.
Kedilerde depresyonun çeşitli nedenleri ve risk faktörleri olabilir. Altta yatan nedeni belirlemek ilaç, terapi ya da kedinin ortamında, rutininde bir değişiklik içerebilecek uygun bir tedavi planı geliştirmek için çok önemlidir.
Kedilerde depresyonun yaygın nedenlerinden biri çevresel değişikliklerdir. Kediler alışkanlıkları olan canlılardır ve çevrelerindeki ani değişiklikler onlarda stres ve endişeye neden olarak depresyona yol açabilir. Yeni bir eve taşınma, eve yeni bir evcil hayvan ya da aile üyesinin gelmesi, kedinin günlük rutininin değişmesi bu tür durumlara örnek olarak verilebilir. Hatta kediler beslenme rutini değiştiğinde bile buna olumsuz tepki verebilirler. Bu değişiklikler kedilerin güvenlik duygusunu ve rutinini bozarak depresyona yol açabilir.
Bazı tıbbi durumlar da kedilerde depresyona neden olabilir. Örneğin tiroid bozuklukları, böbrek hastalığı ya da enfeksiyonlar bir kedinin davranışlarında ve duygusal durumunda değişikliklere yol açabilir. Altta yatan tıbbi durumun tedavi edilmesi kedinin depresyonunu hafifletmeye yardımcı olabilir.
Üzüntü kedilerde depresyonun bir diğer yaygın nedenidir. Kediler sahipleriyle ve varsa evdeki diğer evcil hayvanlar ile güçlü duygusal bağlar kurabilir. Sevilen bir arkadaşın kaybı veya sahibinin uzun süre yokluğu kedilerde depresyona yol açabilir. Yas ve keder, kayba verilen normal tepkilerdir ve bu zor zamanda kediye destek ve rahatlık sağlamak çok önemlidir.
Uyarım eksikliği de kedilerde depresyon nedenleri arasında yer alır. Kediler doğal avcılardır. Sağlıklı ve mutlu kalmak için hem zihinsel hem de fiziksel uyarıma ihtiyaç duyarlar. Aktivite eksikliği, can sıkıntısı ve yetersiz zihinsel uyarım kedilerde depresyona neden olabilir. Oyun zamanı ve interaktif oyuncaklar ile yeterli zihinsel ve fiziksel uyarım sağlamak kedinizin depresyona girmesini önlemeye yardımcı olabilir. Kedinizin ilgisini çekebilecek ve oynamaktan keyif alabileceği oyuncakları buradan inceleyebilirsiniz.
Kedilerde depresyonu teşhis etmek zor olabilir çünkü kediler belirtileri gizleme eğilimindedir. Bununla birlikte, kedilerde depresyona işaret edebilecek bazı yaygın belirti ve semptomlar vardır. Kedilerde yaygın görülen belirtiler arasında;
Kedilerde depresyonun en yaygın belirtilerinden biri iştahta değişikliktir. Depresyondaki kediler yemeğe olan ilgilerini kaybedebilir ve iştahları azalabilir ya da depresyonlarına tepki olarak aşırı yiyebilirler. Kediniz her zamanki kadar yemek yemiyorsa ya da yemeğe karşı ilgisiz görünüyorsa bu, depresyondan muzdarip olduklarının bir işareti olabilir.
Kedilerde depresyonun bir başka belirtisi de uyku düzenindeki değişikliktir. Depresyondaki kediler normalden daha fazla uyuyabilir ya da uyumakta güçlük çekebilir ve geceleri huzursuz olabilirler. Kedinizin normalden daha fazla uyuduğunu ya da uyumakta zorlandığını fark ederseniz bunun nedeni depresyon olabilir.
Depresyondaki kedilerde ayrıca enerji eksikliği olabilir ve eskiden keyif aldıkları oyunlara veya diğer aktivitelere çok az ilgi gösterebilirler. Kedi sahipleri veya diğer evcil hayvanlarla etkileşime girmek yerine yalnız vakit geçirmeyi tercih ederek geri çekilebilir ve saklanabilirler. Bu durum kedinizin duygusal olarak iyi hissetmediğinin ve ilgiye ihtiyacı olduğunun bir işareti olabilir.
