Her ne kadar köpeklerin sindirim sistemi insanlarınkine göre çok farklı şekilde çalışsa da ishal tıpkı insanlar gibi köpekleri de etkileyebilir. Köpeğin ishal olması ise sindirim sisteminde bir şeylerin yolunda olmadığını gösterir. Bu yüzden köpeklerde ishal belirtileri, nedenleri ve tedavisi hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Bu, aynı zamanda tedavi süreci için de önemlidir.
İnsan çene yapısı ve tükürük enzimleri yiyeceği daha ağızda parçalamaya başlar. Öte yandan köpeklerin ağızları ve çeneleri ise yiyecekleri parçalamak, ezmek, koparmak ve yutmak için gelişmiştir. Tükürük enzimleri bizdekinden farklı olarak bakterileri öldürmeye yarar. Bu nedenle bozulmuş bir yiyecek bir insanın hastaneye yatmasına neden olabilirken köpekler bundan hiç etkilenmeyebilir.
Köpeklerde lokmalar hızlı bir şekilde yemek borusundan ilerler ve sindirimin büyük bir kısmının gerçekleştiği mideye parçalar hâlinde ulaşır. Köpeklerin mide asidi insanlarınkinden yaklaşık üç kat daha güçlüdür. Bu nedenle gıdayı çok hızlı bir şekilde parçalayabilir. Normal şartlar altında yemeğin ağızdan ince ve kalın bağırsağa ulaşması on saatten kısa sürer. Sonrasında ise emilemeyen atıklar vücuttan dışarı atılır.
İshal her yaştan ve ırktan köpeği etkileyebilen yaygın sindirim sistemi sorunlarından birisidir. İshal olmuş köpeklerde dışkı daha gevşek ve suludur. Beslenme alışkanlıklarında yapılan değişiklikler, çeşitli enfeksiyonlar, stres, parazit istilası ve diğer başka sağlık problemleri gibi çeşitli faktörler köpeğin ishal olmasına neden olabilir. İshal problemi birkaç gün sürebildiği gibi kronik bir şekilde birkaç hafta ya da birkaç ay boyunca devam edebilir.
Köpeklerde ishal vakalarının çoğu hafiftir ve zaman içerisinde kendiliğinden geçer. Ancak şiddetli vakalarda ishal kaynaklı dehidrasyon ve elektrolit dengesizlikleri gibi farklı komplikasyonların görülmesi mümkündür.
Köpeklerde ishalin pek çok nedeni vardır. Bu nedenlerden bazıları mama değişikliği gibi son derece basitken bazıları ciddi sağlık problemleri olabilir. Köpeğin neden ishal olduğunu bilmek tedavi planlamasında önemlidir. Köpeklerde yaygın görülen ishal nedenleri arasında;
Köpeklerde ishalin en yaygın semptomlarından biri bağırsak hareketinde artıştır. İshal olan köpekler normalden daha sık tuvalet ihtiyacını gidermek için dışarı çıkmak zorunda kalabilir. Eğer tutamazlarsa ev içinde de kaza yapabilirler.
Köpeklerde ishalin bir diğer belirtisi dışkının gevşek yapılı olmasıdır. Dışkının kıvamı ishalin önemli bir göstergesidir. Dışkı sulu ya da yumuşak kıvamdaysa bu, ishalin bir işareti olabilir. Bazı durumlarda ishale dışkıda kan da eşlik edebilir. Kanlı ishal altta yatan daha ciddi bir durumun işareti olabilir ve bir veteriner hekim tarafından değerlendirilmelidir.
İshal olan köpekler, özellikle sindirim sistemleri ciddi şekilde bozulmuşsa kusabilirler. Bu bir dehidrasyon belirtisi olabilir ve köpeğin derhal veteriner hekim tarafından muayene edilmesi gerekir. Ayrıca ishal olan köpekler yemek ya da içmek istemeyebilir. İştah kaybı dehidrasyona ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Köpeğinizi su içmeye teşvik etmek dehidrasyonu önlemek için önemlidir.
