Kedilerin Kızgınlık Dönemi, Kedilerde Kızgınlık Nasıl Geçer?
Kedi kızgınlık dönemi kısırlaştırma operasyonu geçirmemiş dişi kedilerin belirli aralıklarla, genellikle şubat ve ekim ayları arasında, çiftleşmeye hazır oldukları için girmiş oldukları bir dönemdir. Erkek kediler de belirli bir kızgınlık dönemi yoktur. Erkek kediler yetişkinliğe adım attıktan sonra her an çiftleşmeye hazırdırlar ve tüm davranışları da buna göre değişiklik gösterir. Bu nedenle kedilerin kızgınlık dönemini ele alırken dişi kediler de ortaya çıkan belirtileri ve anlamlarını ele almak gerekir. Yetişkinliğe adım atan tüm erkek kediler için kısırlaştırma operasyonu olana kadar geçen dönemde hep benzer davranışlar görülür. Elbette her kedinin karakterinin ve buna bağlı olarak da davranış biçimlerinin değişiklik gösterebileceği unutulmamalıdır.
Kedilerin Kısırlaştırılmadan Önce Kızgınlık Dönemine Girmesi Faydalı mıdır?
Kısırlaştırma operasyonu öncesinde kedilerin çiftleşmesine, hamile kalmasına ve yavru sahibi olmasına kısacası “o duyguyu bir kez olsun yaşamasını” sağlamak isteyen pek çok kedi sahibi vardır. Ancak bir kedinin kızgınlık dönemine girmesinin ya da doğum yapmasının herhangi bir faydası yoktur. Hatta dişi kedilerin doğum yaptıktan sonra daha sevecen ve arkadaş canlısı olacaklarına inanılsa da bu da geçerli bir iddia değildir.
Kedilerde Kızgınlık Dönemi Belirtileri
Kızgınlık dönemi, dişi kedilerin çiftleşmeye hazır olduklarını gösteren doğal bir süreçtir ve bu dönemde kedilerde belirgin davranışsal ve fiziksel değişiklikler gözlemlenir. Aşırı sevgi gösterisi, huzursuzluk, yüksek sesli miyavlama, çiftleşme pozisyonu alma, sık sık yalanma ve hatta idrar püskürtme gibi davranışlar bu dönemin en yaygın belirtileridir. Kedinizin bu süreçte daha rahat hissetmesini sağlamak ve çevreyi korumak için bazı basit yöntemler uygulayabilir, gerekirse bir veteriner hekime danışabilirsiniz. Kedilerde yaygın görülen kızgınlık belirtileri şu şekilde detaylandırılabilir:
1. Normalden Daha Konuşkan
Kedi kızgınlık dönemi boyunca devam eden be en çok dikkat çeken belirti kedinin normale göre çok daha fazla ses çıkarmasıdır. Bu sesler kızgınlık dönemine giren kedinin çiftleşme çağrısı olarak da adlandırılabilir. Kediler bu dönemde daha fazla miyavlar hatta çıkardıkları sesler ağlama veya inleme gibi de algılanabilir. Bu sesler gece boyu devam ederek evde yaşayan insanların uyanmasına da neden olabilir. Bazı kediler her zaman konuşkandır. Bu nedenle kedinizin genel hali ve tavrını göz önünde bulundurarak kızgınlık dönemi konuşkanlığını değerlendirmeniz gerekir.
2. Şefkat İhtiyacı
Kedi kızgınlık dönemi boyunca kokusunu yaymak ve beklediği ilgiyi görebilmek için daha fazla sürtünme eğiliminde olur. Bacaklarınıza, ayaklarınıza daha çok sürtünür. Kokusunu bırakmak için eşyalara da daha fazla dokunmaya başlar.
3. Dışarı Çıkma Eğilimi
Kızgınlık döneminde kokusunu yaymak, bir erkek kedi ile karşılaşmak ve çiftleşmek için dişi kedilerin dışarı çıkma eğiliminde artış olur. Her meraklı kedi dış dünyada neler olup bittiğini görmek istese de kedi kızgınlık dönemi süresince daha agresif bir şekilde dışarı çıkmak ister. Kedinizin kızgınlık döneminde olduğunu düşünüyorsanız ve kedi kapısı kullanıyorsanız hem erkek kedileri eve davet etmemesi hem de evden kaçmaması için kapıyı kilitlemenizde fayda olacaktır. Kedilerin kızgınlık döneminde kaçma eğilimine karşı kedinin kolay bulunmasını sağlamak, için dönemsel tasma kullanımı tavsiye edilir. Sitemizde yer alan kedi tasmaları modellerini buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.
