Kedilerle bir hayatı paylaşanlar ve özellikle bu deneyimi ilk kez yaşayanlar dönemsel olarak "kedim yemek yemiyor", "kedim mama yemiyor", "kedim yemek yemiyor nasıl yedirebilirim" gibi yakınmalar içerisinde olabilirler. Kedilerin yemek yememesinin ardında birçok farklı neden olabileceği için yemek yemeyen kedilerin yakından gözlemlenmesi gerekir. Kediler yemek yemiyor ve aynı zamanda halsizse, yemek yemiyor ama aynı zamanda kusuyorsa bu semptomların ciddiye alınması önemlidir. Kedilerde iştahsızlık sık görülebilen, kimi zaman önemli olmasa da zaman zaman ciddi sonuçları olabilen veya ciddi sağlık sorunlarından kaynaklanabilen davranış değişiklikleri olarak sınıflandırılabilir. Bu nedenle "kedim yemek yemiyor" sorunu yaşayanların nedenler hakkında bilgi sahibi olması önemlidir.
Kediler de dahil olmak üzere yemek yememe davranışı birçok hayvanda görülebilir; kediler söz konusu olduğunda ise daha ciddi bir problem olarak algılanır. Hayvanlar günlük olarak ihtiyaç duydukları oranda beslenemediklerinde enerji elde etmelerini sağlayan yağ rezervlerine başvururlar. Depolanan yağın yakıt olarak kullanılabilmesi için ise öncelikle karaciğerin devreye girmesi ve yağı işlemesi gerekir. Bunun için de proteine ihtiyaç duyulur. Bir kedi yemek yemeği bıraktığı takdirde hızla kilo verebilir, protein kaynaklarını hızla tüketebilir ve karaciğer vücut yağlarını metabolize edemediği için karaciğer yetmezliğine varan sonuçlarla karşılaşılabilir. Kedilerde iştahsızlık hastalık belirtisi olabileceği için zaman kaybetmeden veteriner hekimlere danışılması önemlidir.
"Kedim yemek yemiyor, nasıl yedirebilirim?" sorusuna doğru yanıt verebilmek için öncelikle kedilerin neden yemek yemediğinin belirlenmesi önem taşır. Kedilerde iştahsızlık ve "kedim mama yemiyor" söyleminin birden çok nedeni bulunabilir ve nedenler doğrultusunda kedilere yemek yedirme yöntemleri farklılaşabilir.
Kedilerde iştahsızlık bazı şeylerin yolunda gitmediğinin en önemli göstergelerinden biri olarak değerlendirilir. Kediler yemek yemeyi aniden bırakıyorlarsa dikkatli olunması gerekir. Enfeksiyonlar, böbrek yetmezliği, pankreatit, bağırsak sorunları ve kanser gibi bir dizi farklı sağlık sorunu kedilerde iştahsızlığa neden olabilir. Elbette bu denli kötümser olmamakta da fayda vardır, kedilerin yemek yememesinin ardında diş ağrısı gibi daha basit sağlık sorunları da olabilir. Yaşanan hastalık özelinde uygulanan tedavi yöntemleri sayesinde kediler yeniden iştahlarına kavuşabilir.
Rutin aşıların ardından kedilerin yemek yememesi yaygın görülen bir sonuç olarak karşımıza çıkar. Aşılara verilen olumsuz tepkiler "kedim yemek yemiyor ve halsiz ne yapmalıyım?" sorusunu gündeme getirebilir. Aşılar her ne kadar hayat kurtarıcı özelliğe sahip olsa da iştahsızlık ve halsizlik gibi yan etkilere de neden olabilir. Bu durumda yapılması gereken bir süre beklemektir, aşı nedeniyle iştahsızlık görülüyorsa geçici bir nitelik taşıyacaktır.
Kediler alışkanlıklarına çok bağlı canlılardır ve pek çoğumuz gibi hayatlarında radikal değişiklik olsun istemezler. Olduğu takdirde de iştahsızlık başta olmak üzere çeşitli reaksiyonlar gösterebilirler. "Nitekim yavru kedim yemek yemiyor" ve "kedim kuru mama yemiyor" gibi şikayetlerin ardında da rutin hayatlarındaki değişimler olabilir. Bazı kediler alışmadıkları araba ya da uçak yolculuklarından veya yeni bir çevreye girdikten sonra yemek yemeyi bırakabilirler ve mide bulantısıyla kusma gibi davranışlar sergileyebilirler. Zaman içerisinde bu sorunun geçmesi beklenir.
