Uzman veteriner hekimler evcil hayvan sahiplerinin guinea pig yetiştiriciliği yapmamaları gerektiğini vurguluyor. Guinea pig gebelik süresi boyunca gösterilmesi gereken yüksek özen, doğum sonrası yavruların sahiplendirilip sahiplendirilemeyeceği ve hamilelik ile doğum sürecinde guinea pig sağlığının korunmasının zorlaşması gibi nedenlerle ginepiglerin çiftleştirilmesine çok dikkatli yaklaşılması gerektiğinin altını çiziyor. Yine de minik kemirgenlerin cinsel olarak olgunlaştığı döneme ek olarak gebelik ve doğum sürecinin temelleri hakkında bilgi sahibi olunması önemli. Böylece hem guinea pig sağlığı desteklenebilir hem de aynı kafeste yaşayan ginepigler için gerekli tedbirler alınabilir. Bu yazımızda guinea piglerde üreme, gebelik ve doğum hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
Dişi guinea pigler 2 aylık olduklarında cinsel olarak olgunlaşırlar. Erkek ginepiglerin cinsel olarak olgunlaşması da yaklaşık 2-3 ayda gerçekleşir. Dikkat edilmesi gereken hem dişi hem de erkek guinea piglerin belirtilen zamanlardan daha önce üremeye hazır hâle gelebilecekleridir. Dişi guinea pigler yılın herhangi bir döneminde doğurganlık sürecine girebilir, sıklıkla östrus döngüleri ilkbaharda gerçekleşir. Östrus döngülerinin uzunluğu yaklaşık 16 gün olmakla birlikte dişinin gebe kalabileceği süre 6 ila 11 saat arasındadır.
Ginepiglerde hamilelik belirtileri çok net bir şekilde görülmeyebilir. Bu nedenle ginepiglerle yaşayanların dostlarındaki değişimleri hassasiyetle izlemeleri gerekir. Gebe kalan ginepiglerin beslenmelerinin titizlikle planlanması tavsiye edilir. Özellikle C vitamini ve kalsiyum takviyelerinin hamilelik boyunca aksatılmaması önemlidir. Artan vitamin ve mineral ihtiyaçları karşılanmadığında yavruların ideal şekilde büyümesi mümkün olmayabilir.
Ginepiglerde yaygın görülen hamilelik belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Az önce de belirtildiği gibi ginepiglerde gebelik belirtilerinin anlaşılması her zaman kolay değildir. Nitekim birçok evcil hayvan sahibi ginepiglerde gebeliği doğum başladığında fark eder.
Ginepig hamilelik süresi 59 - 72 gün arasında değişebilir. Her doğumda minimum 1 maksimum 8 yavru dünyaya gelebilse de yavru sayısı genellikle 2 - 4 arasında olur. Ginepigler yılda 5 defa doğum yapabilirler. Ginepig doğumu gerçekleştikten 2 - 15 saat sonra yeniden hamile kalabilir. Doğumdan sonra görülen bu kısa kızgınlık döneminde kafeste başka erkek ginepigler varsa aralarında baskınlık kazanmak için kavga görülebilir. Baskınlık kazanan erkek ginepig, yeni anne olan ginepig ile çiftleşmek isteyecektir.
Yenidoğan yavrular yaklaşık 45 - 110 gram ağırlığında olurlar. 40 gramın altında doğan yavruların takviyelerle buluşturulması son derece önemlidir. Yavru ginepiglerin ağırlıklarının düzenli olarak takip edilmesi, yavrular kilo almadığı takdirde veteriner hekimlere danışılması gerekir. Yavrular çok küçük olmakla birlikte tüylere sahiptir, görebilirler ve hatta birkaç saat içerisinde koşabilirler. İlk iki gün anne sütü ile beslenirler, sonrasında guinea pigler için üretilen katı yiyecekleri de kemirebilirler. Yavrular yaşamlarının ilk 3 haftasında anne sütü emmeye devam ederler. Bu süreçte yaklaşık 170 gram ağırlığa ulaşırlar ve normal beslenmeye geçerler.
Doğum sonrası süreçte dişi ginepiglerin mümkün olduğunca farklı besinlerle buluşturulması tavsiye edilir. Bu dönemde yavrular da kendileri için en sağlıklı yiyecekleri tanırlar. Birkaç sınırlı yiyecek tükettiklerinde yavrular yalnızca bu besinleri öğrendiklerinden ilerleyen dönemde yeni tatlar deneme konusunda isteksiz olabilirler. Ginepigler için sağlıklı yiyecekler hakkında detaylı bilgiyi Ginepigler Ne Yer? Verilebilecek Taze Gıdalar adlı içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Yavrular dünyaya geldikleri zaman ilk 12 - 24 saat boyunca beslenmezler. Bu zaman zarfında annenin ve yavruların rahatsız edilmemesi gerekir. Yavrular 1 - 2 haftalık olduklarında istemli şekilde idrar yapmaya başlarlar. Erken dönemde idrar ve dışkı yapmaları için anneleri tarafından yalanırlar. Anne guinea piglerde de yavruları reddetme davranışı gözlemlenebilir. Yavrular ilk hafta reddedildikleri takdirde hayatta kalma ihtimalleri %50 dolaylarına düşebilir. Bu durumda guinea pig sağlığı özelinde deneyimli veteriner hekimlerden destek alınması gerekir.
Ginepiglerde ilk gebelik doğru zamanda planlanmalıdır. Dişi guinea pig altı aylık olduğunda hamile kaldığında ciddi doğum komplikasyonları gündeme gelebiliyor. Bunun temel nedeni pelvisin yani leğen kemiklerinin birleşmesidir. Bu durumda normal doğum gerçekleşemeyeceği için sezaryen gereklilik hâline gelebilir.
Ginepiglerin birinci ya da ikinci doğumlarında meydana gelebilecek farklı bir sorun da bulunmaktadır: gebelik toksemisi. Strese ve obeziteye ek olarak hareket kısıtlılığı, hamilelik sırasında aç kalınması, çok fazla doğum yapılması ve yaşın ilerlemesi de gebelik toksemisi ile sonuçlanabilir. Gebelik toksemisi herhangi bir belirti göstermeden ginepigin yaşamının sonlanmasına neden olabilir. Belirtileri arasında iştahta azalma, enerjide düşüş, su içmekten kaçınma, kas spazmları, koordinasyon eksikliği yer alır. Gebelik toksemisinin engellenmesi adına ginepigin her zaman fit tutulması, strese girmesinin engellenmesi, temiz suya erişiminin kesintisiz olarak sağlanması ve sağlıklı besinlerle buluşturulması gerekir. Ginepiglerin sağlıklı beslenmesi adına önem taşıyan ginepig yemlerini buradan inceleyebilirsiniz.
Dişi ginepiglerin ilk doğumlarını geç yapması da çok sık anne olması da sağlıkları bakımından oldukça tehlikeli olduğundan kısırlaştırma opsiyonu değerlendirilebilir. Dişilerin kısırlaştırılması yüksek risklidir, bu nedenle deneyimli veteriner hekimlerden destek alınması ihmal edilmemelidir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
