Köpeğiniz yanlışlıkla çikolata, ilaç ya da zararlı bir yiyecek mi yedi? Böyle bir durumda panik yaşamanız çok normaldir. Unutmamanız gereken ilk adım sakin kalmak ve doğru bilgilerle müdahale yapmaktır. Çünkü köpeklerde kusturma işlemi her zaman faydalı olmayabilir; yanlış zamanda ya da yanlış yöntemle yapılırsa ciddi zarar verebilir.

Bu yazımızda “Köpek nasıl kusturulur?” sorusunun cevabını adım adım bulabilir; köpeklerin hangi durumlarda kusturulması gerektiği, evde uygulanabilecek güvenli yöntem, kusturmanın riskleri ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi bulabilirsiniz. 

Uyarı: İçeriğimiz genel bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Köpekler yalnızca acil durumlarda, muhakkak veteriner hekim onayı ve rehberliği olduğu takdirde evde kusturulmalıdır. Diğer durumlarda en güvenlisi veteriner kliniklerine gidilmesidir. 

Köpek Nasıl Kusturulur?

Köpeğinizi kusturmadan önce unutmamanız gereken en önemli şey, bu işlemin her durumda güvenli olmadığıdır. Yanlış bir adım köpeğinizin durumunu iyileştirmek yerine kötüleştirebilir. Bu nedenle her şeyden önce veteriner hekiminizi arayın ve köpeğinizin ne yuttuğunu, ne kadar süre geçtiğini net şekilde söyleyin. Hekim size kusturmanın uygun olup olmadığını söyleyecektir.

Veteriner hekiminiz köpeğinizi kusturmanın güvenli olduğuna karar verirse, evde en sık kullanılan yöntem %3’lük hidrojen peroksit ile kusturmadır. Köpeğin kilosuna göre genellikle 5 ml (yaklaşık bir çay kaşığı) / 2,5 kg doz uygulanır. Hiçbir koşulda toplam doz 45 ml’yi geçmemelidir. 

Bu sıvıyı şırınga veya benzeri bir araçla köpeğin ağzının yan tarafından vererek yutmasını sağlayabilirsiniz. Uygulamanın ardından çoğu köpek 10 dakika içinde kusmaya başlar. Kusma gerçekleşmezse ikinci bir doz verilebilir, fakat belirtilen dozdan fazlası uygulanmamalıdır.

Tuz, hardal, süt ya da yağ yutturma gibi evde denenen diğer yöntemler kesinlikle güvenli değildir ve köpeğinizin sağlığına ciddi zarar verebilir. Ek olarak köpek baygınsa, nöbet geçiriyorsa veya kimyasal/ keskin madde yuttuysa kusturmaya çalışmak çok tehlikelidir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden doğrudan veteriner kliniğine gitmelisiniz .

Dikkat! Pug, Bulldog ve French Bulldog gibi basık burunlu köpeklerde aspirasyon riski daha yüksektir; evde kusturma özellikle önerilmez.

Sık Sorulan Sorular

Köpekleri kusturma ihtimali gündeme geldiğinde köpek sahiplerinin endişelenmesi son derece normal. İçeriğimizin bu kısmında yanıtları bilinmesi gereken soruları listeledik.

Köpekleri kusturmaya çalışmak doğru mudur?

Köpekleri kusturmak her zaman doğru bir müdahale değildir. Bu işlem ancak bir veteriner hekimin yönlendirmesiyle yapılmalıdır. Çünkü bazı durumlarda kusturma hayat kurtarıcı olabilirken, bazı durumlarda köpeğinize daha fazla zarar verebilir.

Köpekleri kusturmanın doğru olduğu durumlar:

Köpeğiniz çikolata, üzüm gibi toksik yiyecekler veya ibuprofen gibi onlar için zehirli olabilecek ilaçlar, hatta kumaş parçaları, oyuncak gibi sindirim sistemini tıkayabilecek cisimler yediyse, veteriner hekiminiz kusturmayı önerebilir. Böylece madde bağırsaklara ulaşmadan dışarı atılabilir.

Köpekleri kusturmanın doğru olmadığı durumlar:

Keskin cisimler (cam, iğne, vida), yakıcı kimyasallar (çamaşır suyu, lavabo açıcı, amonyak), motor yağı veya benzin gibi maddeler yutulduğunda kusturma çok daha büyük risk oluşturur. Bu tür maddeler mide asidiyle birleştiğinde yemek borusunu ve ağız dokularını ikinci kez yakarak ciddi hasar verebilir.

