22.08.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Sağlıklı kedilere dair yaygın inanışlardan birisi de bir kedinin burnun soğuk ve nemli olmasının sağlık işareti olduğudur. Pek çok insan kedilerde burun kuruluğu ve sıcaklık artışının bir sorun olduğuna inanır ancak bu durum her zaman doğru değildir. Kedilerin genel sağlık durumu ile ilgili kesin bir yargıya varmak için burunlarındaki değişimi göz önünde bulundurmak doğru değildir. Bir kedinin burnu ıslak, kuru, ılık ya da soğuk olabilir. Elbette burundaki değişimler tek başına sağlık odaklı bir karar vermek için yeterli olmasa da kedinin burnunu etkileyebilecek farklı koşullar olduğu da unutulmamalıdır. Bu yazımızda kedilerde burun kuruluğu neden olur? Sorusunun cevabını bulabilirsiniz, keyifli okumalar.
Kedilerle iletişime geçen insanlar onların burunlarının soğuk ve nemli olduğunu gözlemleme fırsatı elde ederler. Bunun temel nedeni kedilerin burunlarını iç güdüsel olarak yalamasıdır. Kedilerin burunlarını yalama sebebi ise koku alma duyularının gelişmesini sağlaması ve kokunun geldiği yönü daha net bir şekilde belirlemelerine yardımcı olmasıdır. Hem kediler hem de köpekler hakkında yaygın efsane daha önce de bahsettiğimiz üzere soğuk ve nemli burunun sağlıklı, aksinin ise sağlıksız olduğudur. Bu efsanenin ortaya nasıl çıktığı net olarak bilinmese de kedilerde distemper sendromunun bir semptomu olarak burun kuruluğu ve burun bölgesinde kalınlama gözlemlenmesi ve buna bağlı olarak kedilerde ıslak ve soğuk burunun sağlık işareti olarak kabul edilmesi olduğu düşünülmektedir. Günümüzde bu hastalık kedi ve köpeklerde hala görülebilse de sistemi aşılama ile çok nadir görüldüğünü söylemek de fayda vardır.
Kedilerde burun kuruluğu ve sıcaklığı yaygın olarak görülen bir durumdur. Kedi uykudan yeni uyandığında burnunun kuru olması normaldir çünkü kediler uyudukları süre boyunca burunlarını yalamazlar. Kedilerde burun kuruluğu neden olur? sorusunun en yaygın cevabı uzun süre uyumaktır denilebilir. Bunun yanı sıra kediler sıcak yerlerde olmayı tercih ederler. Güneşte, bir ısı kaynağının yanında ya da aşırı sıcaklarda vantilatör veya klima önünde uyunması kedilerde burun kuruluğuna neden olabilir. Güneş ve ısı kaynağını hedef alarak uyuyan kedilerde burun sıcaklığı da normal karşılanmalıdır. Kedinizin burnu sıcak veya kuru ise genel olarak sağlığına dair endişe edilecek bir şey olmadığını bilmek gerekir. Ancak bu duruma eşlik eden farklı semptomlar varsa daha detaylı araştırılması gerektiğini unutmamak gerekir.
Kedinin burnunda pul pul olmuş bir görünüm varsa, burun kabuk tutmuşsa ya da burun bölgesinde şişkinlik varsa farklı bir sağlık sorunundan bahsetmek mümkün olabilir. Burun derisi normalse ve kedinin davranışlarında da bir değişim yoksa her şey yolunda denilebilir. Kedilerde burun kuruluğu ve burun bölgesinde sıcaklık artışına ek olarak kusma, ishal, halsizlik gibi farklı semptomları bir arada görüyorsanız en kısa sürede bir veteriner hekime danışmanız gerekir.
Kedilerin burun bölgesinde kabuklanma, pul pul dökülme, şişkinlik, akıntı, kanama, anormal büyüme veya akıntı olması halinde mutlaka bir veteriner hekime danışılması gerekir. Bir kedinin burun bölgesinde söz konusu sorunların meydana gelebilmesine neden olacak farklı tıbbi durumlar vardır. Bu tıbbi durumların zaman kaybedilmeden kısa sürede teşhis ve tedavi edilmesi gerekir.
