Köpek sahipleri, bir dönem mutlaka köpeğinin sırtında ya da en sevdiği yatağın üzerinde mutlaka kepek görmüştür. Köpek kepeklenmesi geçici bir durum olabileceği gibi farklı bir sağlık sorununa işaret edebilir. Bu durumun köpeğinizi rahatsız etmediğinde kepeğin geçmesini beklemek yeterli olmaktadır. Ancak kepeklenmenin sürekli olarak görülmesi ve köpeği kaşındırması köpeğin cilt sağlığında farklı bir durumun olduğunun göstergesidir. Bu yazımızda köpeklerde kepeklenmenin nedenleri ve kepeklenmeye karşı alınabilecek önlemler hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
"Köpeklerde kepeklenme neden olur?" sorusunun cevabını çok net bir şekilde biliyoruz. Çünkü köpek tüylerinde kepeklenme tam olarak insanlardakiyle aynı şekilde gerçekleşir. Ölü cilt hücreleri yerinden düşerken saça tutunur. İnsanlarda kepeklenme saçlarda görülürken köpeklerde sırt bölgesinde meydana gelmektedir. Özellikle kuyruğun başlangıç kısmında yoğun kepeklenme görülür. Köpeğinizin yatmayı ve oturmayı sevdiği yerlerde de kepek görmeniz normaldir. Kepeğin bilimsel adı seboreik dermatittir. Köpeğin cildinde cildi nemli ve esnek tutan yağ olan sebumu üreten sebasöz bezler bulunmaktadır. Bu bezler aşırı miktarda sebum ürettiğinde ciltte dengesizlik meydana gelir. Seboreik dermatitin kuru yani seborrhea sicca ve yağlı seborrhea oleosa olmak üzere iki farklı türü bulunur. Köpeklerde her iki tür de görülmektedir.
Köpek derisinde kepeklenme birçok farklı nedene bağlı olarak meydana gelmektedir. Irk farkı olmaksızın tüm köpeklerde kepeklenme meydana gelebilir. Kepeklenmenin nedenlerinden bir tanesi genetiktir. Özellikle Cocker Spaniel, West Highland Terrier ve Basset tazılarında görülmektedir. Golden Retriever, Cavalier King Charles Spaniel ve Yorkshire Terrier türlerinde ise derinin pul pul olması ile karakterize olan ihtiyoza yani balık pulu hastalığına bağlı olarak gelişen kepeklenme görülür. Ancak genel olarak çevresel ve çeşitli sağlık faktörlerine bağlı olarak kepeklenme meydana gelir.
Tıpkı insan cildinde olduğu gibi köpek cildinde de özellikle havanın daha kuru olduğu kış aylarında cilt kuru kalır. Üstelik klima ya da doğal gaz gibi kullandığımız bazı iklimlendirme yöntemleri havanın daha da kurumasına neden olarak daha fazla kepeklenmeye yol açar. Eğer sadece kış aylarında köpeğinizde kepeklenme görüyorsanız bunun birincil nedeni havanın kuru olmasıdır.
Cheyletiella akarları gözle görülebilecek kadar büyüktür ve görünüş olarak kepeğe oldukça benzer. Bitler, pireler, demodeks ve sarkoptes akarları gibi diğer dış parazit türleri ile beraber köpeğinizin cildinde ve tüylerinin arasında yaşayabilir. Cheyletiella akarları köpeklerinizin sürekli olarak kaşınmasına neden olur.
Dengesiz ve yetersiz beslenme ile beraber köpeğiniz cilt ve tüy sağlığı için gerekli olan gıdalardan uzak kalıyor olabilir. Köpeğinizin yüksek kaliteli ve dengeli beslendiğinden emin olmanız gerekmektedir. Omega-3 ve Omega-6 gibi yağ asitleri cilt sağlığında önemli rol oynar. Bazı köpeklere bu yağ asitleri ek besin olarak verilebilmektedir. Köpeklerin güvenle tüketebilecekleri Omega - 3 ve Omaga-6 içeren takviyeleri burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz. Ancak köpeğinize böyle bir ek destek vermeden önce veteriner hekim ile görüşmeniz gerekir. Obezite, köpeklerde çok ciddi sağlık problemlerine yol açabilmektedir. Cilt sağlığının kötü olması sadece buzdağının görünen kısmıdır.
Ciltte bakteriyel ve mantar enfeksiyonları kepeklenmenin görülmesine yol açmaktadır. Yavru köpekte kepeklenme probleminin altında bir enfeksiyon olabilmektedir. Bakteriler ya da mantarlar köpeğinizin diğer nedenlere bağlı olarak cilt sağlığının kötüleşmesi ile beraber ikincil enfeksiyona yol açar. Kepek ya da enfeksiyondan hangisinin ilk olarak görüldüğü çok önemli değildir. Köpeğinizin cildinin tekrar sağlıklı olabilmesi için tedaviye ihtiyaç vardır.
Gıda alerjisi ve diğer çevresel alerjiler köpeklerin cildinde problemlere yol açmaktadır. Alerjiden etkilenen köpeklerde yılın belli dönemlerinde aşırı kaşınma görülür. Ayrıca kronik kulak ve cilt enfeksiyonları ile beraber sürekli patileri yalama gibi davranış değişiklikleri de meydana gelmektedir. Kepeklenme genellikle alerjinin bir belirtisi olarak ortaya çıkar.