4. Duruş Şekli
Kediler kızgınlık döneminde çiftleşme pozisyonuna benzer bir pozisyonda durabilirler. Kuyruk dik, kalça dışarı doğru itilmiş ve yukarıya kalkmış şekilde durmak dişi kedilerin kızgınlık döneminde yaygın olarak yaptıkları davranışlar arasında yer alır.
5. Değişken Ruh Hali
Kızgınlık döneminde olan kediler normalden daha farklı bir ruh hali içerisinde olabilirler. Bu dönemde kediniz daha agresif, sinirli veya oyuncu olabilir. Bu nedenle yaşadığı değişime ayak uydurmaya çalışmak ve kendini rahat hissedebileceği bir alan vermek gerekir.
Kızgınlık Dönemine Giren Dişi Kedi Nasıl Sakinleştirilir?
Kedilerde kızgınlık dönemi hem kediniz hem de sizin için yorucu ve stresli olabilir. Bu dönemde hem kedinizin daha rahat hissetmesini hem de evde huzuru sağlamak için uygulayabileceğiniz birçok yöntem bulunuyor. İşte kedinizi sakinleştirmek ve kızgınlık döneminin etkilerini en aza indirmek için değerlendirebileceğiniz öneriler:
Enerjisini Atmasını Sağlayın
Kızgınlık döneminde kediler genellikle hiperaktif, huzursuz ve dikkat dağınıklığı yaşayan bir yapıya bürünür. Bu enerjiyi doğru bir şekilde yönlendirmek hem kedinizi rahatlatır hem de evdeki stresi azaltır.
Kedi oltaları, zıplayan toplar veya lazer ışıkları gibi interaktif kedi oyuncakları ile kedinizin dikkatini dağıtabilirsiniz. Bu oyunlar, kedinizin avlanma içgüdüsünü harekete geçirerek enerjisini tüketmesine yardımcı olur. Tırmalama, kediler için doğal bir stres atma yöntemidir. Yüksek kedi ağaçları, tırmalama tahtaları veya tırmalama kartonları kedinizin fiziksel olarak aktif kalmasını sağlayacak ve aşırı enerjisini atmasına katkıda bulunacaktır.
Masaj ve Yumuşak Dokunuşlarla Rahatlatın
Bazı kediler için fiziksel temas oldukça rahatlatıcıdır. Özellikle sırt ve baş bölgesine yapılan hafif masajlar, kedinizin kendini güvende hissetmesine yardımcı olabilir. Kedinizin başını, çenesinin altını ve sırtını hafifçe okşayarak ona sakinleştirici bir dokunuş sağlayabilirsiniz. Eğer kediniz bu temas sırasında rahatsızlık duyuyorsa, onu zorlamayın. Her kedinin rahatlama şekli farklıdır.
Güvenli ve Sessiz Bir Alan Oluşturun
Kızgınlık dönemindeki kediler, dış uyarıcılara karşı daha hassastır. Kedinizin huzurlu bir şekilde dinlenmesi için evin sakin bir köşesini onun kullanımına ayırabilirsiniz.
Ona özel bir alan hazırlamak isterseniz kediniz için yumuşak bir kedi yatağı tercih edebilirsiniz. Yatağına alışması için tanıdık kokuların olduğu bir battaniyeyi yatağa serebilirsiniz. Kedi tünelleri veya küçük bir kutu gibi alanlar, kedinizin stresli hissettiğinde saklanabileceği güvenli yerler sunar. Ek olarak yüksek seslerden kaçınarak kedinizin rahatlamasını sağlayabilirsiniz. Hafif bir müzik veya beyaz gürültü cihazı da kedinizin daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir.
Beslenme ve Su Tüketimine Özen Gösterin
Kızgınlık döneminde kedinizin enerji ihtiyacı artabilir, bu yüzden sağlıklı bir beslenme düzeni önemlidir. Stres ve huzursuzluk, kedinizin iştahını etkileyebileceğinden, mama ve su takibini dikkatlice yapmalısınız.
