Kedilerde hem üst hem de alt çene kırıkları oldukça ağrılıdır ve acil bir şekilde tedavi edilmeleri zorunluluktur. Özellikle alt çene kemiği iki farklı kemiğin birbirine kaynaşmasıyla oluştuğu için kırıklara daha yatkındır. Kedilerde çene kırığı genellikle büyük bir travmaya bağlı olarak meydana gelir. Bu gibi travmalarda kedide çene kırığı dışında başka yaralanmalar da olabilir. Akciğerlerde delinme, diyafragma hernisi, kemik kırıkları büyük travmalardan sonra ortaya çıkabilecek yaralanmalardan bazılarıdır. Çene kırığı kedilerde hayati tehlikeye yol açmaktadır. Çene kırıklarının bir sonucu olarak kediler ağız bölgesinde ortaya çıkan aşırı ağrı nedeniyle yemek yiyememektedir.
Kedilerde alt ve üst çene kırıkları bu bölgeye büyük bir güç uygulanmasıyla meydana gelmektedir. Çenede meydana gelen kırılmalar ve çatlaklar kedilerin yaşam kalitesini oldukça olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Saç kalınlığında bir çatlak da çok parçalı kırıklar da oldukça ciddi bir durum olarak ele alınmalıdır.
Kedilerde çene kırığı belirtileri kırığın boyutuna göre değişiklik göstermektedir. Hafif kırıklarda genellikle ağız bölgesinde şişlikler meydana gelirken kırığın büyük olduğu durumlarda kedinin ağzı açık kalabilmektedir. Ancak belirtiler bunlarla sınırlı değildir. Kedi sahiplerinin mutlaka bilmesi gereken bazı kırıkların gözle görülebilecek seviyede olabileceği bazılarının ise teşhis edilmesinin zor olduğudur. Özellikle üst çenede meydana gelen ufak kırıkların fark edilmesi zor olabilmektedir. Bu nedenle her kedi sahibinin "Kedilerde çene kırığı nasıl anlaşılır?" sorusunun cevabını bir dereceye kadar verebilmesi gerekmektedir.
Yemek yemek istememe, ağız çevresinde şişlik, ağızdan kan gelmesi, ağız çevresinde açık yara, aşırı salya akıntısı, çene hizasında bozukluk, ağzın kapanmaması ve vücutta başka fiziksel travmaların olması en yaygın çene kırığı belirtileri arasında yer almaktadır. Çene kırıklarında iyileşme de kırığın şiddetine göre değişiklik göstermektedir. Çenenin yerinden çıkmadığı kırıklarda iyileşme genellikle daha kolay olmaktadır. Özellikle üst çene kırıkları bu nedenle daha kolay iyileşmektedir. Çene çıkıklarının meydana geldiği kırıklar ise daha zor iyileşir. Bu kırıklarda çene kemiği ağız kaslarına da zarar verebilmektedir. Alt çene kırıklarında çene genellikle yerinden çıkmaktadır.
Kedinin hem hayat kalitesinin çok uzun süre etkilenmemesi hem de problemin daha kötüye gitmemesi için kırıklarda acil müdahale edilmesi şarttır. Çene kırıkları kedilerde büyük bir acıya sebep olur. Çenedeki kırıklara genellikle başka fiziksel travmalar da eşlik eder. Bu nedenle herhangi bir test uygulanmadan önce kediye ağrı kesici verilmektedir. Çene kırıklarında ilk olarak şişlik ya da açık yara olup olmadığı kontrol edilmektedir. Çene bölgesinde çok az miktarda et olduğu için bazı kırıklarda çene kemiği cildi yarıp dışarı çıkmaktadır. Testlerden önce kedinin durumu kontrol altına alınmalıdır. Özellikle çok sayıda yaralanma ve kan kaybı olması halinde kedinin durumunun stabil hale gelmesi çok önemlidir.
"Kedilerde çene kırığı nasıl anlaşılır?" sorusunun cevabını verebilmek için röntgen ya da bilgisayarlı tomografi çekilmektedir. Bilgisayarlı tomografi, röntgen ile aynı amaca hizmet etmektedir ancak bilgisayar teknolojisi sayesinde durumdan etkilenen bölge ile ilgili daha detaylı görüntüleme yapılabilmektedir. Bu nedenle kırık ya da etkileri şiddetli olduğunda bilgisayarlı tomografi tercih edilir.
"Çenesi kırılan kedi iyileşir mi?" sorusu kedi sahipleri için sorulması zor sorulardan birisidir. Çene kırığının tedavisi kırığa bağlı olarak değişmektedir. Hafif kırıklarda sadece bir ağızlık kullanarak iyileşmeyi elde etmek mümkün olmaktadır. Çene kırıklarının cildi delerek dışarı çıktığı durumlarda ise ameliyat gerekmektedir. Çeneyi yerinde tutacak implantlar yerleştirilmektedir. İyileşme tamamlandıktan sonra ise bu implantlar ve pinler alınmaktadır. Bazı durumlarda çenenin sabitlenmesi için teller de kullanılabilmektedir.
"Kedilerde çene kırığı ne kadar sürede iyileşir?" sorusuna tek bir cevap vermek mümkün değildir. Kırığın şiddetine göre iyileşme süreci değişiklik göstermektedir. Bununla beraber kedilerin genellikle daha büyük problemleri olmadığında bir iki gün içerisinde taburcu edilmeleri beklenir. Ancak ciddi yaralanmaların olduğu durumlarda bu süre uzamaktadır.
"Çenesi kırık kedi nasıl beslenir?" sorusunun cevabı oldukça önemlidir. Kedilerin hem sağlıklı bir şekilde hem de yeterince beslenmeleri gerekmektedir. Kediler taburcu edildikten yaklaşık 1 - 2 gün sonra yumuşak yiyecekleri yemeye başlayabilirler. Kedinin çene tedavisinde tellerin kullanılması durumda dermatiti önlemek için bu tellerde kalan mamaları iyice temizlemek gerekir. Kedilerin bir süre boyunca ağrı kesici kullanması da tedavinin bir parçasıdır. Çene kırığı yaşayan çoğu kedi genellikle 4 - 6 haftada tamamen iyileşmektedir. İyileşme tamamlandıktan sonra normal beslenmeye geri dönüş yapılır. Bu süreçte kedinin veteriner hekim tarafından tavsiye edilen şekilde beslenmesi oldukça önemlidir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