Hipotiroidizim olarak bilinen tiroit yetmezliği ya da Cushing hastalığı gibi hormon dengesini etkileyen rahatsızlıklar köpeğin cilt sağlığının da değişmesine yol açar. Bağışıklık sisteminin zayıflaması köpeğin ikincil enfeksiyonlara daha yatkın hale gelmesine neden olur.
Bazen seboreik dermatite tam olarak hangi durumun yol açtığı tespit edilemez. Bu gibi durumlarda kepeklenme idiyopatik sebore olarak değerlendirilir. Nedeni bilinmeyen bir kepeklenme yaşayan köpeklerde tedavi genellikle belirtilerin hafifletilmesine yöneliktir.
"Köpeğimde kepek var" farkındalığını yaşadığınız anda bu hemen korkulacak bir durum değildir. Dönem dönem hafif kepeklenmelerin olması son derece normaldir. Ancak kepeklenme ile beraber kaşınma, ciltte farklı koku, aşırı miktarda kepeklenme, saç kaybı, ciltte kırmızılaşma ya da diğer hastalık belirtileri gibi belirtileri fark ettiğinizde köpeğinizi veteriner hekime muayene için götürmeniz gerekmektedir. Köpeklerde kepek tedavisi köpekte görülen belirtilere ve kepeğin altında yatan nedene göre değişiklik gösterir. Kepeğin nedenini tam olarak anlayabilmek için fiziksel muayenenin yanı sıra kan tahlili gibi diğer çeşitli testler de gerekebilir.
Köpeklerde kepek çözümü, durumun ne kadar şiddetli olduğuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Evde kepeklenmenin şiddetini azaltmak için alınabilecek önlemler bulunmaktadır. Bu şekilde köpeğinizin kepek problemini kontrol altına alabilir ve onun daha rahat etmesini sağlayabilirsiniz.
Düzenli olarak tarama köpeklerde cilt ve tüy sağlığı açısından oldukça önemlidir. Ayrıca kepek probleminin kontrol altına alınmasında oldukça faydalıdır. Köpeğinizin tüylerini tarayarak aşırı yağın belli bölgelerde birikmesini engelleyerek vücudun tamamına yayılmasını sağlayabilirsiniz. Köpeğinizde kepek gördüğünüzde her gün taramak oldukça faydalıdır. Özellikle uzun tüylü köpeklerde spreyle biraz su sıkmak taramanın kolaylaşmasına yardımcı olur. Köpekleri taramak için kullanabileceğiniz ürünleri burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Bakteri ya da mantar enfeksiyonuna bağlı olarak gelişen kepeklenmede banyo çok önemlidir. Veteriner hekim enfeksiyon teşhisi koyduktan sonra tedaviye yönelik bir şampuan önerebilmektedir. Medikal şampuanı kullanırken veteriner hekimin tavsiyelerine ya da şampuanın üzerindeki kullanım talimatına uymak gerekmektedir. Bazı şampuanların faydalı olabilmesi için durulanmadan önce birkaç dakika tüylerin üzerinde beklemesi gerekmektedir. Ayrıca köpeğin banyo yapma sıklığının da bu süreçte veteriner hekim tarafından belirlenmesi önemlidir. Köpeğin çok sık banyo yapması cildin kuruyarak daha fazla kepeklenme olmasına ve diğer problemlere yol açar. Kullandığınız şampuan türünden bağımsız olarak köpeğinizin yeterince durulandığından ve tüylerinin arasında şampuan birikintisi kalmadığından emin olmalısınız. Şampuan kalıntıları sağlıksız ciltte tahrişe neden olabilir .
Yetersiz beslenme kaynaklı kepeklenmede veteriner hekimler Omega-3 ve Omega-6 yağ asidi desteği önerebilir. Hangi desteği kullandığınıza dikkat etmeniz gerekmektedir. Gıda destekleri, ilaçlar gibi derinlemesine denetlenmemektedir. Bu konuda veteriner hekimden tavsiye alarak ilerleyebilirsiniz.
Köpeğinizin yediği mamanın düşük kaliteli olması cilt ve tüy sağlığını olumsuz yönde etkileyerek kepek problemine yol açabilmektedir. Köpeğinizin günlük ihtiyaçlarını eksiksiz bir şekilde karşılayan mamaları tercih etmeniz gerekir. Köpeklerin genel sağlık durumlarına ve yaşam evrelerine göre özelleştirilmiş köpek maması çeşitlerini burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Çok kuru geçen kış aylarında hava nemlendiricisi kullanmak hem siz hem de köpeğiniz için önemli faydalar sağlamaktadır. Nemlendiricinin yaydığı buhar köpeğin cildinin nemlenmesini sağlayarak daha rahat etmesine yardımcı olur ve kaşıntıyı ortadan kaldırır.
Kepeğin kontrol altına alınabilmesi ya da tedavi edilebilmesi için altında yatan nedenleri bilmek gerekir. Bakteriyel ya da mantar enfeksiyonlarında antibiyotik tedavisi, steroid ya da immunosüpresan tedavisi faydalı olabilmektedir. Ayrıca alerji şüphesi olan durumlarda alerji testi yapılması gerekebilir. Kepeklenmenin teşhisi doğru bir şekilde konulduğunda uygulanacak olan tedavi yöntemleri ile köpeğinizin cildi eski sağlığına kavuşacaktır. Bununla beraber kepek problemi de ortadan kalkar.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
