Kedilerde Lenfoma

Lenfoma kedilerde en çok görülen kanser türlerinden birisidir ve lenfositlerde meydana gelir. Lenfositler bağışıklık sisteminde yer alan hücrelerdir. Kan ve lenfatik damarlarda dolaşırlar. Bu nedenle lenfoma sistemik yani lokalize olmayan bir hastalık olarak kabul edilir.

Köpeklerde meydana gelen lenfomanın aksine kedilerde görülen lenfomanın viral nedenler ile ilişkisi daha iyi tanımlanmıştır. FeLV yani kedi lösemi virüsünün kedilerde lenfoma riskini yaklaşık olarak 60 kat artırdığı görülmüştür. Kedi lenfoması ile ilgili kayıtlar incelendiğinde hastalığın tipik olarak kedi lösemi virüsü ile enfekte olan genç kediler ve virüs ile enfekte olmayan yaşlı kedilerde daha sık görüldüğü gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra kedi immün yetmezlik virüsü (FIV), tütün ve tütün ürünlerine maruz kalma, kronik immunosüpresif tedavi gibi faktörlerin de kedilerde lenfoma riskini artırdığı bilinmektedir.

Kedilerde Lenfoma Türleri

Lenfoma kedinin vücudunun farklı bölgelerinde görülebilir. Geniş çaplı kedi lösemi virüsü aşılaması yapılmaya başlanmadan önce lenfoma gastrointestinal kanalın dışında gelişmeye meyilli bir kanser türü olarak biliniyordu. Günümüzde bağırsak lenfoması tüm lenfoma vakalarının %50'sinden fazlasını oluşturarak en sık görülen lenfoma türüdür.

Bağırsak Lenfoması: Gastrointestinal sistemi etkileyen lenfoma bağırsak lenfoması olarak adlandırılır. Kedilerde en yaygın görülen lenfoma türüdür. Kedi lenfoma vakalarının %50'den fazlasını bağırsak lenfoması oluşturur. Aşılamanın artması ile beraber yaşlı kedilerde yaygın olarak görülür ve ortalama tanı yaş aralığı 9 - 13'dür. Bağırsak lenfomalı kedilerde bağırsaklarda kalınlaşma meydana getiren düşük dereceli ve bağırsaklarda büyük kitlelerin meydana geldiği yüksek dereceli versiyonları vardır.

Mediastinal Lenfoma: Göğüs bölgesindeki lenf düğümlerinde ve timus bezinde kitle oluşumuna bağlı meydana gelen lenfoma türüdür. Genellikle genç kedilerde görülür ve ortalama görülme yaşı 5 olarak kabul edilir. Bu lenfoma türü kedi lösemi virüsü ile çok güçlü bir şekilde ilişkilendirilmiştir. Mediastinal lenfoma teşhisi alan kedilerin %80'inde kedi lösemi testinin pozitif olduğu görülmüştür.

Renal Lenfoma: Böbreklerde görülen lenfomadır. Fonksiyonel böbrek hücrelerinin yerini kanser hücreleri aldığı için böbrek yetmezliği ile benzer belirtilere yol açtığı bilinmektedir. Renal lenfoma da kedi lösemisi ile ilişkilidir. Teşhis koyulan kedilerin %50'sinde kedi lösemisi testi pozitiftir. Sinir sistemine, özellikle omuriliğe ve beyne yayılabilir ve agresif olabilir.

Nazal Lenfoma: Kedilerin burun boşluğunda tümör geliştiğinde ortaya çıkan lenfoma türüdür.

Multisentrik Lenfoma: Vücuttaki lenf düğümlerinde gelişir. Kedilerde oldukça nadir görülen bir lenfoma türüdür. Yaygın olarak kedi lösemisi ya da kedi immün yetmezlik virüsü ile ilişkilendirilir. Kedilerin aksine köpeklerde en yaygın lenfoma türüdür.

Kedilerde Lenfoma Belirtileri

Kedilerde en yaygın görülen lenfoma bağırsak lenfomasıdır ve bağırsak lenfomasının gastrointestinal belirtileri olur.

• Kusma
• Kilo kaybı
• İshal
• Halsizlik
• İştah değişimi
• Karın bölgesinde kitle ya da sertleşme bağırsak lenfomasının yaygın belirtileridir.

Bağırsak lenfoması dışındaki lenfoma türlerinin belirtileri de yine lenfomanın hangi sistemi etkilediğine bağlı olarak değişir.

Mediastinal lenfoma belirtileri arasında;

• Nefes alma kapasitesinde azalma,
• Aniden meydana gelen nefes alma güçlüğü,
• Azalan enerji seviyesi,
• İştahsızlık yer alır.

Renal lenfoma belirtileri arasında;

• Kilo kaybı,
• Su tüketiminde artış,
• Kusma,
• İştah kaybı olarak yer alır.

Nazal lenfoma belirtileri arasında;

• Hapşırma,
• Burun akıntısı,
• İlerlemiş vakalarda burun kemerinde şişlik yer alır.

Multisentrik lenfoma belirtileri arasında;

• Çene altında, omuz ya da diz arkasında yani lenf nodlarında sert şişlikler,
• Kusma,
• İştahsızlık yer alır.

Kedilerde Lenfoma Nedenleri

Kedilerde lenfoma nedenleri ele alındığında lenfoma türlerine göre nedenlerin değiştiği görülmektedir. Mediastinal ve çok merkezli lenfoma türleri yaygın olarak kedi lösemisi ya da kedi immün yetmezlik virüsü ile ilişkilendirilir.

Bağırsak lenfoması ise genetik ve çevresel faktörlere bağlı görülen bir lenfoma türüdür. Bunun yanı sıra tütün ve türün ürünleri dumanına maruz kalma gibi çevresel faktörlerin de kedilerde lenfoma ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Sigara içilen bir evde yaşayan kedilerde lenfoma görülme olasılığı 2 kat daha fazladır.

Kedilerde Lenfoma Nasıl Teşhis Edilir?

Bir kedide lenfoma ihtimalinden şüphelenildiği takdirde veteriner hekimin bazı testler yapması gerekir. Öncelikli olarak kan ve idrar testleri yapılır ve röntgen çekilir.

Kandaki kobalamin yani B12 vitamini seviyesi de bağırsak lenfomasından şüphelenilen durumlarda kontrol edilir. Bunların yanı sıra bağırsaklarda kalınlaşma bulgusunu araştırmak için karın ultrasonu yapılır. Bağırsak lenfoması en yaygın lenfoma türü olduğu için bu tanıyı kesinleştirmek için bağırsak biyopsisi yapılması da gerekir.

Göğüs, burun boşluğu ya da böbreklerde oluşan lenfoma türlerinden şüpheleniyorsa bilgisayarlı tomografi gibi gelişmiş görüntüleme yöntemlerine başvurulması gerekir.

Kedilerde Lenfoma Tedavisi

Lenfatik sistem vücudun her yerinde çalıştığı için hastalığın ağızdan alınan ya da enjekte edilebilir ilaçlar ile tedavi edilmesi önerilir. Bunun en etkili yöntemi de kemoterapidir. Kedilerde lenfoma tedavisinden nadiren kanserli hücreleri çıkarmak için ameliyat tercih edilir. Cerrahi müdahale genellikle nazal tümörleri ya da abdominal kitleleri çıkarmak tercih edilir.