Köpeklerin yaşamsal faaliyetlerinde önemli işlevlere sahip olan tüm organlarda olduğu gibi dalakta da problemler yaşanması, endişeleri beraberinde getirir. Karın bölgesinde şişlik, lenf düğümlerinde belirginleşme, kusma, hâlsizlik ve kilo kaybı gibi semptomlara yol açabilen dalak büyümesi, köpeklerde dikkate alınması gereken sağlık sorunlarından biridir. Bu yazımızda köpeklerde dalak büyümesi hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Dalak köpeklerin bağışıklık sistemi için oldukça önemli bir organdır. Vücutta filtre görevi görmekle birlikte aynı zamanda en büyük lenfoid organ olma özelliği taşır. Başlıca görevleri arasında;
Çeşitli nedenlere bağlı olarak dalak büyümesi görülebilmektedir. Büyüme sıklıkla ishal, iştahsızlık ve kollaps gibi belirtilere yol açar. Dalak büyümesi çoğunlukla büyük ırk köpeklerde görülen bir problemdir. Dalak büyümesinin altında inflamatuar bağırsak hastalığı gibi başka sağlık problemleri bulunabilir. Köpeklerde dalak büyümesi belirtileri fark edilmesi halinde vakit kaybetmeden veteriner hekim ile iletişime geçilmesi tavsiye edilmektedir.
Dalak büyümesinin temel olarak dört genel nedeni vardır. Bu nedenler kısaca infiltrasyon, enflamasyon, reaktif değişiklikler ve tıkanıklık olarak sıralanabilir.
Sızma olarak da adlandırılan bu durum hücrelerin ya da diğer çeşitli maddelerin dalak dokusuna sızması sonucu ortaya çıkan dalak büyümesi nedenidir. Dalak dokusuna sızan yabancı maddeler organın normalden daha fazla büyümesine yol açar. İnfiltratif splenomegalinin en yaygın nedeni kanserdir. İyi huylu tümörlerin gelişmesi de dalak büyümesine yol açabilir. İnfiltratif süreç diffüz ya da nodüler olmaktadır. Diffüz infiltratif splenomegalinin yaygın nedenleri arasında,
Öte yandan nodüler infitrasyonun bazı iyi huylu nedenleri arasında ise hematom, granülom, apse, hemjiyomlar ve miyelolipomlar yer alır. Nodüler infiltrasyon kanserleri ise daha yaygın görülmektedir. Dalak tümörleri arasında yaygın olarak;
Bakteriler, virüsler, protozoalar ve mantarlar da dahil olmak üzere çeşitli bulaşıcı hastalıklar dalağın boyutunun büyümesine yol açar. Bu tarz büyümeler enflamasyon kaynaklı büyümelerdir.
Dalak, lenfosit ve plazma hücreleri gibi bağışıklık hücrelerini biriktirdiğinde büyümeye başlayabilir. Bu birikim, özellikle bağışıklık aracılı hemolitik anemi olmak üzere belirli hastalıklarla ilişkili bağışıklık sisteminin uyarılmasının bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Dalak damarları normal bir şekilde boşalamadığında dalakta kan birikir ve bu durum şişmeye yol açar. Dalakta bozulmuş venöz drenajın olası nedenleri arasında kalp yetmezliği, bazı karaciğer hastalıkları, dalak torsiyonu ya da vücutta bulunan belirli ana damarların tıkanması yer alır.
Dalak büyümesi olan köpeklerde belirtiler oldukça değişkendir. Bazı durumlarda herhangi bir klinik belirti görülmezken, bazı durumlarda semptomlar son derece şiddetli olabilir ve köpeklerin hastalanmasına yol açabilir. Belirtiler temel olarak büyümenin altında yatan hastalığa bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Splenomegali ile ilişki potansiyel belirtilerin arasında,
Dalak büyümesi fiziksel muayene ile kolay bir şekilde teşhis edilebilmektedir. Alman kurdu ya da Scottish Terrier gibi bazı köpek ırklarında dalak normalden daha büyüktür. Dalak büyümesi şüphesi oluştuğunda büyümeye yol açan durumu anlamak için daha detaylı muayene gerekebilmektedir. Detaylı tetkiklerin yapılabilmesi için kan ve idrar tahlili, biyopsi ve görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır.
Dalak büyümesinin tedavi edilebilmesi için büyümeye yol açan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Enfeksiyon kaynaklı büyümelerde enfeksiyonun tedavi edilebilmesi için ilaç tedavisi özellikle antibiyotik tedavisi tercih edilmektedir. Köpeklerde Antibiyotik Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler adlı içeriğimizden konu hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz. Bağışıklık sisteminden kaynaklanan bir problem sonucunda meydana gelen dalak büyümesi durumunda ise bağışıklık sisteminin işlevini düzenleyici tedaviler uygulanır. Dalak tümörü olan köpeklerde ise genellikle dalağın alınması gerekir. Bu ameliyata splenektomi adı verilmektedir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.