İshal köpeklerde yorgunluğa ve hâlsizliğe neden olabilir. Her zamanki kadar hareket etmek veya oynamak istemeyebilirler. Bu değişim kendilerini iyi hissetmediklerinin ve tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyabileceklerinin bir işaretidir. Ayrıca ishal karın rahatsızlığına da yol açabilir. Bu durum köpeğin karnına dokunulduğunda sızlanmasına veya havlamasına neden olabilir. Karın bölgesinde hassasiyet mümkün olan en kısa sürede bir veteriner hekime görünmeleri gerektiğinin bir işaretidir.
Köpeklerde ishal, beslenme düzeninde ani bir değişiklik, parazitler, enfeksiyonlar veya altta yatan diğer sağlık sorunları gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Köpeklerde ishal tedavisi, altta yatan nedene ve durumun ciddiyetine bağlı olarak değişiklik gösterir.
İshal tedavisinin ilk adımı köpeği 12 ila 24 saat boyunca aç bırakmaktır. Bu boşluk sindirim sisteminin dinlenmesine yardımcı olacaktır. Bununla birlikte, dehidrasyonu önlemek için köpeğinize bol miktarda temiz su sağlamak çok önemlidir. İshal nedeniyle kaybedilen sıvı ve mineralleri yenilemeye yardımcı olmak için elektrolit desteklerini de tercih edebilirsiniz. Bu süre zarfında köpeğinizin semptomlarını ve davranışlarını yakından izlemeniz tavsiye edilir.
Köpeğinizin ishali bir günden fazla sürerse veya uyuşukluk, kusma ya da iştahsızlık gibi başka belirtiler ortaya çıkarsa veteriner hekime başvurmanız çok önemlidir. Veteriner hekiminiz altta yatan nedeni belirlemek için testler yapabilir ve uygun tedaviyi sağlayabilir. Yavru köpeklerde ishal daha ciddi problemlere neden olabilmektedir. Bu nedenle ishal belirtileri gösteren yavru bir köpeğiniz varsa acilen muayene için veteriner hekime götürmeniz gerekir.
İshalin nedenine bağlı olarak veteriner hekiminiz antibiyotik, anti-enflamatuar ilaç veya probiyotik kullanımı gibi bir tedavi izleyebilir. Bu ilaçlar ishalin altında yatan nedeni ele almaya ve köpeğinizin semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Köpeklerde ishali hafifletmeye yardımcı olabilecek birkaç doğal ilaç vardır. Bunlardan ilki konserve balkabağıdır. Balkabağının lif oranı yüksektir ve sindirim sistemindeki fazla suyu emerek köpeğinizin sindirim sistemini düzenlemeye katkıda bulunabilir.
Probiyotikler ishal sırasında bozulabilen bağırsak ve bağırsak yolunda bulunan iyi bakteri dengesinin yeniden sağlanması için faydalıdır. Köpeğinize probiyotikleri takviye şeklinde veya yoğurt gibi gıdalarla verebilirsiniz.
Hindistan cevizi yağı kolayca sindirilebilen ve enerji için kullanılabilen orta zincirli trigliseritler içerir. Hindistan cevizi yağını köpeğinizin mamasına ekleyebilir veya tek başına verebilirsiniz.
"Köpek ishaline ne iyi gelir?" sorusunun pek çok cevabı vardır ancak cevaplar ishalin altında yatan nedene göre değişiklik gösterebilir. Bu yüzden veteriner hekim ile görüşmeden bu tarz içeriklerin köpeklere verilmemesi tavsiye edilir.
Köpekler ishal olduğunda en etkili tedavi yöntemi ilaç tedavisidir. İshalin altında yatan probleme göre kullanılacak ilaç türü de değişiklik göstermektedir. En yaygın kullanılan ilaçların formülünde metronidazol, probiyotik, loperamid ve famotidin gibi içerikler yer alır.
