Köpeklerde kalp hastalıkları, kedilere oranla daha sık bir şekilde gözlemlenmektedir. Kalp hastalıkları olan ve kalp hastalıkları neticesinde kalp yetmezliği sorunu yaşayan köpeklerde çabuk yorulma, öksürme ve iştah azalması gibi çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Köpeklerde kalp hastalıkları belirtileri değişebileceği için bu semptomların bilinmesi erken fark edilip veteriner hekimlere başvurulması açısından oldukça önemlidir. Bu yazımızda köpeklerde kalp hastalıkları ve köpeklerde kalp hastalıkları belirtileri hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Köpeklerde kalp hastalıkları tek bir nedenle ortaya çıkmaz. Genellikle birden çok risk faktörü köpeklerde kalp hastalıkları belirtileri oluşmasına yol açar. Genetik yatkınlık, obezite, yaşlanma ve beslenme gibi faktörlerin köpeklerde kalp hastalıkları oluşumuna neden olabileceği ifade edilebilir. Köpeklerde kalp hastalığı farklı türlerde ortaya çıkabilir; hastalıkların türü belirtiler üzerinde değişikliğe yol açabilir.
Köpeklerde kalp hastalıkları doğuştan olabilir ya da beslenme, ırksal yatkınlık veya yaşam tarzı nedeniyle sonradan ortaya çıkabilir. Doğumsal kalp hastalıkları "konjenital kalp hastalıkları" olarak da tanımlanabilir ve bu durumda köpekler dünyaya geldikleri andan itibaren kalp sorunları yaşarlar. Doğumsal kalp hastalıkları belirtileri genellikle zamanın ilerlemesi ile şiddetlenir. Konjenital kalp hastalıklarının kaynağı çoğunlukla genetik faktörlerdir. Bazı köpekler kalp hastalıklarına daha yatkın olurlar. Sağlıklı bir diyet programının takip edilmesi, egzersiz yapılması ve stresten uzak bir yaşam sürülmesi ile köpeklerde doğumsal kalp hastalıkları semptomlarının kontrol altına alınması mümkün olabilir.
Köpeklerde kalp hastalıkları sonradan da gelişebilir. Kalp hastalıklarından bazıları (Valvular hastalık - kalp kapak hastalığı) özellikle küçük ırk köpekler için tehlike arz ederken bazı kalp hastalıkları (miyokard hastalığı) daha çok büyük ırk köpekleri etkiler. Kimi zaman maruz kalınan ve tedavisi yapılmayan enfeksiyonların da köpeklerde kalp hastalıkları oluşumuna neden olabileceği ifade edilebilir. Konjenital kalp hastalıklarından farklı olarak sonradan gelişen rahatsızlıkların önlenebilmesi mümkündür. Aşıların düzenli olarak yapılması, egzersizlerin aksatılmaması ve gelişim dönemlerine uygun beslenme "köpeklerde kalp hastalıkları nasıl önlenir?" sorusunun yanıtlarına dönüşebilir. Köpeklerin gelişim dönemlerine özel formüle edilen köpek mamalarını ve içeriklerini buraya tıklayarak görüntüleyebilirsiniz.
Kalpteki kan akışını kontrol eden kapakçıklar valf olarak adlandırılır. Kalp her attığında valfler kanın geçmesine izin vermek için açılır ve daha sonra kanın geriye doğru sızmasını önlemek için kapanır. Mitral kapak hastalığı, mitral kapağın kalınlaşmasına neden olarak kapanma yeteneğinin kısıtlanması sonucunu doğurur. Mitral kapak düzgün kapanamadığında kan geriye doğu sızar ve kalp vücuda yeterince kan pompalayabilmek için daha fazla çalışmaya başlar. Mitral kapak hastalığı köpeklerde kalp yetmezliği durumunun oluşum riskini artırır.
Köpeklerde kalp hastalıkları belirtisi hastalık ve hastalığın ilerleme seyrine göre değişebilir. Köpeklerde mitral kapak hastalığı belirtileri arasında veteriner hekimlerce teşhis edilebilen kalp hırıltısı, geceleri uyurken veya dinlenirken artan öksürük, enerji azalması, nefes sıklığında artış, bayılma ve kilo kaybı gibi semptomlar yer alabilir. Köpeklerde mitral kapak yetmezliği teşhisi sırasında ultrason taraması, X-ray, kan testleri ve EKG çekilmesi gerekebilir.
Kalp iltihabı olarak da adlandırılabilen miyokardit, köpeklerde kalp kasının şişmesinden kaynaklanan bir kalp hastalığıdır. Çoğunlukla kalp yetmezliğine neden olana dek herhangi bir belirtisi görülmez. Viral hastalıkları, enfeksiyonlar, yaralanma, toksinlere maruz kalma ve mineral eksikliği gibi nedenlerle ortaya çıkabilen bu kalp hastalığının kesin nedenini bulmak her zaman kolay değildir.
