Köpeklerde Osteoartrit

Osteoartrit; eklem kıkırdağının kaybı, eklem kapsülünün kalınlaşması ve eklem çevresinde yeni kemik oluşumu (osteofitoz) ile karakterize, nihayetinde ağrı ve uzuvların fonksiyonlarına azalmasına yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. Köpeklerde en sık rastlanan artrit türü olan bu kronik hastalık köpeklerin yaklaşık %25'inde görülmektedir ve etkileri geri döndürülmemektedir. Osteoartrit olan köpeklerin eklemlerinin kıkırdak yüzeylerinde ilerleyici bir kayıp meydana gelir. Ayrıca eklem içinde küçük kemik parçaları ve eklem kıkırdağı çevresinde fibröz gelişir. Fibröz, ağrıya ve uzuv fonksiyonlarının bozulmasına neden olur.

Köpeklerde osteoartrit vakalarının çoğu, kalça displazisi, diz kapağı (patella) çıkığı ve dirsek displazisi gibi hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar. Osteoartrit oluşumuna yol açan diğer faktörler arasında vücut ağırlığı, obezite, cinsiyet, egzersiz ve beslenme alışkanlığı yer alır. Bu yazımızda köpeklerde osteoartrit nedenleri, belirtileri, teşhis ve tedavi süreçleri ile ilgili bilgi bulabilirsiniz.

Köpeklerde Osteoartrit Belirtileri nelerdir?

Köpeklerde osteoartrit belirtileri hastalığın seyrine, köpeğin yaşına ve genel sağlık durumuna göre farklılaşabilir. Bu belirtiler evde yaşayanlar tarafından kolayca fark edilebilecek nitelik taşır. Osteoartrit belirtileri gördüğünüzde köpeğinizi vakit kaybetmeden veteriner hekime muayeneye götürmeniz tavsiye edilmektedir. Çünkü osteoartrit ilerleyici bir hastalıktır ve köpeğin sağlığı giderek kötüleşir. Eklemlerde çok fazla hasar gelmeden tedaviye başlanması gerekmektedir. Osteoartrit belirtileri arasında;

• Hareketlilikte azaltma,

• Oyun oynamayı istememe,

• Egzersiz yapmadan kaçınma,

• Oturma, kalkma ya da zıplama gibi hareketlerde zorlanma,

• Duruş ve yürüyüşte farklılaşma yer alır. Osteoartrit olan köpekler meydana gelen ağrıdan kendilerini korumak için yürümek yerine tavşan zıplamasına benzer hareketler sergileyebilir. Ayrıca ağrılı bölgeyi uzatarak otururlar ya da yürürken kambur görünebilirler.

Köpeklerde Osteoartrit Neden Olur?

Köpeklerde osteoartrit birincil ve ikincil olmak üzere ikiye ayrılır. Birincil osteoartrit yaşlılığa bağlı ya da idiyopatik olarak gelişen türdür. İkincil osteoartrit ise incinme, kalça ya da dirsek displazisi, çapraz bağ yaralanması ya da patella çıkığı gibi sağlık problemlerine bağlı olarak gelişen türdür. Yaş ve kilo köpeklerde osteoartrit gelişiminde en etkili faktörler arasında yer alır. Yaş ve kilo hem birincil hem de ikinci osteoartritin hızlı bir şekilde ilerlemesine yol açar. Eklem, eklem kıkırdağı, eklem kapsülü, sinovyal membran, subkondral kemik ve bağların sağlığı aşırı kilo ile bozulmaktadır.

Köpeklerde Osteoartrit Nasıl Teşhis Edilir?

Köpeklerde osteoartritin teşhis edilebilmesi için fiziksel muayene gerekmektedir. Bunun yanı sıra kesin teşhis için çeşitli görüntüleme yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Veteriner hekimler tipik olarak köpeğin yürüyüşünü gözlemler. Yürüyüş alışkanlığı ya da koşma gibi alışkanlıkları kontrol edilir. Fiziki muayene sırasında eklemlerde şişlik ya da efüzyon kontrol edilir, eklem hareket açıklığı gözlemlenir.

Eklem çevresinde kemik ve kıkırdakta sürtünmeye bağlı olarak gelişen kalınlaşma veya benzer eklemler arasında meydana gelen kas atrofisi olup olmadığı da kontrol edilmektedir. Hastalığın ilk evrelerinde olduğu durumlarda teşhis yöntemleri köpek için genellikle ağrısızdır. Ancak hastalığın ileri seviyede olduğu durumlarda köpeğin ağrı hissetmeden etraflıca muayene edilebilmesi için sakinleştirici kullanılabilir. Fiziki muayene ek olarak radyografi, kan tahlili, enfeksiyon kontrolü için eklemden sıvı alma, bilgisayarlı tomografi ya da MR gibi ek prosedürler de gerekebilmektedir.

Köpeklerde Osteoartrit Tedavisi Nasıl Yapılır?

Osteoartritin tamamen tedavi edilebilmesi mümkün değildir. Uygulanan tedaviler hastalığın ilerlemesini önlemeye ve köpeklerin yaşam kalitelerini artırmaya yönelik yapılmaktadır. Hastalığın durumuna ve köpeğin sağlığına en uygun tedavinin seçilebilmesi için genellikle birden fazla yaklaşım kullanılmaktadır. Osteoartrit olan köpeklerde Omega 3 yağ asidi ve glukozamin içeren desteklerin kullanılması tavsiye edilir. Köpek sağlığını desteklemek üzere özel olarak formüle edilen takviyelere buradan ulaşabilirsiniz.

Meydana gelen enflamasyon ya da ağrıyı azalmak için non-steroid anti enflamatuvar ilaçlar kullanılır. En sık tercih edilen NSAID türleri arasında karprofen, derakoksib, firoksib, grapirant, meloksikam yer alır. Bu ilaçların bazılarının yan etkileri olabilmektedir. İlacın yan etkisi görülmesi durumunda tedavide değişikliğe gidilmektedir. Hastalığın ileri evrelerinde çok ciddi eklem ağrıları meydana gelir. Bu gibi durumlarda iltihaplanma ve ilişkili ağrıyı hafifletmek için ameliyat gerekebilmektedir.