Evcil hayvan sahiplerinin en çok merak ettiği konulardan bir tanesi de dostlarının nasıl hissettiğidir. Bazen onların gülümsediğini ya da suçluluk duygusu içerisinde olduğunu düşünebilirsiniz. Köpeklerin duygusal olup olmadığı konusundaki tartışmalar hâlâ devam etmektedir. Ancak yaşadıkları bazı durumların onların davranışlarında ciddi değişikliklere yol açtığı bilinmektedir. Ayrıca köpeklerin mutluluk, üzüntü, pozitiflik ve korku hissettiği bilinen bir gerçektir. Bunun dışında köpeklerin korktuğunu ve sinirlendiğini de kesin bir şekilde biliyoruz. "Köpekler diğer köpeklerin yasını tutar mı?" sorusu özellikle evinde birden fazla köpek sahibi olan ya da yavru köpekleri olan evcil hayvan sahiplerinin kafasını karıştıran bir sorudur.
Köpekler iki ya da dört ayaklı fark etmeksizin bir yakınlarını kaybettiklerinde yas tutarlar ve hayatlarında meydana gelen değişikliklere bir tepki verirler. Köpeklerde yas tutarken görülen davranışların insanların davranışlarına oldukça benzer olduğunu söylemek mümkündür. Köpekler yas tutarken daha depresif ve neşesiz olurlar. İştahları kapanır ve oyun oynamayı da reddederler. Yas tutan köpeklerde görülen bir diğer davranış değişikliği de normalden daha çok uyumaları, daha yavaş hareket etmeleri ve somurtur bir tavır takınmalarıdır.
Köpek sahipleri, dostlarında meydana gelen bu değişikleri kolayca yas tutan insanlarda görülen değişikliklere benzetebilirler. Köpekleri hayatlarının merkezinde olan ve bir bağ kurdukları diğer bir köpeği ya da insanı kaybetmesi onların yas tutma sürecine girmesine yol açar.
Bazı uzmanlar için durum böyle değildir. Köpekler birini kaybetmelerinden dolayı yas tutmazlar. Bu davranış değişikliklerinin farklı bir nedeni vardır. Köpeğin gündelik hayatında alışkın olduğun rutinde kayıpla beraber meydana gelen değişiklik onların yas benzeri bir tutum içerisine girmelerine neden olmaktadır. Köpeğin birlikte oyun oynadığı birini kaybetmesi sonrasında kendisi ile ilgilenilmemesi sonucunda görülen değişiklikler köpeğin yas tutması şeklinde değerlendirilebilmektedir.
Köpeklerin ölümün kalıcı bir durum olduğunu tam olarak anlayamadığı düşünülmektedir. Bazen köpeklerin sahipleri hayatını kaybettiğinde bir gün geri döneceğini düşünerek sabırla beklediği bilinmektedir.
"Hayvanlar nasıl yas tutar?" sorusunun yanıtı oldukça merak edilir ve bu soru üzerine birçok araştırma yapılmıştır. Son yıllarda yapılan bir araştırmaya göre arkadaş olduğu köpeği kaybeden köpeklerin %36'sında iştah kaybı meydana geldiği görülmüştür. Köpeklerin %11'i ise yemek yemeği reddetmiştir. Köpeklerin önemli bir kısmı normalden çok daha fazla uyurken bazıları uykusuzluk çekmeye başlamıştır. Bazı köpeklerin kayıp yaşadıktan sonra evde uyudukları yeri değiştirerek farklı bir yerde uyumaya başladıkları da araştırmalar sonucunda yapılan gözlemler sonucunda fark edilmiştir. Yas tuttuğu düşünülen köpeklerin %63'ünün seslerinde değişiklik meydana gelmiştir. Bazı köpekler normalden daha fazla havlamaya başlarken bazı köpekler ise daha duygularını sessizleşerek ifade etmeye çalışmıştır. Araştırmalara göre hayati tehlike atlatan köpekler, sahiplerine daha bağımlı hale gelmektedir. Bu köpeklerin önemli bir kısmı sahiplerinden hiçbir şekilde ayrılamamaktadır. Araştırmanın sonucunda bir aile üyesini ya da köpek arkadaşını kaybeden köpeklerin %66'sında en az dört davranışın değiştiği gözlemlenmiştir.
Bir aile üyesinin kaybı sonucunda köpekte gözle görülen değişikliler meydana geldiğinde onların daha iyi hissetmesi için yapılabilecek bazı değişiklikler bulunur. Köpekle daha fazla oynamak, yürüyüşe çıkmak ya da arabayla gezintiye gitmek onların daha kısa sürede iyi hissetmesine yardımcı olur. Varsa sevdiği farklı insanlarla vakit geçirmelerini sağlamak da önemlidir. Onunla daha önce ilgilenen oyun oynayan kişilerin köpeğin etrafında olması köpeğin ilgisini daha kolay çekmeye yarar. Bazı köpeklerin evde yalnız kalması kaçınılmazdır. Bu süreçte sıkılmamalarını sağlamak ve evde yalnız kaldıklarında da eğlenmelerine yardımcı olacak oyuncakları etrafta bırakmak, televizyonu açık bırakmak ya da sevdiği yerlere ödül maması gizlemek gibi etkinlikler yardımcı olmaktadır.
Evdeki bir başka köpeğin vefat etmesi sonucunda yeni evcil hayvan almak için acele etmemek gerekmektedir. Geride kalan köpeğin bu süreci atlatması ve yeni yaşantısına alışması beklenmelidir. Eve yeni bir köpek almak ve iki köpeğin tanışmasını sağlamak stresli bir süreçtir. Üstelik evde bir köpek vefat ettikten sonra bunu yapmak sürecin daha stresli olmasına yol açar.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