Bu özel süreçte dışarıdan gelen erkek kedilerin kokusunu engellemek için evinizi mümkün olduğunca izole edin. Kedinizin dışarıyı görmesini önlemek, çevresel uyaranlara olan ilgisini azaltabilir.
Kalıcı Çözüm İçin Kısırlaştırma
Kızgınlık dönemlerini tamamen sona erdirmek ve kedinizin genel sağlığını korumak için kısırlaştırma işlemi en etkili yöntemdir. Bu işlem sadece davranışsal sorunları çözmekle kalmaz, aynı zamanda meme tümörleri ve rahim enfeksiyonları gibi ciddi sağlık sorunlarının önüne geçer.
- Kızgınlık dönemi davranışlarının tamamen sona ermesi,
- Kedinizin yaşam kalitesinin artması,
- Üreme sistemi hastalıkların önlenmesi, yaşam süresinin artabilmesi,
İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi kısırlaştırmanın faydaları arasında yer alır.
Veteriner hekiminiz, kedinizin yaşı ve genel sağlık durumu doğrultusunda en uygun zamanı belirleyecektir.
Kısırlaştırma cerrahi bir operasyondur ve post operasyon döneminde özel tedbirlerin alınması gerekir. Detaylı bilgi için Kedilerde Kısırlaştırma Ameliyatı ve Sonrasında Alınacak Önlemler içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Kedilerde Kızgınlık Dönemi Ne Kadar Sürer?
Kedilerde kızgınlık söz konusu olduğunda “Erkek kediler kızgınlığa girer mi?” sorusu gündeme gelir. Erkek kediler teknik olarak, dişi kediler gibi kızgınlığa girmez. Ancak cinsel olarak olgunluğa eriştiklerinde kızgınlık benzeri belirtiler yaşayabilir ve çiftleşme dürtüleriyle hareket edebilirler. Bu dönemde koku bırakma, aşırı hareketlilik, yüksek sesle miyavlama ve kaçma gibi davranışlar sergilemeleri mümkündür. Dişi kedilerde ise kızgınlık dönemi, kedi özelinde değişmekle birlikte ortalama 7 gün olarak kabul edilir.
Dişi Kedilerde Kızgınlık Dönemi Ne Kadar Sürer?
Dişi kedilerde kızgınlık dönemi genellikle birkaç gün sürmekle birlikte, süresi kediden kediye değişebilir. Ortalama olarak 7 gün süren bu dönem, bazı kedilerde 1 ila 21 gün arasında farklılaşabilir. Eğer dişi kedi, kızgınlık dönemindeyken çiftleşmezse, kısa bir süreliğine bu döngüden çıkar. Bu dinlenme süresinin genellikle yedi gün civarında olması beklense de 2 ila 19 gün arasında değişmesi de normal sayılır.
Kedinin tam kızgınlık döngüsü, bireysel farklılıklara bağlı olarak 1 ila 6 hafta arasında değişirken, ortalama olarak 3 haftalık bir döngü görülür. Bu döngüler, kedinizin hormonal yapısı, yaşadığı çevre ve diğer bireysel özelliklerine göre farklılık gösterebilir. Kedilerde Östrus Döngüsü içeriğimizi buradan okuyabilirsiniz.
Dişi Kediler Ne Sıklıkla Kızgınlık Dönemine Girer?
Kediler, "polyoestrous" olarak bilinen bir üreme döngüsüne sahiptir. Yaşamları boyunca üremeye uygun oldukları evrede yıl içinde birden fazla kez kızgınlık dönemine girebilirler. Çoğu dişi kedi, her 2 ila 3 haftada bir kızgınlık yaşayabilir. Bu durum kedilerin sürekli olarak doğurgan olduğu yönündeki yaygın yanlış algıyı doğurur. İlginç bir şekilde kedilerde kızgınlık sıklığı büyük ölçüde coğrafi ve çevresel faktörlere bağlıdır. Sıcak bölgelerde yaşayan veya çoğunlukla kapalı alanlarda vakit geçiren kediler, yıl boyunca düzenli olarak kızgınlık döngüsü geçirebilir. Kuzey Yarımküre’de yaşayan kedilerin üreme mevsimi ise genellikle kışın başından sonbaharın sonuna kadar olan dönemi kapsar.
Kedilerde Kızgınlık Nasıl Geçer?
