Kediler farklı karakterlere sahip, titiz, meraklı ve favori insanlarına karşı oldukça cana yakın canlılardır. Kedilerle birlikte yaşayan birçok kişi, özellikle kedilerle ilk deneyimlerini yaşayanlar, bu durumun aksini düşünebilse de kedi davranışları üzerine yapılan araştırmalar sonucunda kedilerin insanlarla iletişime geçmeye oldukça istekli oldukları bilinmektedir. Sadece onlara nasıl yaklaşılacağının ve onlardan gelen sevilme davetlerinin nasıl yorumlanacağının insan kedi ilişkisini şekillendiren önemli unsurlar oldukları gerçeğinin göz ardı edilmemesi gerekir. Bu yazımızda öncelikle kediler insanlarla bağ kurar mı? sorusunun yanıtlarını, sonrasında ise kedi davranış uzmanlarının kedilerle bağ kurma önerilerini aktaracağız.
Kediler köpeklerle kıyaslandığında çok daha özerk canlılar; köpeklerden çok daha kısa bir süredir insanlarla bir arada yaşıyorlar. Üstelik köpeklerden farklı bir tür oldukları için de insanlarla kendilerine özgü ilişki kuruyorlar. Kedilerin mesafeli tavırları uzun zamandır onların insanlarla bağ kuramadıkları düşüncesinin hakim olmasına neden olsa da Oregon Eyalet Üniversitesi'nde gerçekleştirilen bir çalışma sonucunda kedilerin insanlara güvenli veya güvensiz bağlanabileceğini göstermiştir. İnsanlarla bağ kurma davranışına hem yavru hem de yetişkin kedilerde rastlanmıştır. Dolayısıyla kedilerin insanlarla ilişki kurmayan ya da insanlara kayıtsız kalan canlılar olmadığı bilimsel olarak da açıklanmıştır. Bu noktada bilinmesi gereken ise kedilerin sosyal ilişkilerinde oldukça esnek davranışlar sergileyebilecekleridir. İnsanların onlara yaklaşımları, kedilerin karakteri, birlikte ne kadar zaman geçirildiği ve kedilerin ne kadar sosyalleşip sosyalleşmediği gibi değişkenler kurulan bağların niteliğini etkileyebilir. Peki kedilerle nasıl bağ kurulabilir ya da doğru bir ifadeyle aradaki bağ nasıl daha sağlıklı hale getirilebilir?
Kedilerle bağ kurulur ve bu bağ kurma süreci zor değildir. Sadece biraz zaman gerekir ve bu süreçte gösterilen sabır kritik derecede önemlidir. Kedilerle bağ kurmanın en iyi, en pratik ve en etkili yolu şüphesiz onların neleri sevdiğini, nelerden keyif aldıklarını keşfetmektir. Bu süreçte ödül mamalarından oyuncaklara kadar birçok farklı yardımcı kedi ürünü devreye sokulabilir. Kedi ödül mamaları için buraya, kedi oyuncakları için buraya tıklayabilirsiniz. Yine de kedilerle bağ kurmak için kesinlikle bir şeylere ihtiyaç duyulacağını söylemek de doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Etkileşim için onunla ya da onlarla zaman geçirilmesi en önemli unsurdur.
Kedi ve insan arasında bağ kurmanın ilk ve en önemli aşaması kedilerin gözlemlenmesidir. Onun yapmaktan gerçekten keyif aldığı aktivitelerin keşfedilmesi bağ kurma yolunda çok önemli bir adımdır. Kedilerle daha önce etkileşime geçmeyen ve ilk kez kedi sahiplenen kişiler için kedilerin tercihlerini anlamak kolay olmayabilir ancak bu zorluğun üstesinden gelinmesi mümkündür. Kedilerin gün içerisinde ne yaptıkları takip edilmelidir. Yetişkin bir kedi söz konusuysa onun kendi haline bırakılması gerekir. Yavru bir kedide ise sosyalleşme süreci çok önemli olduğu için onunla etkileşime geçilmesi önerilir. Erken dönemde sosyalleşmedikleri takdirde hem insanlarla hem de diğer hayvanlarla etkili bağ kurmaları zorlaşacaktır.