Metronidazol enfeksiyon kaynaklı ishal problemlerinde kullanılan bir antibiyotiktir. Loperamid içeren ilaçlar sindirim yolundaki hareketi yavaşlatarak akut ishalin tedavisine yardımcı olur. Famotidin ise midedeki asit miktarını düşürerek mideyi rahatlatmayı sağlar.
Köpeklerde ishalle başa çıkmak zor olabilir ancak köpeğinizin daha rahat hissetmesine ve hızlı bir şekilde iyileşmesine yardımcı olmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır.
Yapılması gereken ilk şey köpeğinizi yakından izlemektir. Bağırsak hareketlerini takip etmeli, dışkı sıklığı ve kıvamının yanı sıra diğer rahatsızlık veya hastalık belirtilerini de not etmelisiniz. Herhangi bir değişiklik fark ederseniz bunu veteriner hekime bildirmelisiniz.
İshalin nedenine bağlı olarak veteriner hekim köpeğinizin diyetini ayarlamanızı önerebilir. Bu durum haşlanmış tavuk ve pirinçten oluşan yumuşak bir diyete geçmeyi, sindirim sorunları için özel olarak tasarlanmış reçeteli bir diyetle beslemeyi ya da mama miktarı konusunda değişiklik yapmayı içerebilir.
Bazı durumlarda ishalin önlenmesi mümkün olabilir. Alacağınız önlemler ile köpeğinizin ishal olma riskini önemli ölçüde düşürebilirsiniz. Bu önlemlerin başında beslenme gelir. Köpeğinizi yüksek kaliteli, dengeli bir mama ile beslemek ishale yol açabilecek gastrointestinal sorunları önlemeye katkıda bulunabilir. Köpeklerin beslenme gereksinimlerine ve genel sağlık durumlarına uygun formüle edilen köpek maması çeşitlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz. Köpeğinizi yemek artıklarıyla veya yağ oranı yüksek ya da sindirimi zor yiyeceklerle beslemektense kaçınmalısınız.
Köpeklerin ishal olmasını önlemek için çevresel hijyeni sağlamak da atılması gereken bir diğer adımdır. Köpeğinizin yaşam alanını temiz tutmak ve dışkıdan arındırmak, ishale neden olabilecek bakteri ve parazitlerin yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca mamasına dokunmadan önce ve sonra ellerinizi yıkamak, köpeğinizi düzenli olarak temizlemek de bakteri ve parazitlerin yayılmasını önlemede etkili yöntemlerdir.
Köpeklerde ishal yaygın bir sorun olsa da bu genellikle endişe edilecek bir durum değildir. Bununla birlikte ishalin ciddi olabileceği ve acil veteriner müdahalesi gerektiren bazı durumlar vardır. Bunların başında kanlı ishal gelir. Köpeğinizin dışkısında kan fark ederseniz bu, iç kanama gibi daha ciddi bir sorunun işareti olabilir. Problemin ciddi olduğunu gösteren bir diğer etmen de kusmadır.
Eğer köpeğinizde iltihaplı bağırsak hastalığı ya da gıda alerjisi gibi durumlara bağlı olan kronik ishal yoksa ve köpeğinizin ishali 48 saatten fazla sürdüyse bu, ciddi bir problemin göstergesi olabilir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden veteriner hekimi ziyaret etmeniz tavsiye edilir.
İshal, köpeklerde beslenme değişiklikleri, enfeksiyonlar ve altta yatan tıbbi durumlar da dâhil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilen yaygın bir sorundur. Hafif ishal vakaları kendiliğinden düzelebilirken daha ciddi vakalar veteriner hekim müdahalesi gerektiren ciddi bir sağlık probleminin göstergesi olabilir. Köpeğinizin ishalinin ciddi olabileceğine dair işaretler arasında dışkıda kan bulunması, kusma, uyuşukluk veya hâlsizlik, iştahsızlık ve ishalin 24 - 48 saatten fazla sürmesi yer alır. Köpeğinizde sık veya tekrarlayan ishal varsa altta yatan nedeni ve uygun tedaviyi belirlemek için veteriner hekiminize danışmanız en iyisidir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
