Kedilerin gebelik sürecinde veteriner hekimler tarafından düzenli olarak takip edilmesi büyük bir önem taşır. Bazı durumlarda kedilerde zor doğum olabileceği henüz doğum gerçekleşmeden yapılan muayeneler ve başvurulan görüntüleme teknikleri sayesinde belirlenebilir. Zaman zaman ise sorunsuz geçebileceği düşünülen bir doğumun sezaryen ile sonlandırılması gerekli olabilir. Kedilerde sezaryen operasyonu hem anne hem de yavrular için hayat kurtarıcı bir deneyime dönüşebilir. Yavru kedilerin anne rahminden cerrahi olarak çıkarılmasına dayanan bu doğum yöntemi hakkında sizler için bir yazı hazırlamak istedik. Bu yazımızda kedilerde sezaryen operasyonu nasıl olur? kedilerde sezaryen sonrası dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? gibi en çok merak edilen soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Anne karnındaki yavru kedilerin, annelerinin rahminden cerrahi yöntemlerle çıkarılması prensibine dayanan doğum yöntemi sezaryen olarak adlandırılır. Kedilerde sezaryen doğuma yavrular henüz doğmadan yapılan muayene sonuçları doğrultusunda ya da doğum sırasında yaşanan zorluklara bağlı olarak karar verilmesi mümkündür. Sezaryen ile doğum yapan kedilere aynı anestezinin etkisindeyken kısırlaştırma ameliyatının yapılması da söz konusu olabilir. Böylece dişilerin gelecek dönemde gebe kalma olasılıkları ve ikinci bir sezaryen operasyonuna gerek duyulma ihtimali ortadan kaldırılabilir. Kedilerde sezaryen ile ilgili bilinmesi gereken en önemli konulardan biri bu operasyon için zamanlamanın oldukça önemli olduğudur. Gebelik döneminde sağlık kontrollerinden geçmeyen ve saatler boyunca doğum yapamayan dostlarımızın hayatı tehlikeye girebilir.
Kedilerde sezaryen doğum ile insanlarda sezaryen doğum büyük bir benzerlik taşır. Düzenli muayeneler sırasında veteriner hekimler kedi yavrularının normalden büyük olduğunu ya da anne kedinin pelvik kanalının normalden dar olduğunu teşhis ederlerse sezaryen doğum önerebilirler. Rahimdeki yavru kedilerin boyutlarının, yerlerinin ve sayılarının değerlendirilmesi için gebelik dönemindeki dişilere radyografi çekilmesi gerekebilir. Ek olarak ultrasonografi ile yavruların sağlık durumlarının değerlendirilmesi de gündeme gelebilir. Yapılan tetkikler sonucunda veteriner hekimler hem yavruların hem de annenin sağlığının korunması ve olası risklerin ortadan kaldırılması için kedilerde sezaryen doğum önerisinde bulunabilirler. Düzenli olarak kontrolden geçen kedilerin doğumunda sezaryen çok büyük oranla önceden planlanmış olacaktır.
Kedilerde sezaryen doğum sırasında verilen anestezinin etkisi, kedinin yaşına, kullanılan anestezi türüne ve annenin genel sağlık durumuna göre de değişmekle birlikte yaklaşık iki ila altı saat sürebilmektedir. Çoğu kedi taburcu edildiği sırada anestezinin etkisinden kurtulmuş olacaktır. Bu süreçte istenmeyen kazaların yaşanmaması için anne ve yavruların yakından takip edilmeleri önerilir. Anneler taburcu edilip eve geldiklerinden itibaren hızlı bir iyileşme sürecine girerler. Yine de tamamen uyandıklarından ve yavrularına bakmaya başladıklarından emin olunması önemlidir.
Anestezi etkisi geçtikten birkaç saat sonra annenin yemek yemeğe başlaması gerekir. Kedilerde sezaryen sonrası ilk 24 saat boyunca anne kedinin yaklaşık 30 dakikada bir az miktarda yiyecek ve su tüketmesi önerilir. Çok fazla veya çok hızlı yemek yemesi veya çok miktarda su içmesi halinde kusma riskiyle karşılaşılabilir. Sezaryen doğumdan çıkan anne kedinin vücut sıcaklığı normalin biraz üstüne çıkabilir ancak bu sıcaklık farkının birkaç gün içerisinde normale dönmesi beklenir. Her zamanki gibi yakından takip, olası risklerin azaltılması adına önemli bir gereklilik olacaktır.
Kedilerde sezaryen sonrası süreçte annelerin rahat edebilecekleri, sessiz ve güvenli bir ortam sağlanması önceliklidir. Aşırı hareketliliklerinin engellenmesine de dikkat edilmelidir. Henüz yara iyileşmesinin tam olarak gerçekleşmediği bu süreçte aşırı hareketlilik dikişlerin açılmasına ve yara bölgesinin enfeksiyon kapmasına neden olabilir. Kedilerde sezaryen doğum gerçekleştikten sonra yara bölgesinin yakından takip edilmesi gerekir. Dikiş atılan bölgede yangı, şişlik ve akıntı olması halinde veteriner hekimler ile iletişime geçilmelidir. Yara bölgesine veteriner hekimler tarafından önerilen merhemlerin uygulanması ve kedilerin yara bölgelerini yalamalarının engellenmesi için yakalık takmaları gerekli olabilir.
Yavru kediler dünyaya geldikten sonra ilk bir hafta boyunca anne kedilerde kanlı bir vajinal akıntı görülebilir. Özellikle sezaryen sonrası 1-3 günlük süreç dahilinde bu akıntı yoğun bir şekilde gözlemlenebilir. Yalnızca sezaryen ile doğum yapan değil doğal doğum yapan kedilerde de koyu yeşil renkli veya kanlı bir vajinal akıntı şikayeti yaşanabilmektedir. Vajinadan gelen kanlı akıntının bir haftadan uzun sürmesi halinde veteriner hekimlere danışılmasında fayda olacaktır.
Kedilerde sezaryen doğum sonrası atılan dikişlerde kullanılan malzemeye göre bu sorunun yanıtı değişiklik gösterebilir. Birçok veteriner hekim kliniğinde kendiliğinden eriyen dikiş ipleri ile operasyon sonlandırılmaktadır. Eğer dikişlerin alınması gerekiyorsa bu işlem için sezaryen sonrasında 10 - 14 gün beklenmesi önerilmektedir.
Sezaryen doğum sonrası anne kediler eve geldiklerinde yavruların beslenmek istemesi normaldir. Bu durumda annenin tek başına emzirmekte zorlanıp zorlanmadığının belirlenmesi ve yavrulara yardım edilmesi gerekecektir. Anne henüz emzirmeye hazır değilse hareketsiz bir şekilde yatırılması ve yavruların da annelerinin memelerine yaklaştırılması önerilmektedir.
Kedilerde sezaryen fiyatları hakkında kesin bir bilgi vermek çok mümkün olmaz. Kedilerde sezaryen fiyatları operasyonu gerçekleştirecek veteriner hekimin uzmanlığına, operasyonun gerçekleştirileceği kliniğin ücretlendirme politikasına ve hatta kliniğin bulunduğu ile göre değişiklik gösterebilmektedir. Kedilerde sezaryen operasyonu fiyatları ile ilgili kesin bilgi için veteriner hekimlerinize danışabilirsiniz.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
