Köpekler son derece sadık ve eğlenceli birer dost olsalar da bazı davranışlarının kontrol altına alınması gerekebilir. Köpeklerde ayakkabı takıntısı ve bununla birlikte görülebilen, kemirmemeleri gereken nesneleri kemirme sorunu, kontrol altına alınması gereken davranışlardan biridir. Bu davranışın önlenmemesi durumunda köpekler ayakkabıların ya da diğer nesnelerin bir parçasını yutarak kendilerine zarar verebilirler. Üstelik eşyalara verdikleri zarar yüzünden aile gündemini de meşgul edebilirler.
İster ayakkabılar ister başka nesneler olsun, sizin de köpeğinizin kemirmeye yönelik bir eğilimi bulunuyorsa endişelenmenize gerek yok. Bu, çoğu köpekte görülebilen bir durum. Ancak onunla güzel bir hayat yaşayabilmeniz için köpeğinizin davranışlarını kontrol altına almalı ve kemirme sorununu da çözmelisiniz. Bu yazımızda "Köpekler neden ayakkabı kemirir?", "Köpekler neden ayakkabı çalar?" ve "Köpeklerin ayakkabıları kemirmesi nasıl engellenir?" gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Ayakkabılara duyulan takıntının, köpeklerin atalarından gelen bir miras olabileceğine dair görüşler bulunmaktadır. Köpeklerin vahşi doğada yaşayan ataları, karınlarını doyurmak için avlanmak gibi zorlu bir işin üstesinden gelmek zorundaydı. Büyük köpekler, yaşı henüz avlanmak için yeterli olmayan köpekler avcılıklarını geliştirebilsinler diye etrafa avdan artan parçaları bırakırlardı. Yani ayakkabıları çiğnemek, aslında köpeklerin ayakkabıları iyi bir çiğneme oyuncağı olarak görmelerinden kaynaklanıyor olabilir. Ayakkabıların boyunu ve dayanıklılığını bu iş için uygun görebilirler. Ayrıca deri ya da kumaş ayakkabıları çiğnediklerinde bu tattan ve/veya dokudan keyif alma ihtimalleri de vardır. Aynı zamanda, köpeklerin avlanmayı başardıklarında yiyeceklerini ve yiyeceklerinden artanları saklamaları da gerekirdi. Bu yüzden ayakkabıları evin içerisindeki çeşitli yerlere taşıyor olmaları da mümkündür.
Köpeklerde ayakkabı takıntısının ardında birçok davranış ve çevresel etken bulunabilir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
Dişleri kaşınıyor olabilir: Eğer köpeğiniz henüz yavruysa ve diş çıkarma döneminde bulunuyorsa ayakkabılarınızı dişleri kaşındığı için çiğniyor olabilir. Böyle bir durumda, eşya kemirme yavru köpek için dişlerini kaşımanın bir yöntemi olarak görülebileceğinden, köpeğiniz büyük ihtimalle ayakkabı dışındaki eşyaları da kemirecektir.
Takıntı: Köpeklerin sütten erken kesilmesiyle ayakkabılara duydukları takıntının bağlantısı olabileceğine dair görüşler bulunmaktadır. Ayrıca oyuncakları gibi eşyaları emme hareketlerinden dolayı sahip oldukları alışkanlık yüzünden ayakkabıları ısırabilirler. Ancak köpeğinizin ayakkabı takıntısı obsesif-kompulsif bir bozukluktan da kaynaklanabilir. Böyle bir sorun olduğunda köpek ayakkabı çiğnemek ya da saklamak için önüne geçemediği bir dürtü duyabilir. Özellikle bir anda ortaya çıkan ve birkaç haftadır devam eden ayakkabı takıntısı durumunda veteriner hekiminiz ile bu konuyu görüşmeniz gerekebilir.
