Yenidoğan kediler, kendilerine bakma konusunda diğer memelilere göre daha yetersizdir. Bu nedenle bir süre boyunca anneleri tarafından bakılmaya ihtiyaç duyarlar. Özellikle anne sütü kedilerin büyümesi ve sağlığı açısından çok önemlidir. Annenin hamilelik ve emzirme döneminde iyi beslenmesi, genel sağlık durumunun iyi olması ve doğum sonrası yavru kedilerin bakımlarını yapması yavru kedilerin sağlığı için kilit rol oynar.
İlk birkaç gün gelen anne sütü colostrum ya da ilk süt olarak adlandırılır. İlk süt protein açısından çok zengindir ve yavru kediye bağışıklık sistemi için önemli olan elementlerin geçmesini sağlar. Yavruların bağışıklık sisteminin güçlü olması ve hastalıklardan korunması için bu sütten olabildiğince yararlanması gerekmektedir.
Ancak anne kedinin, yavru kedilere bakamayacak durumda olması yavruların hayatta kalması için gerekli olan ihtiyaçların başka şekillerde giderilmesi gerektiği anlamına gelir. Bu gibi durumlarda yavru kedilerin doğru sıcaklıkta tutulduğundan emin olunması çok önemlidir. Beslenme, tuvalet, temizlenme ve sosyal uyarım gibi diğer hayati ihtiyaçların da özenle giderilmesi gerekmektedir. Annesini kaybeden yavru kediler birazcık dikkat ve detaylı ilgilenme ile oldukça sağlıklı bir şekilde yetişkinliğe ulaşmaktadır.
Yavru kedilerin konforlu ve sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi için yapılması gerekenler arasında öncelikli olarak günlük düzenlerinin kayıt altına alınması işlemi vardır. Bu sayede yetersiz gelişim ile ilgili ortaya çıkacak potansiyel sorunlar, önceden daha kolay fark edilebilir. Yavru kediler için kilo takibi yapmak, gelişim süreçlerindeki önemli adımları yazmak ve rutinlerini kaydetmek çok önemlidir.
Yavruların gözlerinin ne zaman açıldığını, dişlerinin ne zaman çıktığını, yedikleri mama miktarını ve tuvalet kayıtlarını tutmak onların gelişimini başarılı bir şekilde takip etmeyi sağlar. Ancak bu esnada kayıtların karışmaması için yavru kedileri birbirinden ayırmak çok önemlidir. Bunun için farklı renklerde ojelerle ön tırnaklarının birkaç tanesini işaretlemek akla gelebilecek zararsız bir yöntemlerden birisidir. Tasma kullanımı da yavruları ayırmak için tercih edilebilir ancak yenidoğan yavrularda tasma kullanımı çok konforlu olmayabilir, tasma için yavruların biraz büyümesinin beklenmesi daha iyi bir tercihtir.
Yenidoğan kedi yavrularının her birinin kilo takibinin yapılması onların gelişiminin izlenmesi açısından oldukça önemlidir. Yavru kedilerin hayatının ilk döneminde her gün ya da iki günde bir tartılması gerekmektedir. Tartılma sıklığı ilk 4 hafta boyunca olabildiğince eksiz yerine getirilmelidir. 5. haftadan itibaren haftada bir tartılma takip edilebilirlik için yeterli olmaktadır.
Kediler doğdukları zaman ortalama olarak 80 - 120 gram aralığında bir ağırlığa sahiptir. Hayatlarının ilk 6 ayında haftada 100 gr kilo almaları beklenir. Bu süreçte günlük en az 7 gr ağırlaşmaları gerekmektedir.
Su, kedilerin hayatının tüm sürecinde olduğu gibi yavruluk döneminde de son derece önemlidir. Yavru kedilerde su tüketimi görece yüksektir. Yavruların her gün kilogram başına 155 - 230 ml su alması gerekmektedir. Bu noktada yenidoğanların günde kilogram başına alması gereken toplam sıvı miktarının ortalama olarak 180 ml civarında olmalı denilebilir. Sıvı miktarı hesaplamasına anne sütünün yerine kullanılan besleyiciler de dahildir.
Anne kedinin sütü yüksek oranda sindirilebilir ve yüksek kalorili bir yapıya sahiptir. İnek sütüyle karşılaştırıldığında anne kedinin sütü iki kattan daha fazla protein içerir. Bu nedenle yavru kedileri inek sütüyle beslemek onların yetersiz beslenmesine yol açar. Yavru kedilerin inek sütü ya da özel ev karışımları yerine, yavru kediler için özel olarak hazırlanmış süt tozu ve diğer sıvıları tüketmesi gerekmektedir. Yavru kediler için süt tozlarını buradan inceleyebilirsiniz. Kullanılacak olan süt tozunun bazı önemli beslenme ihtiyaçlarını karşılaması şarttır.