Kedilerde kızgınlık dönemi, hormonların etkisiyle ortaya çıkan ve kedilerin çiftleşmeye hazır olduklarını gösteren doğal bir süreçtir. Bu dönem genellikle çiftleşme, kısırlaştırma veya hormonal tedavilerle sona erdirilebilir. Çiftleşme, dişi kedinin hormonal döngüsünü geçici olarak durdurarak kızgınlık dönemini sonlandırabilir. Kısırlaştırma ise kızgınlık dönemlerini tamamen ortadan kaldıran kalıcı bir çözümdür. Aynı zamanda kedinizin huzurunu artırır ve rahim enfeksiyonları, meme tümörleri gibi ciddi sağlık sorunlarını önlemeye yardımcı olur. Hormonal tedavi seçenekleri ise yalnızca geçici bir çözüm sunar ve uzun vadede sağlık riskleri oluşturabileceği için mutlaka veteriner hekim kontrolünde uygulanmalıdır.
Kedi Kızgınlık Döneminde Ne Yapılmalı?
Kızgınlık dönemi kedi sahipleri için oldukça zorlu bir dönemdir. Bu dönemde artan miyavlama ile birlikte koku bırakma ve evden kaçma çabası kedi sahipleri için zorlu bir deneyim olacaktır. Kedi kızgınlık döneminde ne yapılmalı? sorusuna verilecek net bir cevap yok. Daha çok oyun oynamak, sevdiği oyuncaklarla zaman geçirmesi için teşvik etmek, kedi otu ya da matatabi gibi kendi kendine oynarken enerji harcamasına yardımcı olacak şeyler sunmak bu süreçte yardımcı olacaktır ancak bunların hiçbirisi kesin çözüm olarak görülmemelidir.
Eğer kedinizin hamile kalmasını istemiyorsanız ya da erkek kedinizin sürekli sokağa kaçma ve kavga etme ihtimalini ortadan kaldırmak istiyorsanız atmanız gereken en doğru adım kısırlaştırma operasyonudur. Bu adım için veteriner hekim ile görüşmek ve kısırlaştırma operasyonu için en doğru zamanı belirlemek gerekir. Bazı kedi sahipleri bu kararı verirken zorlanırlar. Özellikle kedi kızgınlık döneminin kısa sürmesi söz konusu ise evcil hayvan sahipleri bu operasyonu yaptırmak istemeyebilirler. Ancak unutulmaması gereken kedilerin kızgınlık döneminin 3 ila 20 gün arasında sürebileceğidir.
Kedi Çiftleşmesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kedilerde çiftleşme eğer herhangi bir sağlık sorunu yoksa hamilelik ile sonuçlanır. Bunun en temel nedeni ise kızgınlığa giren kedinin yumurtalarının uyarılmış olması ve çiftleşme ile birlikte yumurtlamanın tetiklenmesidir.
Kedi Çiftleşmesi Kaç Gün Sürer?
Dişi bir kedinin hamile kalabilmesi için kızgınlık dönemindeyken 24 saatlik süreçte 3-4 kere çiftleşmesi gerekir. Bu sürecin sonunda kedinin kızgınlık belirtilerinin azalmaya başladığı gözlemlenir. Bu nedenle 24 saatlik bir süreçte çiftleşme tamamlanabilir. Kedilerde birden farklı erkek ile çiftleşme sonucunda hamilelik meydana gelebilir. Annenin çok renkli yavru doğurmasının nedeni çoklu çiftleşmedir. Bu nedenle safkan kedilerin çiftleşmesinde erkek kedi ile dişi kedinin birkaç gün bir arada tutulması önemlidir. Bu sayede hamilelik için gerekli olan çiftleşme sayısı aynı kediler arasında gerçekleştirilerek tamamlanır ve dişi kedinin kızgınlığı bu şekilde sona erdirilmiş olur.
Kedi Çiftleşmesi Nasıl Olur?
Kedilerde çiftleşme esnasında erkek kedi dişi kedinin boynunu ısırabilir ve hafif yararlanmalar meydana gelebilir. Kedi çiftleşmesi esnasında kızgınlığa giren dişi kedi, queen ya da kraliçe olarak da adlandırılır, özel bir şekilde durarak çiftleşme çağrısı yapar. Bu özel duruşa lordoz adı verilir ve çiftleşmenin kolaylaşması açısından önemlidir. Kedi çiftleşmesi bu pozisyonda gerçekleşir. Kedi yetiştiricileri çiftleşmenin başarılı bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için farklı yöntemler deneyebilir. Vasektomi ile kısırlaştırılmış erkek kedilerin yumurtlamayı uyarması için dişi kediler ile birlikte bırakılması yaygın bir yöntemdir.