Köpekleri kusturmak faydalı mı?

Köpeği kusturmak, doğru zamanda ve doğru yöntemle uygulandığında faydalı olabilir. Özellikle toksik yiyecekler ya da bazı ilaçlar yutulduğunda kusturma, maddenin bağırsaklara geçmeden dışarı atılmasını sağlar. Bu sayede zehirlenmenin ilerlemesi engellenir ve köpeğin hayatı kurtarılabilir. AKC kaynağında da vurgulandığı gibi, bu tür acil durumlarda kusturma işlemi toksinin vücutta yayılmasını durdurmak için kritik bir ilk adımdır.

Bununla birlikte kusturma her zaman fayda sağlamaz. Köpeğin ne yuttuğu bilinmiyorsa, baygınlık durumu varsa ya da madde keskin/kimyasal özellik taşıyorsa kusturma, zararlı etkileri artırabilir. PetMD kaynağına göre bu gibi durumlarda kusturma yerine vakit kaybetmeden veteriner hekime başvurmak gerekir.

Köpekleri kusturmanın zararları ve riskleri nelerdir?

Köpeği kusturmak yanlış zamanda veya yanlış yöntemle uygulandığında ciddi riskler taşır. Bu nedenle veteriner hekim yönlendirmesi olmadan uygulanmamalıdır. The Spruce Pets kaynağında bazı maddelerin geri çıkarılırken mide asidiyle birleşerek yemek borusu ve ağızda ikinci kez yanık oluşturabildiğinin altı çizilir.

Köpekleri yanlış yöntemle veya uygun olmayan durumlarda kusturmanın başlıca riskleri şunlardır:

Boğulma riski: Baygın ya da nöbet geçiren köpeklerde kusma, mide içeriğinin akciğere kaçmasına neden olabilir.

Yemek borusu ve ağız hasarı: Keskin cisimler (cam, iğne, vida) kusturulduğunda doku yaralanmaları meydana gelebilir.

Kimyasal yanıklar: Çamaşır suyu, lavabo açıcı veya benzeri yakıcı kimyasallar kusturulduğunda ikinci kez ciddi yanıklara yol açabilir.

Faydasız müdahale: Yutulan madde çoktan bağırsaklara geçmişse kusturma hiçbir işe yaramaz ve zaman kaybı olur.

Ek sağlık sorunları: Yanlış yöntemlerle yapılan kusturma köpekte zehirlenmeye veya elektrolit bozukluklarına neden olabilir.

Köpeğimi evde kendi başıma kusturabilir miyim?

Köpeğinizi evde kendi başınıza kusturmaya çalışmak çok dikkat gerektiren ve yanlış uygulandığında köpeğinize zarar verebilecek bir girişimdir. Bu nedenle ilk adım her zaman veteriner hekiminizi aramak olmalıdır. Veteriner onay verirse, evde kullanılabilecek tek güvenli yöntem %3’lük hidrojen peroksit ile kusturmaktır.

Dozaj: Köpeğin kilosuna göre yaklaşık her 2,5 kg için 5 ml (1 çay kaşığı) uygulanabilir.

Uygulama: Şırınga veya benzeri bir araçla ağız kenarından verilir.

Limit: Toplamda 45 ml’den fazla verilmemelidir.

Beklenen süre: Genellikle 10 dakika içinde kusma gerçekleşir.

Hidrojen peroksit dışında evde denenen tuz, süt, hardal ya da yağ verme gibi yöntemler güvenli değildir ve köpeğinizde daha büyük sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle başka hiçbir yöntem kullanılmamalıdır.

Köpek zehirlenirse ne kadar sürede kusturulmalı?

Köpeğin yuttuğu zararlı bir maddeyi dışarı atabilmesi için zaman çok kritiktir. Genel olarak en etkili kusturma, maddenin alımından sonraki ilk 30 dakika ile 2 saat arasında yapılabilir. Bu süre içinde mide içeriği henüz bağırsaklara geçmediği için toksinlerin vücuda yayılması büyük ölçüde engellenebilir.