Yavru kediler onlar için özel olarak üretilen biberonlardan rahatlıkla beslenebilmektedir. Kediler tamamen doyana ve biberondan uzaklaşana kadar beslenmeye devam edilmelidirler. Bu noktada biberonun ağzının her seferinde bir damla akıtacak şekilde açık olduğundan emin olmak gerekir. Mamanın hızlı akması durumunda mama kedinin akciğerlerine kaçarak zatürreye ve ölüme yol açabilmektedir.
Yavru kedileri beslerken kedinin yatay, başının ise normal konumda olması gerekir. Eğer yavru kedi mamayı ememeyecek kadar güçsüzse o zaman veteriner hekimin önerdiği alternatif beslenme şekillerinin uygulanması gerekir. Yavru kedileri beslerken ele almak ve doğru pozisyonda olmalarını sağlamak gerekir. Bu aynı zamanda onların sosyalleşmesine önemli katkı sağlar.
Yavru kedilerin beslenme programına sıkı sıkıya uymak gerekmektedir. Kedilerin her 2 - 4 saatte bir beslenmesi gelişimleri ve sağlıkları açısından çok önemlidir. İki haftalık kediler günlük beslenme ihtiyacını 4 - 5 öğünde alabilmektedir. Küçük ırk kedilerin ishal olmasını önlemek için ilk hafta beslenme başına 10 - 15 ml sıvı alması gerekir.
Yavru kediler için özel olarak geliştirilmiş süt tozları günlük beslenme miktarının kolay hesaplanmasını sağlar. Kedinin günlük mama ihtiyacı olan kilogram başına 180 ml miktarı günlük öğün sayısına bölerek öğün başına ne kadar alması gerektiğini hesaplayabilirsiniz.
Kedilerin besleneceği sıvının 38 santigrat derece sıcaklığında olması önerilir. Mamanın aşırı sıcak olmadığından emin olmanız gerekir. Karışımın soğuk olması ise kedinin mamayı daha hızlı bir şekilde emmesine yol açar. Bunun sonucunda kusma, şişlik, ishal ya da mamanın akciğere kaçması gibi problemler ortaya çıkar.
Yavru kedilerde ishal meydana gelmesi durumunda mamanın miktarını azaltmak gerekir. Yavruların normalden aşırı beslenmesi, normalden biraz az beslenmesinden daha kötüdür. Mamanın azaltıldığı miktarın kedinin yetersiz beslenmesine yol açacak seviyede olmadığından emin olmak için kilo takibine dikkat edilmesi gerekir. İlk 3 - 4 hafta boyunca yavru kedilerin özel mamayla beslenmesi gerekmektedir. Sonrasında veteriner hekimin de uygun görmesiyle diğer beslenme yöntemlerine geçilebilir. Süt tozu ve yaş mama odaklı beslenme planları devam ettirilirken yavaş yavaş kuru mama geçişi de planlanabilir. Yavru kediler için uygun olan konserve kedi mamalarını burayı tıklayarak, kuru mamaları burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Kediler, üç haftalık olana kadar kendi başlarına tuvaletlerini yapamazlar. Tuvalet için anne kedi tarafından uyarılmaya ihtiyaç duyarlar. Annesini kaybeden yavru kedilerin tuvaletini yapabilmesi için kendilerine bakan kişiler tarafından uyarılmaları gerekmektedir. Beslenme sonrasında tuvalet reflekslerini harekete geçirmek için genital bölgelerini ılık ve nemli pamukla ya da yumuşak bir bezle ovalamak tuvalet ihtiyacının gündeme gelmesi için yeterlidir. Veteriner hekimler bu uygulamanın nasıl yapılması gerektiğini kolay bir şekilde gösterebilir. Yaklaşık olarak üçüncü haftanın sonunda kediler tuvaletlerini kendi başlarına yapabilir duruma gelirler.
Yavru kedilerin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi ve gelişebilmesi için hijyen de son derece önemlidir.
Beslenmeye, tuvalete ve hijyene dikkat ederek yavru kedilerin problemsiz bir şekilde büyümesini sağlayabilirsiniz. Bu süreç her ne kadar ilk başta göz korkutucu gibi gelse de aslında normalden biraz daha fazla dikkat ile kolay bir şekilde atlatılmaktadır.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