Veteriner hekimler tarafından genel sağlık durumları kontrol edilen ve herhangi bir hastalık yaşamadığı tespit edilen kedilerin yemek yemeyi bırakmasının ardında psikolojik etkenler olabilir. Anksiyete veya depresyon gibi psikolojik bozukluklar kedilerde iştahsızlık yaşanmasına yol açabilir. Evde değişikliklerin olması, yabancı kişilerin eve gelmesi, beslenme ve hatta oyun rutinlerinde değişiklik meydana gelmesi kedilerin duygusal iyilik halini olumsuz etkileyerek iştahtan kesilmesine neden olabilir.
Bazı kediler seçicidir; her mamayı beğenmeyebilirler. Yeni mama geçişlerinde "kedim kuru mama yemiyor" şikayetine sıklıkla rastlanması da bu söylemi doğrular niteliktedir. Kediler her zaman tükettikleri mamalara karşı da ani bir tavır değişikliği sergileyebilirler. Ek olarak mamaların doğru koşullar altında saklanmaması, aromalarının uçması veya bayatlama gibi unsurlar da "kedim mama yemiyor" şikayetini gündeme getirebilir. Seçici damak zevkine sahip olan, iştahsız kediler için özel formüle edilen mamaları buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Kedilerin yemek yememesinin ardındaki tüm bu değişken nedenlerden bağımsız olarak, yemek yememe halinin zararlı sonuçları olabileceğinin unutulmaması gerekir. Kediler yemek yemiyorlarsa ve durum karşısında halsizlik belirtileri gösteriyorlarsa her ihtimale karşılık veteriner hekimlerin desteğinin alınması önemlidir.
Kediler mama yemiyorsa ve bunun nedeni sahip oldukları fizyolojik hastalıklarsa veteriner hekimler genel sağlık durumlarına uygun niteliğine sahip yeni mamalar önerebilirler ve bu süreçte tedavi seçeneklerini değerlendirirler. Alternatif olarak bir süre yaş mama yemelerini de önerebilirler. İştahsızlık ciddi boyutlara ulaşırsa iştah açıcı ilaçların reçete edilmesi veya damardan sıvı beslenme söz konusu olabilir. İştah azalmasının nedeni fizyolojik hastalıklar değilse mama değişimleri önerilebilir, mamaların saklanma koşulları gözden geçirilebilir veya kedilerin psikolojilerinin düzeltilmesi adına veteriner hekimlerle iş birliği yoluna gidilerek davranış değişikliği yapılması gerekebilir.
Bazı kedilerin iştahsızlıkları çok spesifik alışkanlıklardan kaynaklanabilir. Yavruluktan yetişkinliğe adım atan veya genel olarak yaş mama, ev yemekleri gibi seçenekler ile beslenmeye alışkın olan kediler kuru mamaları lezzetsiz bulabilirler. Bu durumda kuru mamayı reddetmeleri oldukça muhtemeldir. Benzer bir sorun yaşayanların kuru mamaya alışma sürecinde yaş mama ve kuru mamayı karıştırarak vermeleri kedilerin yeni besinlerine alışmasını kolaylaştırabilir.
Yavruluk dönemi kedi beslenmesinin en önemli olduğu süreçlerden biridir. Bu dönemde kedilerin gelişimleri çok hızlı gerçekleşir. Daha çok kaloriye, daha çok vitamine ve daha çok minerale ihtiyaç duydukları bu dönemde yavru kedilerin mama yememesi gelişimsel sorunlara yol açabilir. Bu nedenle "yavru kedim yemek yemiyor" kaygısını yaşayan kişilerin veteriner hekimlere en kısa sürede danışmaları oldukça önemlidir. Böylece muhtemel gelişimsel sorunlar engellenebilir.
Kedilerin yemek yememesinin nedeni halsizlik olabilir ya da kedilerde halsizlik yemek yemedikleri için ortaya çıkabilir. Dolayısıyla bu iki ayrı sorunun nedenlerinin doğru ayırt edilmesi önemlidir. Halsizlik de iştahsızlık da başlı başına ve aynı zamanda birbirini tetikleyen problemler olabileceği için veteriner hekimlere danışılması en doğru seçenek olacaktır. "Kedim yemek yemiyor kusuyor" şikayeti için de zaman kaybetmeden veteriner hekim uzmanlığına başvurulması önemlidir. Yemek yemeyen ve kusan kedilerde tüy topaklarından zehirlenmelere kadar birçok farklı nedenin sorgulanması gerekebilir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
