Köpeklerde iştahsızlık zaman zaman ortaya çıkabilen, birçok farklı neden sonucu oluşabilen ve genellikle köpeklerle birlikte yaşayan kişiler için oldukça stres verici bir durumdur. Köpekte iştahsızlık söz konusu olduğunda bu davranış değişikliğinin nedeni köpeğin kendini stresli hissetmesi de henüz teşhis edilemeyen hastalıklar da olabilir. Bu nedenle köpeklerde iştahsızlık sebepleri mümkün olduğunca erken zamanda belirlenmeli ve gerekli durumlarda tedavi seçeneklerine başvurulmalıdır. Kimi zaman köpeğe daha fazla ilgi gösterilmesi ile kimi zaman ise köpeğin sağlık durumuna özel planlanan tedavilerde köpeklerde iştahsızlık sorununun önüne geçilebilir. Bu yazımızda köpeklerde iştahsızlık nedenleri özelinde bilgi aktaracağız.
Köpeklerde "anoreksi" olarak da adlandırılan iştahsızlık başlı başına bir sağlık sorunundan ziyade bir belirti veya semptom olarak değerlendirilmesi gereken bir durumdur. İştahsızlığa yol açan neden, az önce de ifade ettiğimiz gibi köpeğin kısa süreli bir strese maruz kalması da mamasını beğenmemesi de yaşadığı sağlık sorunları da olabilir. Mide rahatsızlıkları veya stres nedeniyle her zamankinden daha az yemek yiyen ya da yemek yemeyi tercih etmeyen köpekler 24 saat gibi kısa bir sürede normal alışkanlıklarına geri dönebilirler.
İştahsızlık 1-2 günden uzun sürüyorsa, bu durumda temkinli olunması önemlidir. İştahsızlığın ne zamandan beri devam ettiği, iştahsızlığın görüldüğü köpeklerin genel sağlık durumu, iştahsızlığa eşlik eden ek şikayetlerin bulunup bulunmadığı gibi değişkenler doğrultusunda gerektiğinde kapsamlı muayene süreçlerine ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu noktada yavru köpekte iştahsızlık sorununa da ayrıca dikkat çekmek isteriz.
Yavruluk süreci köpeklerin hızla geliştiği, dengeli sağlıklı ve eksiksiz beslenmeye ihtiyaç duyduğu bir dönemdir. Yavru köpeklerde iştahsızlık uzun sürdüğü takdirde ihtiyaç duyulan besin ve mineraller yeterince alınamadığı için gelişim sorunları ile karşılaşılması mümkün olabilir. Yavru köpeklerin yakından gözlemlenmeleri önemlidir; onlarda iştahsızlık yaratan etmenler de oldukça çeşitlidir. Yavru köpeklerde iştahsızlık sıklıkla eve ilk geldikleri dönemde ortaya çıkar. Yeni yuvalarına adapte olma sürecinde bu öngörülen bir sonuçtur ve kısa sürede ortadan kalkması beklenir. Çevresel değişimin yarattığı etkiye ek olarak yavru köpeklerde sindirim sistemi tıkanmalarının, sindirim sistemi enfeksiyonlarının, ağrının, yeni mamalarını beğenmemiş olmalarının ve solunum sistemi enfeksiyonlarının da iştahsızlıkla sonuçlanabileceği ihtimalinin unutulmaması önemlidir. Özellikle iştahsızlığa ek olarak köpeklerde kusma, ishal, enerji azlığı gibi ek şikayetler bulunuyorsa zaman kaybetmeden veteriner hekimlere ulaşılmalıdır.
Köpeklerde iştahsızlık temel olarak iki şekilde görülebilmektedir. Bazı durumlarda köpekler yemek yemeyi isterler ancak fiziksel sorunlar nedeniyle yemek yiyemezler. Bazı durumlarda ise köpekler yemek yemeyi istemezler. Her zamankinden az yemek, yemeyi reddetmek, ödül mamalarına tepki göstermemek, yemeye ilgiyi kaybetmek, yemeyi denemek ama başaramamak, kusma, zayıflık ve kilo kaybı köpeklerde iştahsızlık semptomlarına örnek olarak gösterilebilir.
