Yavru Köpeklerde Sosyalleşme
Yavru köpeklerde sosyalleşme köpeğin tüm yaşamı boyunca diğer canlılarla nasıl bir ilişkisi olacağını belirlediği için büyük bir öneme sahiptir. Öncelikler her köpeğin yavruluk döneminde sosyalleşmesi gerektiğini unutmamak gerekir. Sosyalleşme gereksinimi ırk özelinde farklılaşabilir. Agresif eğilimleri olan, diğer canlılarla çok iyi anlaşamayan ırkların erken dönemde ve uzun süreli bir sosyalleşme eğitimine ihtiyacı olabilir. Daha sakin ve sıcakkanlı ırklarda da yine erken dönemde eğitim önerilse de eğitimin süresi daha kısa tutulabilir. Yavru köpeklerde eğitim kesinlikle üzerine düşünülmesi ve aksatılmaması gereken bir süreçtir. Yavru köpeklerle iletişim kurmak yetişkinlik dönemindeki köpeklere kıyasla çok daha kolay olduğundan eğitimler için ideal dönem her zaman yavruluktur. Bu yazımızda yavru köpeklerde sosyalleşmenin neden önemli olduğu, eğitimin ne zaman ve nasıl verilmesi gerektiğine dair bilgiler bulabilirsiniz.
Köpekler Neden Sosyalleşme Eğitimi Almalı?
Köpeklerin sosyalleşme eğitimi almasının temelinde uyum sağlamalarını kolaylaştırmak yer alır. Bir yavruyu her türlü sese, kokuya ya da görüntüye karşı olumlu bir şekilde alıştırmanın yöntemi sosyalleşmedir. Doğru sosyalleşme bir köpeğin çocuklara karşı ön yargılı olmasına, arabaya binmekten korkmasına ya da kedileri kovalamasına engel olabilir. Doğru sosyalleşme eğitimi sayesinde köpek iyi huylu, sakin ve mutlu bir şekilde hayatına devam edebilir. İyi bir sosyalleşme eğitiminin köpeğin ve ailesinin yaşam kalitesini arttıracağı şüphesizdir. Bunun yanı sıra köpeğin yaşam güvenliği açısından da çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Amerika'da yapılan bir araştırmaya göre 3 yaşına kadar köpeklerin ölüm nedenleri arasında bulaşıcı hastalıklardan önce davranış sorunları geldiği gözlemlenmiştir. Bu nedenle köpeklerde sosyalleşme eğitiminin ne kadar önemli olduğu asla unutulmamalı ve evde eğitimin sürekliliği sağlanmalıdır. Sosyalleşme eğitimi köpek sahipleri tarafından verilebileceği gibi profesyonel eğitmenler tarafından da verilebilir. Ancak profesyonellerden eğitim alınsa bile eğitimin sürekliliğinin sağlanması ve evde mutlaka devam ettirilmesi gerekir.
Yavru Köpek Sosyalleşme Eğitimi İçin Uygun Zaman Hangisidir?
Köpeğinizin doğumundan itibaren yaşadığı 3 ay gelecekteki karakterinin kalıcı olarak şekillenmesini sağlayacak, yetişkinlik döneminde çevresine nasıl tepkiler vereceğini belirleyecek sosyalleşme dönemi olarak tanımlanabilir. Yavru köpeklerin sosyalleşmesinde farklı aşamalar bulunur. Bu nedenle sosyalleşme eğitimini doğrudan dış dünya ile iletişim kurmak olarak algılamamak gerekir. Bir yavrunun sosyalleşmeye başlaması için 3 - 12 haftalık olduğu dönem uygundur. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta köpeğin aşılarının ne zaman tamamlanacağıdır. Köpeğin aşıları tamamlanmadan sokağa çıkış izni, olası bir bulaşıcı hastalık kapma riski sebebiyle olmayacaktır. Bu nedenle dış dünya ya da başka evcil hayvanlarla temas gerektiren sosyalleşme adımları için aşıların beklenmesi gerekir.