Anksiyete: Köpeğinizin herhangi bir durumdan ötürü yaşadığı anksiyete, kemirme davranışını tetikliyor olabilir. Bu davranışı evden gitmek üzere olduğunuzda, onu korkutacak bir olay yaşadığında ya da etrafında hoşlanmadığı bir insan olduğunda yapması, anksiyeteden ötürü kemirmenin tetiklenmesine örnek olarak verilebilir. Ayrıca ayakkabınızın size ait bir koku barındırdığı için, evden uzun süre uzak kaldığınızda köpeğiniz onu yanında başka bir yere götürerek, diğer bir deyişle çalarak kendisini rahatlatmaya çalışıyor olabilir. Köpeklerde Ayrılık Kaygısı Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri adlı içeriğimizde detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Davranışa teşvik etme: Köpeğinizin kemirme sorunu, bu davranışı yanlışlıkla teşvik etmeniz yüzünden ilerlemiş olabilir. Ayakkabınızı kemirdiğinde dikkatini dağıtmak için ona ödül maması veriyorsanız ya da onunla oynamaya başlıyorsanız, köpeğiniz yaptığı bu davranışın ödüllendirildiğini düşünüyor olabilir.
Köpeğinizde ortaya çıkan ayakkabı takıntısını kontrol edebilmek için öncelikle onun ayakkabıları ne zaman ve hangi olaydan önce, sonra ya da sırasında kemirdiğine, sakladığına dikkat etmelisiniz. Bu, eğer bu davranışları sürekli yapmıyorsa, size önemli bir ipucu verecektir. Örneğin oyun oynamak istediğinde, evden uzun süre uzak kaldığınızda bu davranışlarda bulunuyor olabilir.
Köpekler eğitilmediklerinde neyi yapmamaları gerektiğini bilemezler. Köpeğinizin ayakkabı takıntısının ardında, basitçe bunu yapmaması gerektiğini bilmiyor olması yatabilir. Köpeğinizi ayakkabıyı çiğnerken yakaladığınızda, bağırmadan ama kararlı bir sesle ona ayakkabıyı bırakması için bir komut verebilirsiniz. Köpeğinizin daha önce ağzındaki bir nesneyi bırakmasına dair eğitimi yoksa bu komuta uyması daha uzun sürecektir. Komutunuza uyduğunda ona ödül maması vererek davranışı pozitif pekiştirmeyle değiştirmeniz mümkündür. Ancak farkında olmadan olumsuz davranışı pekiştirmemek için, köpeğiniz ayakkabıyı bırakıncaya kadar ona ödül mamasını vermemelisiniz. Zamanla ayakkabının yalnızca size ait olduğunu gösterecek, köpeklerin vücut dilini anlamayı da içeren eğitim tekniklerini de deneyebilirsiniz.
Sorunu tespit ettikten sonra, bu sorunu çözmeniz davranışın azalmasına ya da tamamen ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır. Yeterince oyun oynayıp egzersiz yapmıyorsa ya da sizinle yeterince vakit geçiremiyorsa, köpeğinizle oyun oynayabilir ve daha çok etkileşime girebilirsiniz. Onları dışarıda yürüyüşe çıkarmak ve sosyalleştirmek de etkili olabilir. Ayrıca evin içerisinde ayakkabılarınızı kemirmek yerine kullanabileceği çiğneme oyuncakları bulundurabilirsiniz. Köpeklerin oynamaktan keyif alabileceği oyuncakları buradan inceleyebilirsiniz.Köpeğinize verebileceğiniz tüketilebilir ürünler de çiğneme davranışının yönlendirilmesi için etkili bir çözüm sunabilir. Bunun için farklı formda ve içeriklerde üretilen köpek ödül mamalarını inceleyebilirsiniz.
Köpeklerin beslenmelerinde bir eksiklik, ayakkabı çiğneme davranışını tetikleyebilir. Köpeğinize, onun ihtiyaçları için özel olarak formüle edilmiş tam ve dengeli bir köpek maması vermeniz ayakkabı çiğneme takıntısını kontrol etmeyi sağlayabilir. Köpek maması çeşitlerine buradan göz atabilirsiniz.
Köpeklerde ayakkabı çiğneme takıntısı ile mücadele etmek için en etkili yöntem bu takıntının ardındaki sorunu çözmek olsa da bazı köpek dostlarımız için bu süreç daha uzun sürebilir. Bu yüzden ayakkabıları onların ulaşamayacağı bir yere koymayı ya da ayakkabılara köpekleri onlardan uzaklaştıracak kokuları sıkmayı düşünebilirsiniz. Köpeğinizin ayakkabı takıntısının daha büyük bir psikolojik sorundan kaynaklandığını düşünüyorsanız bu konu hakkında veteriner hekiminizle görüşmeyi ihmal etmemelisiniz.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
