Kedilerde Down sendromu birçok kişi tarafından merak edilen bir konudur. Oldukça nadir de olsa kedilerde tıpkı insanlarda olduğu gibi çeşitli genetik mutasyonlar görülebilir. Ancak kedilerde Down sendromu olması mümkün değildir.
Trizomi 21 olarak da bilinen Down sendromu, 21. kromozomun bir kısmının ya da tamamının ekstra bir kopyasının bulunması durumudur. Rahatsızlık 1866 yılında bu sendromu keşfeden Britanyalı doktor Langdon Down'ın adıyla anılmaktadır. Down sendromlu bebek sahibi ebeveynlerde genellikle genetik anomali bulunmaz. Sendrom çoğu zaman hafif ve orta şiddetli mental problemlere yol açar. Down sendromu olan kişilerde kas kütlesi daha düşüktür, boy daha kısadır ve gözler hafifçe yukarı doğru bakar.
Kedilerde Down sendromu olmamasının nedeni ise kedilerde 19 kromozom bulunmasıdır. Kedilerde 21 kromozom olmadığı için bu kromozomun da ekstra kopyası meydana gelmez. Ancak kedilerde de ekstra kromozom ve buna bağlı çeşitli problemler görülebilir. Erkek kedilerde insanlardaki Klinefelter sendromuna benzer bir sendrom ile karşılaşılabilmektedir. Ekstra kromozom içerisinde yer alan genetik materyal nedeniyle bu erkek kediler üç renkli olur. Calico olarak da bilinen bu üç renkli kürk desenine sahip kedilerin büyük çoğunluğu belirtilen sendrom ve kimerizm dışında dişidir.
Bazı belirtiler kedide Down sendromu olduğunu düşündürtebilir. Ancak bu belirtiler muhtemelen farklı bir sağlık probleminden kaynaklanmaktadır. Ayrıca bazı kedilerin yüz yapısı, Down sendromu olan kişilerin karakteristik yüz yapısına benzediği için bu karışıklık da ortaya çıkabilmektedir. Kedilerde down sendromu benzeri belirtiler;
Eğer kedinizde bu belirtilerden görürseniz onun Down sendromu olmadığından emin olabilirsiniz. Ancak bu belirtinin altında yatan nedeni anlamak için veteriner hekim ile iletişime geçmeniz tavsiye edilir. Çünkü bazı genetik bozukluklar benzer belirtilere yol açabilmektedir.
Kedilerde Down sendromu olmayabilir ancak sinirleri, beyni ya da omuriliği etkileyen çeşitli nörolojik bozukluklar bulunmaktadır.
Çok nadir olarak görülen nöbetlerin nedeni farklı olabilir ancak sıklıkla görülen nöbetler epilepsi olarak değerlendirilir. Epilepsi olan kediler bir anda yere çökerek titremeye ve nöbet geçirmeye başlayabilir. Ancak kedilerde fark etmesi daha zor olan kısmi nöbetlere daha sık rastlanır. Bu nöbetler göz kapaklarında seğirme ve aşırı miyavlama gibi belirtilere neden olabilir. Ayrıca boyun, bacak ya da baş bölgesinde ortaya çıkan garip hareketler de epilepsi nöbeti göstergesidir. Bu konu hakkında daha kapsamlı bilgi almak için "Kedilerde Epilepsi" başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Vestibüler sendromu olan kedilerde denge kaybı görülür. Bu kediler genellikle dört ayak üstünde dururken bir tarafa doğru eğilir ya da düşer. Bu kedilerde ayrıca kafayı sallama, kendi etrafında yuvarlak çizerek dönme ve hızlı göz hareketleri görülür. Kedilerde vestibüler sendrom nedenleri arasında bakteriyel hastalıklar, kulak enfeksiyonları, tümörler, çeşitli kimyasallara maruz kalma ya da çeşitli ilaçların kullanımı yer alır.
Kedi hiperestezi sendromu, kedilerde görülen bir diğer nörolojik problemdir. Bu problem temelde kedinin aşırı hassas oluşundan kaynaklanır. Kedi hiperestezi sendromu olan kedilerin kuyruk ya da sırt bölgesine dokunduğunuzda onun bir anda koşmaya başladığını görebilirsiniz. Kedinin kürkünde bir seğirme meydana gelir. Sürekli olarak sırtını veya kuyruğunu kaşımaya ya da ısırmaya çalışır. Hassasiyet tetiklendiğinde kedinin göz bebeklerinin büyüdüğüne, sürekli miyavladığına hatta bazen idrar kaçırdığına şahit olabilirsiniz. Kedi hiperestezi sendromu hakkında daha detaylı bilgi almak için "Kedi Hiperestezi Sendromu" başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Demans, insanları etkilediği gibi kedileri de etkileyen bir hastalıktır. Üstelik demans kediler arasında oldukça yaygın olan bir problemdir. 11 - 16 yaşları arasındaki kedilerin %55'inde, 16 - 20 yaşları arasındaki kedilerin %80'inde demans görülmektedir.
Demans belirtileri arasında kafası karışmış gözükmek, sürekli etrafta koşmak, tuvalete gitmeyi unutmak, evdeki kişileri tanımamak, daha az taranmak ve evdeki kişiler ile daha az etkileşime geçmek yer alır. Eğer kedinizde demans başlangıcı olduğundan şüphelenirseniz hemen veteriner hekim ile iletişime geçmeniz tavsiye edilir. Bu kedilerin hayatında yapılacak bazı değişiklikler demans belirtilerinin daha kolay yönetilmesini sağlayabilir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