Yavru Köpek Sosyalleşme Aşamaları
Köpek yavrularının sosyalleştirilmesi onların tüm yaşamlarının nasıl geçeceğine dair önemli bir belirleyicidir. Sosyalleştirmenin köpeğe uygun olarak planlanması gerekir. Yavru köpek sosyalleşme sürecini 5 aşamada ele almak mümkündür.
Merak Dönemi: Sütten yavaş yavaş kesilmeye başlayan yavru köpekler artık dünyayı keşfetmeye hazır sayılırlar. Köpeğin yaşam şartlarına göre bu süreç 5 ila 7 hafta aralığında başlayabilir. Bu dönemde köpekler tırmanma, emekleme gibi farklı hareketlerle dünyayı keşfe çıkarlar ve hareketlilikleri de giderek artar. Bu dönemde köpek keşfetmeye çok açık olduğu için korkabileceği, korksa bile çabuk alışabileceği aktivitelere başlamak mümkündür. Banyo yapmak, tüylerin taranması ve aşı durumuna göre evin dışına çıkmak onlar için meraklarını teşvik edecek ve sosyalleşme adımları atmalarına yardımcı olacak eylemlerdir.
Davranışsal İyileştirme Dönemi: Bu dönemde yavru köpeklerin dikkatlerini bir konuya verme süreleri kısa olsa bile her şeyi kolayca öğrenebilecekleri dönemdir. 7 ila 9 hafta aralığındaki bu dönemde köpeğin ailesi ile hangi kurallara uygun yaşayacağının öğretilmesi doğru olacaktır. Bu dönemde köpeğin kuralları net bir şekilde uymasını sağlamak, olumsuz davranışlarında dikkat dağıtmak için farklı yöntemler uygulanabilir. Köpek eğitiminde kullanabileceğiniz ürünleri burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Korku Dönemi: Yavru köpekler dünyaya geldiklerinde ne kadar cesur olurlarsa olsunlar zamanla korkmayı da öğrenmeye başlarlar. 8 - 11 hafta aralığında köpeğin korkularının ortaya çıkması beklenir. Bu dönemde sosyalleşmeyen köpeklerin ilerleyen dönemlerde zorluk çekmesi çok olasıdır. Yavru köpeklerin daha temkinli olmaya başladığı dönemde ani hareketlerden, yabancılardan, yüksek seslerden ve diğer canlılardan korkmaları normaldir. Bu durumu normalleştirmek, pozitif algılanmasını sağlamak yaşam boyu benzer tetikleyicilerin köpekte korku uyandırmasına engel olur.
Çevresel Farkındalık Dönemi: Köpek yavruları motor becerilerini 9 - 12 hafta aralığında oldukça hızlı bir şekilde geliştirirler. Bu dönemde insanları daha fazla gözlemlemeye başlarlar. 9 - 12 hafta aralığında diğer evcillerden ya da kardeşlerinden tamamen ayrılmaları durumunda insanlara olan bağlılıkları güçleniyor. Bu dönemde başka evcillerle uzun süre yalnız bırakılan köpeklerde ayrılık kaygısı baş göstermesi çok olası olduğu için köpek ile geçirilen zamana dikkat edilmesi, bu süreçte insanlarla sosyalleşmenin yeterince sağlanması gerekiyor.
Kıdem Sınıflandırma Dönemi: Yavru köpekler 13 - 16 hafta arasında bağımsızlıklarını ilan etmeye başlarlar. Bu dönem köpekler için liderliği test etme dönemi olarak da bilinir. Köpeğin bu dönemde kazanacağı kötü alışkanlıklara mutlaka müdahale edilmesi, istenmeyen bir davranış sergilediğinde dikkatinin dağıtılması ve pozitif pekiştirme ile yapması istenilen davranışların pekiştirilmesi gerekir. Bu dönemde köpek ısırma ve kemirme hareketlerini de çok sık gerçekleştirebilir, bu nedenle köpeğin kesinlikle şımartılmaması ve sosyalleştirme eğitiminin bu dönemde kesilmemesi gerekir.