The Vets kaynağına göre, belirtiler bazı zehirlenme vakalarında yalnızca 20 dakika içinde ortaya çıkabilirken bazı durumlarda günler sonra da görülebilir. Bu nedenle hızlı hareket etmek ve toksin tamamen emilmeden kusturma işlemi yapmak çok önemlidir.

Ancak her toksin aynı şekilde davranmaz. PetMD kaynağı, bazı ilaçların ve yiyeceklerin bağırsaklara geçişinin çok hızlı olduğunu, bu nedenle 1–2 saatten sonra kusturmanın faydalı olmayabileceğini vurgular. Dahası madde mideyi terk etmişse kusturma yalnızca vakit kaybettirir ve farklı tedavi yöntemleri gerekir.

Hangi maddeler yutulduğunda kusturulmamalıdır?

Köpeğin yuttuğu her madde için kusturma güvenli değildir. Bazı maddeler, geri çıkarılmaya çalışıldığında mide asidiyle birleşerek daha fazla hasara yol açabilir veya kusma sırasında yemek borusunu ve ağız dokularını ikinci kez tahriş edebilir. 

Köpeklerin kusturulmaması gereken başlıca maddeler:

• Cam parçaları, iğneler, vidalar, çiviler, tığ veya kancalar,
• Çamaşır suyu, lavabo açıcı, asit bazlı temizlik maddeleri gibi yakıcı kimyasallar,
• Amonyak, deterjan, bulaşık makinesi tabletleri gibi alkali kimyasallar,
• Benzin, motor yağı, boya inceltici gibi petrol türevleri,
• İçerdikleri asit nedeniyle mide ve yemek borusunda kimyasal yanıklara yol açabilen piller,
•  Özellikle ağız ve sindirim sistemini tahriş eden toksik bitkiler.

Hidrojen peroksit dışında ne kullanabilirim?

Evde köpek kusturmak için güvenli kabul edilen tek madde %3’lük oranda hidrojen peroksit kullanımıdır. Bunun dışında kullanılabileceği düşünülen tuz, süt, yağ ve hardal gibi maddeler güvenli değildir ve köpeğin sağlığına ciddi zararlar verebilir. Trupanion kaynağı, özellikle tuz kullanımının sodyum zehirlenmesine yol açabileceğini ve hayati tehlike yaratabileceğini vurgulamaktadır.

Köpek kustuktan sonra ne yapılmalı?

Köpeğiniz kustuktan sonra doğru bakım çok önemlidir. Yanlış bir yaklaşım, köpeğin durumunu daha da kötüleştirebilir. Kusturma sonrasında köpeğinizi yakından gözlemlemeniz gerekir.

Köpekler kustuktan sonra yapılması gerekenler şöyle listelenebilir:

• Köpek kustuktan hemen sonra bol miktarda su içmesine izin vermeyin. Küçük yudumlarla ve aralıklarla su verin.
• İlk birkaç saat içinde yemek verilmemelidir. Veteriner hekiminiz uygun gördüğünde hafif gıdalarla beslenmeye başlayabilirsiniz.
• Kusma sonrası hâlsizlik olabilir. Sessiz, güvenli ve rahat bir alan sağlayın.
• Kusma devam ediyorsa ya da köpek hâlâ hâlsizse, hemen veteriner hekime götürün.
• İştah, enerji seviyesi ve dışkılama gibi rutinlerde değişiklik olup olmadığını takip edin.

Kaynaklar:

https://www.akc.org/expert-advice/health/how-to-make-a-dog-throw-up/
https://www.petmd.com/dog/poisoning/making-dogs-throw-up
https://www.thesprucepets.com/how-to-make-puppies-vomit-2804765
https://thevets.com/resources/pet-safety/how-to-make-a-dog-throw-up/
https://www.cnib.ca/en/blog/common-toxicities-pets-be-aware-and-be-prepared-guide-dog-gazette-winter-2024?region=on
https://www.bemidjivethospital.com/blog/inducing-vomiting/
https://www.redrocksanimal.com/site/blog/2022/03/15/when-how-induce-vomiting-in-dogs
https://www.yourvetonline.com/how-to-make-a-dog-vomit/
https://www.petsbest.com/blog/how-to-make-your-dog-vomit
https://aercmn.com/should-i-make-my-dog-vomit-at-home/
https://www.trupanion.com/pet-blog/article/induce-vomiting-in-dogs