Tam kan sayımı, kan gaz ölçümü, x-ray, EKG, Echo gibi çeşitli teşhis yöntemlerine başvurularak teşhis edilebilen miyokardit belirtileri arasında ateş, iştah azalması, eklemlerde şişme, eklem ağrısı, aritmi, nefes almada zorluk, halsizlik ve kalp hırıltısı yer alır.
Genellikle Doberman, Irish Wolfhounds ve Great Danes gibi büyük cins köpekleri etkileyen yaygın bir hastalıktır. Cocker Spaniel cinsinde de oldukça yaygındır. Hastalık geç aşamalarına gelene dek herhangi bir belirtiye neden olamayabilir. Dilate kardiyomiyopati hastalığı kalpteki odacıkların genişlemesi ile karakterizedir. Sol ventrikül duvarları incelir, gerilir ve kalbin vücuda kan pompalama yetisi azalır. Kalp vücuda yeterli kanı gönderemediği için vücuda kan akışı azalır. Bu durum aritmi oluşumunu ve köpeklerde konjestif kalp yetmezliği belirmesini tetikleyebilir.
Az önce de ifade edildiği gibi bu hastalık her zaman fark edilebilir belirtilere yol açmayabilir. Klinik belirtileri arasında zayıflık, öksürme, nefes darlığı, aritmi ve öğürme gibi çeşitli semptomlar bulunabilir.
Kalp yetmezliği başlı başına bir kalp hastalığı olmaktan ziyade çeşitli sorunlar neticesinde gelişebilen ve sağlığı tehdit edebilen bir durum ya da komplikasyon olarak değerlendirilebilir. Kalbin zayıflaması ve vücuda yeterince kan gönderememesi sonucu gündeme gelen kalp yetmezliği köpeklerde en sık rastlanan sağlık sorunları arasında yer alır. Köpeklerde kalp yetmezliği farklı türlere ayrılabilir, tür bazında yol açtığı belirtiler farklılaşabilir.
Köpeklerde kalp yetmezliği belirtileri, kalp yetmezliği nedenlerine ve etkilenen kalp odacığına göre değişiklik gösterebilir. Köpeklerde sol taraflı konjestif kalp yetmezliği belirtileri kanın sol ventriküle iletildiği damarlardaki basınç artışı ile ilişkilidir. Bu durum akciğerlerde sıvı birikmesine neden olarak pulmoner emboli olarak isimlendirilen solunum sistemi rahatsızlığına yol açabilir. Öksürük, nefes almada zorluk ve egzersiz yaparken zorlanma en yaygın belirtiler arasında yer alır. Tüm bunlara ek olarak sol taraflı konjestif kalp yetmezliği olan köpekler beyine giden kan akışının azalması nedeniyle sıklıkla bayılırlar. Aynı zamanda tansiyon düşüklüğü ve kalp atışlarında hız azalması gibi semptomlar da yaşayabilirler. Kalp yetmezliği sağ taraflı ise karın bölgesinde, göğüs boşluğunda, karaciğerde ve uzuvlarda sıvı birikmesi görülebilir.
Sonuç olarak köpeklerde kalp hastalıkları belirtisi hastalık, hastalığın ilerleme seyri vb. unsurlar özelinde değişiklik gösterebilir. En genel belirtiler arasında yer alan öksürme, halsizlik, nefes almada zorlanma, solunum sıkıntıları, bayılma, yorgunluk ve iştah azalması gibi semptomlarla karşılaşıldığında veteriner hekimlerin uzmanlığına başvurulması ihmal edilmemelidir.
Köpeklerde kalp hastalıkları tedavi yöntemleri hastalık özelinde belirlenir. Bazı kalp hastalıklarının iyileştirilmesi için cerrahi gereksinimi ortaya çıkabilirken bazı hastalıklar bir ya da birkaç medikal ilacın eş zamanlı kullanılmasını veya hastalığın takip edilmesini gerektirebilir. Köpeklerde kalp hastalıkları tedavileri genel olarak köpeklerde kalp hastalıkları belirtilerinin kontrol altına alınmasını, kalp kaslarının görebileceği zararın minimize edilmesini, akciğerlere ulaşan sıvının kontrol edilmesini, kan dolaşımının hızlandırılmasını, kalp ritminin düzenlenmesini, kan pıhtılaşma riskinin azaltılmasını ve kandaki oksijen miktarının artırılmasını amaçlar. Köpeklerde kalp hastalıkları erken teşhis edildiğinde ve doğru tedavi yöntemlerine başvurulduğunda kalp hastalıkları olan köpeklerin yaşam kalitelerinin artırılması mümkün olabilir.
Köpeklerde doğumsal kalp hastalıklarının önlenmesi çok mümkün olmasa da bu hastalıkların semptomlarının kontrol altına alınması ve ilerlemesinin önlenmesi söz konusu olabilir. Köpeklerde yaşın ilerlemesine bağlı olarak oluşabilen kalp hastalıklarının önlenmesi için bir dizi önlem alınabilir.
Irksal olarak yatkın oldukları sağlık sorunlarına karşı önlem alınması ile köpeklerde kalp hastalıkları önlenmesi mümkün olabilir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
