Büyüme dönemindeki yavru köpeklerde raşitizm genellikle fosfor ve D vitamini, nadiren ise kalsiyum eksikliğinden kaynaklanan, kemiklerin deforme olması ile karakterize bir hastalıktır. Yavru köpeklerin kemik anomalileri yaşamasına neden olan raşitizm tedavi edilmediğinde kemiklerin kavislenmesine, uzuvların ağrımasına ve gelişim bozukluklarına yol açar.
Köpeklerde raşitizm hastalığı için uygulanan tedavi yöntemleri rahatsızlığın ilerleme seyrine, köpeklerin yaşadıkları sağlık sorunlarına ve hastalığın nedenlerine göre değişiklik gösterebilir. Köpeklerin, raşitizm belirtileri görüldüğünde zaman kaybetmeden veteriner hekimlere muayene olmalarının sağlanması önemlidir. Erken başlatılan tedavi süreçleri ile yavru köpeklerin gelişimlerinin desteklenmesi ve kemik anomalilerinin oluşumunun engellenmesi mümkün olabilir. Bu yazımızda "Köpeklerde raşitizm nasıl oluşur, belirtileri nelerdir ve tedavisi nasıl yapılır?" gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Raşitizm, yavruluk döneminde ve büyüme sürecinde olan genç köpeklerin kemik gelişimini etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalık büyük çoğunlukla D vitamini ve fosfor eksikliği nedeniyle ortaya çıkar. Daha nadir olmakla birlikte kalsiyum eksikliğinin de köpeklerde raşitizm oluşumuna yol açabileceği bilinmektedir.
Köpeklerde raşitizm farklı nedenlere bağlı olarak görülebilir. En yaygın neden köpeklerin beslenmesinde yeterince D vitamini bulunmaması, fosfor ve kalsiyum dengesinin ideal oranda olmamasıdır. Diğer bir deyişle yavru köpeklerin yetersiz beslenmesi, tercih edilen köpek mamalarının içeriklerinde yavru köpeklerin iskelet gelişimini destekleyen bileşenlerin az olması veya bu bileşenlerin oranlarının ideali karşılamaması raşitizm riskini belirgin ölçüde artırır. Bu noktada, beslenmelerinde yalnızca ete yer verilen köpeklerin risk altında olduğu kabul edilir.
Köpek mamalarına ek olarak yavruların yeterince anne sütü içememesi, altta yatan genetik kökenli sağlık sorunları nedeniyle emilim problemlerinin yaşanması, büyük ırk köpeklerin beslenmesinde yetersiz kalsiyum bulunması, bağırsak parazitleri nedeniyle D vitamini emiliminin azalması köpeklerin kemik gelişimini engelleyen raşitizm ile sonuçlanabilir.
Köpeklerde yaygın görülen raşitizm belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Köpeklerde yukarıda sayılan belirtilerin biri veya birkaçı aynı anda ortaya çıkabilir. Bu gibi bir durumda köpeklerin zaman kaybetmeden veteriner hekimin kontrolüne götürülmeleri önemlidir. Veteriner hekimler öncelikle kapsamlı bir fiziksel muayene gerçekleştirirler. Şikayetlerin ne zaman ortaya çıktığı, köpeğin evde sergilediği genel davranışlar ve beslenme düzeni ile ilgili bilgi alırlar. İleri tetkiklerin yapılması için X-ray görüntüleme yöntemine başvurulabilir. Bu sayede hem kemiklerin yapısı hem de yoğunluğu hakkında veri elde edilmiş olunur. Fiziksel muayene ve görüntüleme yöntemlerinin sonuçlarında köpeklerde raşitizm olduğu görülürse bu hastalığın nedenlerinin net bir şekilde ortaya konması adına kan testlerinin yapılması gerekebilir.
Raşitizm, tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Birçok yavru ve gelişme çağındaki köpekte erken dönemde teşhis edilen raşitizm tedavi edilebilir ve köpeklerin sağlıklı gelişimleri desteklenebilir. Genellikle beslenme değişikliği, D vitamini takviyesi kullanımı, fosfor ve kalsiyum dengesinin sağlanması, dinlenme ve ağrı kontrolü gibi süreçler eş zamanlı yürütülür.
Tedavi süreçlerindeki öncelik köpeklerde raşitizmin nedenlerinin kesin olarak belirlenmesidir. Örneğin bir köpekte parazitlerin yol açtığı enfeksiyonlar nedeniyle raşitizm görülüyorsa köpek ideal şekilde beslense dahi hastalığın ortadan kalkması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle esas olan hastalığa yol açan asıl unsurun belirlenmesi ve tedavinin bu doğrultuda planlanmasıdır.
Köpeklerde raşitizmin nedeni yetersiz ve dengesiz beslenme ise diyet değişimi gündeme gelir. Yavru köpeklerin tüm ihtiyaçlarını karşılamak üzere formüle edilen yavru köpek mamaları ile tam ve dengeli bir beslenme rutini oluşturulabilir. Gelişme dönemindeki yavruların tüm ihtiyaçlarını eksiksiz karşılamak üzere formüle edilen kaliteli yavru köpek mamalarına buradan ulaşabilirsiniz.
Köpeklerde raşitizmin tedavisinde takviye kullanımı da oldukça önemli olabilir. D vitamini takviyesi, veteriner hekimin önerdiği dozda, sıklıkta ve süre boyunca kullanılmalıdır. D vitamini takviyelerini vitaminler ve ek besinler kategorisinde detaylı olarak inceleyebilirsiniz.
Raşitizm teşhisi konan yavru köpekler için dinlenme önerilir. Enerjilerinin yoğun olduğu bu dönemde yavru köpeklerin hareketsiz kalmalarının sağlanması oldukça zor olsa da kendilerini çok yormamaları önemlidir. Kemik yoğunluğu artana kadar yürüyüşlerin kısa tutulması, yoğun egzersizlerden kaçınılması tavsiye edilmektedir.
Köpeklerde raşitizm tedavisi dâhilinde ağrı kontrolünün sağlanması gerekebilir. Kemik gelişiminde sorun yaşayan köpeklerin birçoğu hareketlerini kısıtlayan ve yaşam konforlarını azaltan ölçüde ağrı hissedebilir. Bu durumda veteriner hekimlerin ağrı kesici kullanımını önermeleri mümkündür. Genellikle 2-3 haftalık ağrı kontrolü tedavisi gerekli olabilir. Tüm bu tedavi süreçlerinin sonuçlarının ölçümlenebilmesi için köpeklerin belli aralıklarla muayene olmaları ve X-ray görüntüleme ile kemiklerinin durumlarının incelenmesi gerekir.
Köpeklerde raşitizm özellikle D vitamini, fosfor ve kalsiyum eksikliğine bağlı olarak oluşmuşsa tedavi edilebilirdir. Ayrıca yavru köpeklerin yeterince güneş ışığı almaları ve kaliteli köpek mamaları ile beslenmeleri raşitizmin önlenmesi bakımından önemlidir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