Depresyon, bir kedinin genel sağlığı üzerinde olumsuz bir etkiye neden olabilir. Bir kedi depresyonda olduğunda, iştahında azalma yaşayabilir. Bu da kilo kaybına ve yetersiz beslenmeye yol açar. Ayrıca depresyondaki kedilerin bağışıklık sistemi zayıflayabilir ve bu durum onları hastalıklara ve enfeksiyonlara karşı daha hassas hâle getirebilir.
Kronik stres ve depresyon vücudun hormon üretimini de etkileyerek kedinin genel sağlığında dengesizliklere yol açabilir. Örneğin kortizol, strese yanıt olarak salgılanan bir hormondur. Kronik stres kilo alımı, bağışıklık sisteminin baskılanması ve enfeksiyon riskinin artması gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilen yüksek kortizol seviyelerine neden olabilir.
Ayrıca depresyon yüzünden bir kedi daha az aktif ve daha hareketsiz olabilir. Kedinin yeteri kadar hareket etmemesi obezite, kardiyovasküler hastalık ve diğer sağlık sorunlarıyla karşılaşma riskinin artmasına neden olur. Bazı durumlarda, depresyondaki kediler saldırganlık ya da kendini yaralama gibi davranışsal sorunlar da geliştirebilir. Buna bağlı olarak daha fazla sağlık komplikasyonu ortaya çıkabilir.
Bu nedenle sağlıkları üzerinde herhangi bir olumsuz etkiden kaçınmak için kedilerde depresyon belirtileri ortaya çıkmaya başladıktan sonra en kısa sürede bu durumu ele almak önemlidir. Bir veteriner hekim, depresyonun altında yatan nedeni belirlemeye yardımcı olabilir.
Depresyon belirtileri ortaya çıkmaya başladığında bu duruma müdahale etmek önemlidir. Ancak bu müdahalenin her zaman ilaç olması gerekmez. İlaçsız yöntemler kullanarak da kedinin depresyondan çıkmasını ve daha iyi hissetmesini sağlamak mümkündür.
Çevresel zenginleştirme, kedilerde depresyonu hafifletmenin etkili bir yolu olabilir. Bol miktarda oyuncak, tırmalama direği ve saklanma yeri kedinin zihnini canlandırmaya, onu aktif ve meşgul tutmaya yardımcı olabilir. Kediler için tırmalama direklerini ve kedi evlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Onlarla birlikte düzenli olarak oyun oynamak da egzersiz ve zihinsel uyarım sağlamaya yardımcı olmak için önemlidir. Kedinizle ister oyun oynayarak ister basitçe kucaklaşarak ya da onu tarayarak etkileşimde bulunmak, evcil hayvanınızla aranızdaki bağı güçlendirmeye, yalnızlık ve depresyon duygularını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Depresyon kedinin çevresindeki ya da sosyal etkileşimlerindeki değişikliklerden kaynaklandığında davranış değişikliği yararlı bir yaklaşım olabilir. Bir davranış uzmanı, depresyona neden olan davranışı belirlemeye ve değiştirmeye çalışır. Bazı durumlarda bu yaklaşım kedinin depresyondan kurtulmasına önemli derecede yardımcı olur.
Kedilerde depresyonu önlemek, fiziksel ve zihinsel mutluluklarını destekleyen sevgi dolu ve şefkatli bir ortam sağlamayı içerir. Düzenli oyun zamanı ve fiziksel etkileşim kedilerin zihinsel olarak uyarılmasına ve meşgul olmasına katkıda bulunabilir. Onları aktif tutmak ve eğlendirmek için bol miktarda oyuncak ve oyun fırsatı sağlamak önemlidir. Oyunlaştırma, kedilerin doğal avlanma ve keşfetme içgüdülerini kullanmalarını teşvik eden zorluklar ve oyunlar yaratmayı içerdiğinden, kedileri meşgul tutmayı sağlayabilecek bir başka yöntemdir. Ayrıca sağlıklı ve dengeli bir beslenme alışkanlığının sürdürülmesi, düzenli veteriner hekim kontrollerinin aksatılmaması ve kedinin çevresindeki herhangi bir değişikliğin dikkatli bir şekilde ele alınması kedilerde depresyonun önlenmesinde etkilidir. Sevgi, bakım, etkileşim ve uyarılma fırsatları sağlayarak kedilerin ruh sağlığını geliştirmeye ve depresyonun başlamasını önlemeye yardımcı olmak mümkündür.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
