Kediler her tavırları ile büyük bir gizem yaratmayı başarıyorlar. Zaman geliyor gözlerimizin içerisine bakıp bizlerle konuşurcasına miyavlıyorlar, zaman geliyor onlara söylediğimiz her şeyi anlar bir ifadeyle harekete geçiyorlar. Tam "kediler konuşulanları anlar mı?" sorusunun yanıtının mutlak bir "evet" olduğunu düşündüğümüz noktada ise tam tersi davranarak zihnimizde büyük bir soru işaretine dönüşebiliyorlar. Kedilere özgü bu ikilem yaratan davranışlar yalnızca kedilerle yaşayanları değil hayvan davranış uzmanlarını da araştırmaları derinleştirmeye itiyor. Kediler konuşulanları anlar mı? kediler kendi isimlerini biliyor mu? gibi birçok sorunun yanıtı yapılan araştırmalar sayesinde artık biliniyor. Kediler tarafından anlaşılma çabamızın ardından onların gizemli tavırları yatsa da bu gizem perdesi yavaş yavaş aralanmaya başlıyor. Bu yazımızda kediler üzüldüğümüzü anlar mı? ve kediler söyleneni anlar mı? gibi merak edilen soruların yanıtlarını sizlerle paylaşacağız.
Kediler konuşmaları bir bütün olarak algılayamasalar da düşünüldüğünden daha çok kelimeyi anlayabilirler, daha doğru bir ifadeyle kelimeler ile bağdaştırdıkları deneyimi hatırlayabilirler. Yapılan bilimsel araştırmalar neticesinde kedilerin 20 ila 40 kelimeyi anlayabildikleri, bazılarında ise bu sayının 50 kelimeye dek çıkabildiği gösterilmiştir. Yine de kendilerine söylenenleri ne denli kavrayabildikleri hakkında kesin bir bilgi yoktur.
Kediler anladıkları ve tepki verdikleri kelimelerin anlamını bilmekten ziyade o kelimenin çağrıştırdığı durum veya nesne hakkında fikre sahip olurlar. Örneğin en sevdiği oyuncağın top olduğunu varsayalım. Kedinizle top oynarken oyuncağın ismini tekrarlarsanız, o kelime ile pozitif deneyim arasında bağlantı kurabilir ve siz "top" dediğinizde keyifli bir oyun seansının yaklaştığını anlayabilir. Tabii bu noktada insanların ses tonu ve vücut dili de oldukça önemlidir. Kediler insan dilini yorumlayabilecek bilişsel yetilere sahip değillerdir. Ne söylendiğini tam bir gerçeklikle anlayamazlar ancak kendileri ile konuşulduğunu ayırt edebilirler. Nitekim kedilerin kendi isimlerine reaksiyon gösterdikleri de yine farklı bir bilimsel çalışmada ortaya konmuştur.
Az önce de belirttiğimiz gibi, kediler kendi isimlerine tepki verirler. İsmini söylediğinizde kediniz yanına gelebilir, miyavlayabilir ya da duymazlıktan gelebilir. İsmini duyduğunda herhangi bir tepki vermemesi her zaman umursamazlık olarak düşünülmemelidir. Kediler bazen insanlara, insanların fark etmekte zorlanacağı sözsüz yanıtlar verebilmektedir; kuyrukları, kulakları, bakışları ile iletişim kurmayı tercih edebilirler. Yine bu verilerin kedilerin isim konseptini kavradıkları şeklinde yorumlanmaması gerekir.
Kedilerin bilişsel yetilerini tam anlamıyla anlamlandırmaktan oldukça uzağız. Yine de her yeni araştırmada onlarla ilgili heyecan verici gerçekleri keşfediyoruz. 2015 yılında Animal Cognition adlı dergide yayımlanan bir araştırma sonucunda kedilerin bizlerin duygularını büyük ölçüde ayırt edebildiği ve insanların hisleri doğrultusunda farklı davrandıkları ortaya konmuştur. Aynı araştırmada kedilerin insanların yüz ifadelerini okuyabildikleri, gülümsendiğinde ya da ağlandığında farklı duyguların hakim olduğunu fark edebildikleri gösterilmiştir. Elbette bu durumun kedilerin insanlarla empati kurabildiği şeklinde yorumlanması doğru bir yaklaşım olmayacaktır.
2020 yılında gerçekleştirilen bir diğer araştırma da az önce sunulan bilgilerle paralel sonuçlara işaret etmektedir. Kedilerin insanlarla sosyal ilişkiler kurduğu, bu ilişki neticesinde insanların iletişim sinyallerine duyarlı olduğu ve insan duygularını ayırt edip algılayabilmek için görsel ve işitsel sinyalleri bütünleştirdikleri; algıladıkları duyguya göre ise davranışlarını değiştirdikleri anlaşılmıştır. Çok etkileyici değil mi?
Kabul edelim, kedilerimizle iletişim kurmak ve onların dikkatini çekmek için zaman zaman farklı yöntemlere başvurduğumuz ve hatta miyavladığımız zamanlar olabiliyor. Kedilerle iletişim kurmak için miyavladığımızda ve onlardan da yanıt aldığımızda bizi anladıkları hissiyatına kapılmamız da söz konusu. Ancak üzücü bir haberimiz var, kediler insanların miyavlamalarını yorumlayamıyorlar, daha açık bir ifadeyle anlamıyorlar. İnsanlar kedilerin miyavlamaları ile aynı sesleri çıkardıklarını düşünseler de bu yersiz çabalar arasında yer alıyor.
Kediler sevgiyi anlayabiliyorlar mı? Eminiz bu sorunun yanıtının "evet" olmasını tüm kalbinizle istiyorsunuz. Neyse ki bu kez vereceğimiz yanıt oldukça mutluluk verici olacak. Çünkü kediler sevildiklerini anlıyorlar. Üstelik bu sevgiye kendi yöntemleri ile cevap dahi veriyorlar. Yavaş yavaş göz kırpmaları, mırlamaları, yanımızda oturmaları, bizi görünce kuyrukları ile selam vermeleri gibi davranışlarla sevgimize karşılık veriyorlar.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