Kedilerle yaşayan herkes kedileri ile oyun oynar. Ancak her oyun her iki taraf için de eşit derecede faydalı bir aktivite olmayabilir. Nitekim evde yaşayan birçok kedi, oyuna bakış açısı nedeniyle ailesi ile kaliteli zaman geçirememektedir. Kedilerle bağ kurmak isteniyorsa günde en az 2 ya da 3 kere yaklaşık 10 dakika boyunca oyun oynanması ve bu süreçte de doğrudan etkileşime geçilmesi önerilmektedir. Oyun seansları oyuncaklarla ya da oyuncaksız olabilir. Oyuncak tercih edilecekse ki fiziksel ve mental gelişimlerini desteklemek için oyuncaklar önemlidir, kedilerin oynamaktan keyif aldıkları arasından seçim yapılması gerekir. Kedilerin sevdiği oyuncakları keşfetmek için birkaç deneme yapılabilir yine de genel anlamda avcı içgüdülerini harekete geçiren olta oyuncaklara kayıtsız kalamadıkları bilinmektedir. Kedi olta oyuncakları incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Kedilerle bağ kurmak için aceleci ve ısrarcı davranılmamalıdır; onlara hem zaman hem de alan bırakılmalıdır. Kedilerle bağ kurabilmek için sabırsız davranışlar sergilenebilir. Onlarla büyük bir sevginin paylaşılması için acele edilmesi ve kedilerle etkileşimde, insanlarla kurulan iletişime benzer yöntemler tercih edilmesi halinde beklentilerle sonuçlar örtüşmeyebilir. Hayvan davranışları uzmanları da bu konuda aynı fikirde ve kedilerin hiçbir şeye zorlanmaması gerektiğinin altını çiziyorlar. Eve yeni bir kedi gelecekse ortama ve insanlara alışması için saklanabilecekleri, gözlem yapabilecekleri bir alana sahip olmalarının sağlanmasını ve yüksek yerlerde vakit geçirip kendilerini güvende hissetmeleri için onlara özel alan yaratılmasını öneriyorlar.
Kedilerle bağ kurmanın en etkili yöntemlerinden biri de temas için ilk hamlenin kedilerden gelmesinin beklenmesidir. Kediler evlerine alıştıktan sonra yeni mekanlarını keşfetmeye ve yeni insanları tanımaya hazır olacaklardır. Yeni deneyimlere hazır olmaları ve insanlarla bağ kurmaları için bazı durumlarda haftalarca beklenmesi gerekli olabilir. Her zamanki gibi sabırlı olunması ve aradaki bağın ne zaman kurulacağının kediler tarafından belirlenmesi önerilmektedir.
Kedilerin beden dillerini okuyabilmek bağlanma sürecinde yaşanması muhtemel sorunları engellemek için önemli bir gerekliliktir. Kedilerin rahat olmadıkları ve konforlu hissetmedikleri zamanların gözlemlenmesi gerekir. Beden dili okunmaya başlandığında ne zaman gergin ve konforsuz oldukları fark edilecektir. Huzursuz şekilde seğiren bir kuyruk, geriye doğru yatan kulaklar, büyümüş göz bebekleri endişe, korku ve rahatsızlığın en belirgin işaretlerindendir. Bu işaretler kedileri sevmeye çalışırken de oyun oynarken de kucağa alınmaya çalışıldıklarında da ortaya çıkabilir. Kedileri Sevmenin Püf Noktaları adlı içeriğimizde "kediler nasıl sevilir?" sorusunun yanıtlarını bulabilirsiniz.
Kediler bağ kurma konusunda istekli olsalar da etkileşim çabalarının teşvik edilmesi faydalı olacaktır. Keyifli bir oyun seansından sonra onlarla oyun oynanması, tüylerinin taranıp fırçalanması, birlikte pencereden dışarının izlenmesi, yumuşak bir ses tonuyla onunla konuşulması, en sevdiği ödül mamalarının onlara ikram edilmesi, onlara nazik donuşlarla masaj yapılması gibi sıralayabileceğimiz birçok farklı yöntemle kedilerle bağ kurulabilir. Önemli olan kalplerine giden yolu bulabilmek ve güvenlerini kazanabilmektir. Yöntem, kediden kediye değişebileceği için onları tanımaya çalışmak bağ kurmanın en gerekli adımıdır.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