Kedilerde üst solunum yolu enfeksiyonları oldukça yaygındır. Üst solunum yolu enfeksiyonları solunum sorunlarının yanı sıra burun bölgesinin kurumasına ve kabuklanmasına neden olabilir. Bunların yanı sıra burun akıntısı, tıkanıklık, şişlik ve hapşırma gibi belirtiler de solunum yolu hastalıklarının yaygın semptomları arasında yer alır. Kedilerde solunum yolu hastalıklarına bağlı olarak iştah kaybı ve halsizlik görülmesi de mümkündür.
Susuz kalan kedilerin burunları genellikle kurudur. Kedilerde burun kuruluğu dehidrasyon belirtisi olarak kabul edilse de bu durumu iştahsızlık, halsizlik gibi semptomların da bu duruma eşlik etmesi gerekir. Kedilerde dehidrasyon sıklıkla görülebilir bu nedenle kedinin sürekli gözlemlenmesi önemlidir. İki gün boyunca burun kuruluğu ve iştahsızlık yaşaması durumunda ise veteriner hekime danışılması gerekir.
Özellikle yaz aylarında kedilerde güneş çarpması görülebilir. Tıpkı insanlarda olduğu gibi kedilerde de uzun süre korunmasız güneşte kalma belirli sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Kediler uzun süre güneşte kalmaktan keyif alırlar. Korunmasız bir şekilde uzun süre güneşe maruz kalmak güneş yanıklarına neden olabilir. Güneş yanıkları burun bölgesinde kuruluk, kızarıklık, kabuklanma ve cilt soyulmasına neden olabilir. Kedinin güneş yanığı olduğunu düşünüyorsanız bu sorunun uzun vadede uv ışınlarına bağlı hasar, pigment değişimi ve cilt kanserine neden olabileceğini göz önünde bulundurarak bir veteriner hekime danışmanızda fayda vardır.
Kedilerde ortaya çıkan cilt problemleri öncelikli olarak kedilerin burunlarını etkiler. Pemfigus foliaceus nadir görülen bir otoimmün hastalıktır ve kedilerin yüz ve pati bölgesinde kabuklu lezyonların oluşmasına neden olur. Bunun yanı sıra mantar, bakteriyel enfeksiyon, alerjik dermatit gibi cilt rahatsızlıkları da kedilerin burun bölgesini etkileyebilir.
Kediler çevrelerini keşfederlerken ya da gözlerine kestirdikleri bir avın peşinde koşarlarken kolaylıkla yaralanabilirler. Kedilerde travmaya bağlı burun yaralanmaları da meydana gelebilir. Travmaya bağlı durumları doğrudan yaralanma olarak ele almamak gerekir. Böcek ısırıkları, yanık ya da sert hava koşulları sebebiyle ciltte meydana gelen değişimleri de bu kategoride ele almak gerekir. Travmaya bağlı burun bölgesinde ortaya çıkabilecek sorunlar kızarıklık, şişlik, akıntı ve kanamadır. Kuruluğa eşlik eden bu tür bir durum olması halinde mutlaka bir veteriner hekime danışılması gerekir.
Kedilerde burun kuruluğunun oluşma nedeni altta yatan farklı bir nedene bağlı ise mutlaka o nedenin teşhis edilmesi ve doğru şekilde tedavi edilmesi gerekir. Kedilerde burun kuruluğu tek başına ciddi bir sağlık sorunu işareti olarak ele alınmaz. Benzer bir durum yavru kedilerde burun kuruluğu için de geçerlidir. Eğer burun kuruluğuna akıntı, kanama, pul pul dökülme, kabuklanma, şişkinlik, iştahsızlık, halsizlik gibi farklı belirtiler eşlik etmiyorsa herhangi bir sağlık sorunundan bahsedilmez. Bu da kedinin sağlıklı ve mutlu olduğunun bir göstergesidir. Kedilerde burun kuruluğu tek başına bir semptom olduğunda mutlaka kısa süre içerisinde değişecektir.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.
