Hayvanlar dünyasında öz farkındalık zekâ belirtisi olduğundan ve uzun zamandır bilim insanları tarafından araştırıldığından oldukça ilgi çeken bir konu olmayı sürdürüyor. Kedilerin aynada kendilerini gördüklerinde verdikleri farklı tepkiler de kedi sahiplerinin merakını cezbediyor. Kediler aynadaki görüntülerini fark ettiklerinde belirgin tepkiler açığa çıkabilse de uzmanlar kedilerin kendilerini tanımadıklarını, kendi yansımalarını potansiyel bir rakip olarak değerlendirdiklerini ifade ediyorlar. Elbette bu söylemler kedilerin kendilerini tanıyamayacak ölçüde düşük bir zekâya sahip olduğu şeklinde yorumlanmamalı. Aynadaki görüntünün fark edilebilmesi için canlıların hareketlerini bilinçli yapmaları, yaptıkları hareketleri takip edebilmeleri ve aynada ortaya çıkan görüntüyü anlamlandırmaları gerekiyor. Hâliyle tüm bu şartların bir araya gelmesi oldukça komplike bir süreç. Nitekim dünyaya gelen bebeklerde de ilk bir sene içerisinde aynı durum, yani aynadaki yansımalarını kendileriyle bağdaştıramama gözlemleniyor.
Popular Science'de yayımlanan bir çalışmada kedilerin kendilerini tanıyamadıkları ifade ediliyor. Kediler aynadaki görüntüye tepki vermeyi sürdürseler de tepki verdikleri yansımanın kendi yansımaları olduğunun bilinciyle hareket ettiklerini söylemek mümkün görünmüyor. Peki o ilk karşılaşma anında, kediniz aynada kendini görünce nasıl tepkiler veriyor?
Kediler aynadaki görüntülerini gördüklerinde kendilerini tanımıyorlar ve gördükleri yansımanın genellikle potansiyel bir rakip ya da düşman olduğunu düşünüyorlar. Üstelik bazı kediler gördükleri görüntüyle kendi hareket, koku ve davranışlarının eşleşmesini rahatsız edici bulabiliyor. Hâliyle verdikleri tepkiler de değişkenlik gösteriyor. Bazı kediler kendi tepkilerini birebir yansıtan zorlu bir rakiple karşılaştığını düşünerek agresif davranışlar sergileyebiliyor. Aynaya bakan kedi, yansımayı bir rakip olarak algıladığında tıslayabiliyor, kuyruğunu kabartabiliyor, aynayı çizebiliyor ve kulakları geriye atıp saldırganlık emareleri gösterebiliyor. Bazı kediler ise yansımalara daha meraklı yaklaşabiliyor ve gördüklerini aynanın arkasında arayabiliyor. Aynaya bakan kedi hiçbir tepki de vermeyebiliyor, hatta görüntüyü yok sayarak ortamdan uzaklaşabiliyor. Tüm bunları göz önünde bulundurarak, aynaya bakan tüm kedilerin aynı tepkiyi vermediğini ancak kedilerde aynaya bakmayla ilişkili belli başlı yaygın davranış kalıpları olduğunu söylemek en doğrusu olacaktır.
Aynaya bakan kedi bir anda ortamdan kaçabilir ya da aynaya saldırabilir. Bu iki davranışın temel nedeni aynada gördükleri yansımadan korkmaları ve kendilerini savunmasız hissetmelidir. Aynaya bakınca korkan kedi için tedbirler alınması oldukça önemlidir. Aynaya baktığında irkilen ve korkan kedilerin kalp atış hızları belirgin ölçüde artabilir. Bazı kediler için bu durum ne yazık ki hayati tehlikeye yol açabilir. Dolayısıyla kendi yansımasından korkan kedilerin korkularını yenmeleri için adım atılması ya da korku kaynaklarının ortadan kaldırılması önerilir.
Kedilerin aynadan korkmaması için farklı teknikler uygulanabilir. Bu tekniklerden en pratik olanı kedilerin evde dolandıkları alanlardaki aynaların örtülmesidir. Özellikle evde tek olduklarında ya da insanlar uyurken aynaların örtülmesi önerilir. Aynaları örtmek için örtüler kullanılabilir ya da aynaların alt kısmı mobilyalar ile kapatılabilir. Aynada gördükleri davetsiz misafire saldıran kediler için tedbir alınmadığı takdirde saldırganlık davranışı obsesyona dönüşebilir. Alınan tedbirlere rağmen kedilerin aynaya baktıklarında agresif ve korku içeren tepki vermeyi sürdürmeleri durumunda evdeki aynaların kaldırılması gündeme gelebilir.
Kedilerin aynalardan korkmaları engellendikten sonra onların yeniden aynalara alıştırılması mümkündür. Bu noktada acele edilmemesi gerekir. Aynalar ile yaşadıkları deneyimin pozitif hâle getirilmesi ilk hedef olmalıdır. Bunun için ödül mamalarından ve oyuncaklardan yardım alınabilir. Kedilerin fiziksel ve mental olarak uyarılmalarını sağlayan kedi oyuncakları çeşitlerine buradan ulaşabilirsiniz.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