Hastalıklar: Köpeklerde iştah azalması karaciğer sorunları, böbrek yetmezliği, sistemik enfeksiyonlar gibi ciddi tıbbi problemlerin ortaya çıkan ilk belirtilerinden biri olabilir. Özellikle iştahsızlıkla birlikte farklı şikayetlerin yaşanması halinde medikal sorunların var olma ihtimalinin değerlendirilmesi gerekecektir. Elbette hastalıkların bulunduğunu söylemek her zaman doğru bir yaklaşım olamaz. Bu nedenle benzer bir durumla karşılaşıldığında veteriner hekimlere danışmak en doğru tercih olacaktır.
Diş ve Diş Eti Sorunları: Köpekler yemek yemeye istekli görünüyor ancak her defasında yemek yemekten vazgeçiyorlarsa diş ve diş eti sağlıkları bozulmuş olabilir. Diş ağrıları ve diş eti problemlerinin varlığının köpeklerde iştahsızlık ile sonuçlanabileceği bilinmektedir.
Aşı Olmak: Bazı köpeklerde iştahsızlık akut bir şekilde ortaya çıkabilir. Yakın zamanda aşı olan köpeklerde ortaya çıkan hafif yan etkilerden birinin iştahta azalma olduğu bilinmektedir.
Çevre Değişimi: Yolculuk öncesi iştahında hiçbir farklılık olmayan köpekler, yeni bir ortama girdiklerinde çevre değişimi nedeniyle iştahlarını kaybedebilirler. Yeni bir eve taşınan köpeklerde de sıklıkla görülebilen bu semptom girdikleri stresin bir yansıması olarak ortaya çıkabilir. Yeni çevreye ve yeni koşullara alışmaya başladıklarında iştahlarında düzelme yaşanması beklenir.
Köpeklerde iştahsızlık sebepleri genel olarak değindiğimiz maddeler özelinde gruplanmıştır. Kullandıkları ilaçların etkileri, enfeksiyonlar, nörolojik hastalıklar söz konusu olabilse de farklı bir mamaya geçmeleri, günlük rutinlerinde değişim meydana gelmesi ve sürekli aynı mamayı tüketmekten sıkılmaları da köpeklerde iştahsızlığa neden olabilir. Bu nedenle köpeklerin beslenmelerinin zenginleştirilmesi ve lezzet çeşitliliği beklentilerinin karşılanması adına zaman zaman yaş mama tüketmeleri sağlanmalıdır. Köpekler için yaş mama seçeneklerine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Kesin nedeni belirlemek için köpeklerin davranışlarının yakından gözlemlenmesi ve iştahsızlığın 1-2 günden fazla sürmesi halinde veteriner hekimlerin uzmanlığına başvurulması en doğru seçenek olarak ön plana çıkacaktır.
Köpeklerde iştahsızlık her zaman tedavi edilmesi gereken bir semptom değildir. Uzun süren iştahsızlıklarda neden belirlendikten sonra uygulanacak tedaviler çeşitlidir. Yaşadıkları sağlık sorunları nedeniyle iştahsızlık ortaya çıkıyorsa tedavi süreci hastalığa göre kurgulanır. Semptomun kaynağı çevre değişimi ise köpeğin yeni çevresine daha iyi ve hızlı adapte edilmesi adına davranış değişiklikleri yeterli olabilir. Seçici köpeklerde davranış sorunları neticesinde ortaya çıkan iştahsızlık için köpeğin öğünlerden uzaklaşmasının önlenmesi adına ödül mamalarının kesilmesi, yemek saatinden önce yürüyüşe çıkarılmaları, mama değişiminin yapılması gibi farklı yolların denenmesi gerekebilir.
Köpeklerde iştahsızlık söz konusu olduğunda önemli olan uzun süre iştahsız kalan ve sağlıklı beslenmeyen köpeklerin, kaybettikleri sıvılar ve elektrolitler ile birlikte besin ihtiyaçlarının karşılanması için serum tedavisine ihtiyaç duyabilecekleridir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