Kedilerde Gebelik ve Doğum
24 saatlik süreçte yumurtlamayı sağlayacak kadar çiftleşme gerçekleştikten sonra 20 - 50 saat içerisinde meydana gelir. Yumurtanın döllenmesi için yaklaşık 24 saatlik bir süre vardır. Yumurta döllendikten sonra 12 gün içerisinde rahim duvarına yerleşir. Kedilerde hamilelik yaklaşık olarak 63 - 67 gün kadar sürer. Kedilerin doğum yapmadan önce vücut ısısında belirgin bir düşüş yaşanır ve kedi karanlık bir yer bulmak için harekete geçer. Aynı zamanda anne kedi yemek yemeyi bırakıyorsa yakın zamanda doğumun gerçekleşeceğinden emin olabilirsiniz. Doğumda anne kedinin yalnız kalması doğru bir seçimdir ancak kediyi rahatsız etmeden doğumu gözlemlemek gerekir. İlk yavru doğduktan sonraki yarım saat içerisinde ikinci yavrunun gelmemesi durumunda doğuma müdahale edilmesi gerekebilir. Hamile kedilerin özel beslenme gereksinimlerine uygun olarak formüle edilen ürünlere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Kedi Kızgınlık Dönemi ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Kızgınlık dönemi kedilerin ergenliğe ulaştıktan sonra yaşadıkları östrus veya üreme döngüsü olarak bilinen bir dönemdir. Ancak bu dönem genellikle kızgınlık dönemi olarak ifade edilir.
Kızgınlık Dönemi Ne Zaman Başlar?
Bu dönem kedilerin ergenliğe ulaşması ile başlar. Her kedi için ergenliğe ulaşma süresi farklıdır. Kedinin cinsine göre bu süre 6 ay ile 18 ay arasında değişebilir. Genellikle 8-10 aylar arasında ilk kızgınlık dönemine girilmesi beklenir.
Kızgınlık Dönemi Ne Sıklıkta Yaşanır?
Bir kedinin üreme mevsimi boyunca birden fazla kızgınlık döngüsü olabilir. Üreme mevsimi coğrafi faktörlere göre değişiklik gösterir. Örneğin Kuzey Yarımküre’de yaşayan kedilerin üreme mevsimi ocak ayında başlar ve sonbahara kadar devam eder. Tropikal bölgelerde yaşatan kediler için üreme mevsimi tüm yıl boyunca devam edebilir benzer bir durum evde yaşayan kediler için de geçerlidir.
Üreme Mevsimi / Östrus Ne Kadar Sürer?
Kedi kızgınlık dönemi ortalama olarak 6 gün sürer. Elbette bu süre kediden kediye göre değişiklik gösterebilir. Kediler bu dönemde çiftleştikleri takdirde ortalama kızgınlık süresi 9 güne kadar artar.
Kedinizin Kızgınlık Döneminde Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
Kediniz eğer kısırlaştırma operasyonu geçirmediyse belirli aralıklarla kızgınlık dönemine girecektir. Kedi kızgınlık dönemi belirtileri benzer olsa da bu belirtileri her kedide farklı şekillerde gözlemlemek mümkündür.
Kedinin Hamile Kalması İçin Doğru Zaman Nedir?
Kedi kızgınlık dönemi içerisinde herhangi bir zamanda çiftleşmesi halinde hamile kalabilir. Kedilerde çiftleşme gerçekleştiği zaman yumurta salınımı uyarılır. Pek çok dişi kedi de hamileliğin gerçekleşmesi için 24 saat içerisinde 3-4 kere çiftleşme olması gerekir. Bazı kediler birden fazla erkek kedi ile çiftleşebilir. Bu da doğan yavruların farklı babalara sahip olması gerekir.
Kaynaklar:
https://www.aspca.org/pet-care/general-pet-care/spayneuter-your-pet
https://vcahospitals.com/know-your-pet/estrus-cycles-in-cats
https://www.thesprucepets.com/signs-your-cat-is-in-heat-552396
https://www.rover.com/blog/how-long-are-cats-in-heat
https://www.purina.co.uk/articles/cats/health/pregnancy/cat-heat-cycle
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.