Köpeğinizi Nasıl Sosyalleştirirsiniz?
Yavru köpeklerde eğitim oldukça önemlidir ve eğitimin olabildiğince nazik ve sakin bir şekilde verilmesi gerekir. Korku ve cezalandırma odaklı bir eğitimin işe yaraması beklenmemeli ve ilerleyen dönemlerde ciddi davranış bozukluklarına yol açabileceği unutulmamalıdır. Köpeğinizi sosyalleştirirken sürekliliğini sağlamanız gereken bazı durumlar vardır. Yavru köpeklerle iletişim kurmak çok önemlidir ve bunun da sürekliliğinin korunması gerekir. Bunun yanı sıra sakin, nazik ve pozitif olmak da hem sosyalleşmenin hem de eğitimin bir parçasıdır.
Köpeğinizi Yeniliklerle Tanıştırın
Bir köpek yavrusu için dünya keşfedilmeyi bekleyen bir oyuncak sandığı gibidir. Sandıktan çıkan bazı şeyler garip, ürkütücü ve olağan dışı olabilir. Bu nedenle yavru köpeklerin ilk kez karşılaştığı her nesne, olay ya da canlı ile ilişki kurmalarına fırsat vermek ve bu ilişkinin olumlu ilerlemesini sağlamak gerekir.
Olumlu Olun
Yavru köpeklerde eğitim sürecinde olumlu olmak ve bu enerjiyi köpeğe aktarabilmek önemlidir. Köpeğe yeni deneyimler sunarken bu deneyimlerin eğlenceli ve keyifli olduğunu net bir şekilde anlayabilmesi için ona ikramlar vermekten kaçınmayın. Köpeğinize sunabileceğiniz lezzetli ikramları buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz. Yavru bir köpekle zaman geçirirken stresli olabilirsiniz. Bu doğaldır ancak stresinizi köpeklerin hissedebileceğini unutmayın ve kendinizi olabildiğince rahatlatmaya çalışın.
Tüm Aile ile Çalışın
Yavru köpeklerde sosyalleşme farklı canlıların sürece dahil olması ile çok daha verimli bir şekilde gerçekleşir. Aile üyelerinizin, arkadaşlarınızın ve veteriner hekiminizin izin verdiği dönemde diğer hayvanların sosyalleşmeye dahil olmasına özen gösterin.
Acele Etmeyin
Köpekler çabuk öğrenebilirler ama bir yavrunun kendini güvende hissederek sosyalleşebilmesi için küçük adımlar atmak en doğrusudur. Sosyalleşmede ilk adımı her gün birkaç yeni nesne tanıtarak atabilirsiniz. Sonrasında sürece aile üyelerini ve arkadaşları adım adım dahil edebilirsiniz. Yavru köpeğinizi sosyalleştirmek için ilk adımda büyük bir kalabalığa götürürseniz bu köpeğin gelecekte kalabalık alanlarda strese girmesine, korku yaşamasına ve agresif davranışlar göstermesine neden olabilir.
Konfor Alanından Çıkın
Yavru köpeklerin dışarı çıkarılması tedirgin edici olabilir. Ufak yavru köpeğinizin büyük bir sokak köpeği karşısında korku dolu anlar yaşamasından korkmanız normaldir. Ancak köpeğin ilerleyen dönemlerde hayvanlarla iletişim kurabilmesi adına yavruyken hayvanlarla tanışması gerekir. Aşıları tamamlandıktan 7 - 10 gün sonrasında, elbette evde sosyalleşme eğitimleri devam ederken köpeğinizi ufak adımlarla dış dünyaya çıkarmaya başlayın ve keşfetmesine izin verin.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.