Köpeklerde Menopoz

27.01.2022 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen


İnsanlarla köpeklerin biyolojik bazı ortak yanları vardır ancak ortak yanların farklı ele alınması ve değerlendirilmesi gerekir. Söz konusu menstrual döngü olduğunda ortak noktanın tamamen farklılıklar doğrultusunda ele alınması gerekir. Dişi köpeklerin ne zaman yaşlanacağını bilmek aynı zamanda dişi köpeklerde meydana gelen değişikliklerin normal mi yoksa bir hastalık nedeniyle mi meydana geldiğini anlamaya yardımcı olur. Ancak dişi köpeklerde menopoz ve yaş bağlantısı kurmaya çalışmak yanıltıcıdır.

Köpeklerde Östrüs Döngüsünü Anlamak

Temel olarak köpekler insanlarda olduğu gibi menopoza girmezler. Yani insanlarda bazı hormonların üretiminin sona ermesi ile ortaya çıkan ve menopoz olarak adlandırılan durum köpeklerde ortaya çıkmaz. Menopoza neden olan hormonlar östrojen ve progesteron hormonlarıdır. İnsanlarda 1 yıl boyunca adet döngüsünün gerçekleşmemesi menopoz olarak kabul edilir ve menopoz sonrasında hamilelik meydana gelmez. Köpeklerde ise durum tamamen farklı ele alınır.

Dişi köpekler, insanlarda olduğu gibi bir döngüye sahiptir. Köpeklerde östrüs döngüsü olarak adlandırılan durum köpeğin yaşına, ırkına ve sağlık durumuna göre 6 ile 9 ayda bir gerçekleşir. Kısırlaştırılmamış dişi köpeklerin kızgınlık döneminde vulvaları şişer ve vajinal açıklıklarından kan gelir. Bu durum köpeklerde regl olarak düşünülse de süreç insanlardaki gibi değildir. Köpeklerde regl dönemi 10 ile 27 gün arasında sürer. Bu süreç kızgınlık döneminin bir parçasıdır. Kızgınlık dönemi ise toplamda 4 hafta kadar sürebilir. Östrüs döngüsü ya da üreme döngüsünde kızgınlık zamanı dişi köpeklerin çiftleşmeye ve hamile kalmaya hazır oldukları zamana verilen isimdir.

yavrusu ile oynayan köpek

Köpeklerde Menopoz Gelişir mi?

Köpeklerin östrüs döngüsüne bakarak "Dişi köpekler menopoza girer mi?" sorusunun cevabının evet olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak durum sanıldığından çok daha farklıdır ve köpeklerde menopoz meydana gelmez. Kısırlaştırılmamış olan dişi köpekler hayatlarının sonuna kadar yılda bir ya da iki defa kızgınlık dönemine girer. Yaşlı köpeklerde kızgınlık dönemi sayısı arttıkça piyometra görülme riski de artmaktadır. Piyometra hayatı tehlikeye atabilecek ciddi bir rahatsızlıktır. Köpeklerde piyometra belirtileri görüldüğü zaman vakit kaybetmeden veteriner hekime danışmak gerekir. Piyometra rahimde meydana gelen bir enfeksiyondur, vajinal kanamaya neden olur. Bu durum köpek sahipleri tarafından kolayca kızgınlık döngüsüyle karıştırılabilmektedir.

Bazı kısırlaştırılmamış köpek sahipleri köpeklerinin ne kadar sıklıkla kızgınlığa girdiğini anlayamayabilir. Bir sene boyunca vajinal kanama olmadığında da köpeklerinin menopoza girdiğini düşünebilirler. Ancak kısırlaştırılmamış yaşlı köpekler, genç köpekler kadar sık kızgınlığa girmezler. Kızgınlık dönemleri arasındaki süre giderek artar ancak bu menopoza girdikleri anlamına gelmez. Bu nedenle "Köpekler kaç yaşında menopoza girer?" sorusunun bir cevabı yoktur.

Köpeklerde vajinal kanama sadece kızgınlıktan ya da piyometradan kaynaklı olmaz. İdrar yolları enfeksiyonu, mesane taşı, mesane kanseri, rahim kanseri, tümörler ve göze çarpmayan diğer rahatsızlıklar vajinal kanamaya yol açabilir. Kanamalar özellikle idrara çıkarken ya da uzun süre yattıktan sonra görülebilir.

yerde yatan açık renkli tüyleri olan köpek

Kısırlaştırılmış Köpeklerde Östrüs

Kısırlaştırma işlemlerinde köpeklerin üreme sistemi özellikle yumurtalıklar ve rahim alınır. Bu işleme ovaryohisterektomi adı verilir. Kısırlaştırma işlemi genellikle 6 aylıkken yapılır. Bazı durularda sadece yumurtalıklar ya da sadece rahim alınır. Ancak böyle bir işlem sonrasında bile östrüs döngüde vajinal kanama meydana gelmez. Kısırlaştırılmış köpekler kızgınlık dönemine girmez, vajinal kanama olmaz, hamilelik gelişmez ve piyometra görülmez.

Kısırlaştırılmamış Köpeklerin Taşıdığı Riskler

Kısırlaştırılmamış köpekler bazı hastalıklara karşı yüksek riske sahip olurlar ancak çoğu köpek sahibi kısırlaştırmamanın köpekleri için sağlık sorunlarını gündeme getirebileceğinin farkında değildir. Kısırlaştırılmamış köpeklerde meme kanseri, rahim kanseri yumurtalık kanseri ve piyometra gibi sağlık sorunlarının meydana gelme ihtimali artar. Bu rahatsızlıklar köpeğin sağlığını ciddi derecede tehlikeye atabilecek rahatsızlıklardır. Bu nedenle dişi köpeklerin kısırlaştırılması tavsiye edilmektedir. Köpeklerde kısırlaştırma hakkında daha detaylı bilgi almak için "Köpek Kısırlaştırmanın Faydaları ve Zararları Nelerdir?" başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.


Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen fotoğrafı
Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen Tüm Yazıları

Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.