Muhabbet kuşları dâhil olmak üzere tüm kuşlarda bit ve pire gibi dış parazitlerle karşılaşılması mümkündür. Bazı türlerinin çıplak gözle görülemediği muhabbet kuşu biti, tedavi edilmediği durumlarda ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. "Muhabbet kuşları neden bitlenir?" sorusunun yanıtlarının bilinmesi ile muhabbet kuşlarında bitlenmenin önlenmesi ve olası bir bitlenme durumunda muhabbet kuşu biti tedavisi için veteriner hekimlere tam zamanında danışılması mümkün olur. Bu yazımızda muhabbet kuşlarında bitlenme ile ilgili bilgi bulabilirsiniz.
Muhabbet kuşlarında da görülebilen parazitlerin temel olarak 3 ayrı grupta incelenmesi mümkündür. Bu parazit türleri protozoa, helmintler ve ektoparazitler olarak sıralanabilir. Ektoparazit kategorisine dâhil olan bitler konakçılarının deri ve/veya kıl köklerine yapışarak varlıklarını ve gelişimlerini sürdürürler.
Muhabbet kuşu biti, kendisine bir konak bulduğu zaman o konakta 2-3 ay boyunca yaşayabilir. Özellikle birbirine yakın olan birden çok kuşun bulunduğu ortamlarda kolaylıkla bir kuştan diğerine geçebilen bitler, kendilerine bir konak bulamadıklarında birkaç günden fazla hayatta kalamazlar. Muhabbet kuşu biti oluşumu ile ilgili bilinmesi gereken önemli unsurlardan biri bitlerin çok hızlı bir şekilde çoğalabildiğidir. Bitler az önce de belirtildiği gibi 2-3 ay boyunca yaşarlar ve bu süreçte genellikle tüylerin şaftına yumurtalarını bırakırlar. Yumurtalarsa 2-3 gün içerisinde bitlere dönüşür.
Kuşların tüylerinde yaşayabilen birçok bit türü vardır. Bu bit türlerinin bazıları yalnızca güçlü lenslere sahip mikroskoplar aracılığı ile görülebilecek kadar küçük olduğu için kuşlarda bit probleminin gözden kaçma ihtimali yüksektir. Bu yüzden kuşlarda aşırı kaşınma gibi davranış değişikliklerinin takip edilmesi önemlidir. Aynı zamanda, bit istilasına uğrayan muhabbet kuşlarının tüylerinde boşluklu bir yapı da oluşabilir. Muhabbet kuşu biti tedavisi sonrası tüyler eski sağlığına kavuşur.
Muhabbet kuşlarında bitlenme fiziksel temas ile gerçekleşir. Bitler birbirine yakın konaklar arasında yer değiştirebilirler. Özellikle fazla kuşun bir arada yaşadığı ortamlar bitler ve pireler gibi parazitlerin çoğalması için idealdir. Diğer bir deyişle kafeste birden çok kuş yaşıyorsa ve bu kuşlardan biri bitlendiyse ve/veya pirelendiyse bu parazitlerin yayılması kolaylaşacaktır. Dolayısıyla kafese yeni bir kuş getirilirken dikkatli olunması son derece önemlidir. Ayrıca bitlenmenin önemli nedenlerinden birinin hijyen eksikliği olduğu da unutulmamalıdır.
Bitlenen muhabbet kuşlarının kendilerini her zamankinden fazla temizlemeye başladığı görülür. Kaşınma sıklıkları artar ve tüyleri genellikle kabarık olur. Düzenli olarak sergiledikleri silkelenme davranışlarında artış meydana gelmesi mümkündür. Bit istilası arttığında tüyleri hasarlanmaya ve tüy renkleri değişmeye başlar.
Bitler kuşların kanını emerek hayatta kalan parazitler oldukları için bitlenmenin tedavi edilmemesi kuşlarda kansızlık başta olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Tüm bu belirtilere ek olarak bitlenen kuşlarda stresin artması, artan strese bağlı olarak agresif davranışların ortaya çıkması, hareketlerde yavaşlama ve huzursuzluk gibi şikâyetlerle de karşılaşılabilir.
Muhabbet kuşu biti tedavisinde öncelik kuşun bitlerden ve bit yumurtalarından tamamen arındırılmasıdır. Bazı durumlarda kuşun özel, ek bir bakıma ihtiyaç duyması mümkündür. Ayrıca bitlenen kuşun ve/veya kuşların kafeslerinin temizlenmesi, temas ettikleri yerlerin dezenfekte edilmesi de son derece önemlidir.
Muhabbet kuşlarının kafesleri dezenfekte edilirken kuşların mümkünse farklı bir kafese konması gerekir. Kafeslerin her bir noktasının iyice dezenfekte edildiğinden mutlaka emin olunmalıdır. Bit ve pire gibi parazitler çok küçük, gözle görmenin her zaman mümkün olmadığı canlılar olduğundan kapsamlı temizlik gerçekleştirilmelidir. PVC gibi plastik parçalardan ve metal kafeslerden bitleri arındırmak genellikle daha zahmetsizdir. Kafesler dezenfekte edilirken sirkeli su kullanılması mümkündür. Bazı durumda bazı kuş sahipleri kuşların kafeslerini ve eşyalarını tamamen değiştirmeyi tercih edebilirler. Kuş kafeslerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Veteriner hekimler kuşların bitlerden tamamen arındırılması ve/veya kuşların iyileşme sürecinde kullanılması için bazı temizlik ürünleri önerebilirler. Bu süreçte veteriner hekimlerin önerilerine harfiyen uyulmalı, önerdikleri ürün varsa tavsiye edilen sıklıkta ve dozda kullanılmasına özen gösterilmelidir.
Kuşlarda bitlenmeyi önlemek, bitlerin tedavi edilmesine kıyasla hem kuşlar için çok daha sağlıklı hem de süreç bakımından çok daha kolay bir tercih olarak düşünülmelidir. Muhabbet kuşlarında bitlenmenin önlenebilmesi için kuşlara haftada bir kez banyo yaptırılmalıdır. Özellikle yaz aylarında bitler ve pireler gibi parazitlere karşı kafeslerin düzenli olarak dezenfekte edilmesi önemlidir. Ayrıca kafese yeni bir kuş dâhil edilmeden önce kuşun veteriner hekimler tarafından kontrol edilmesi gerekir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
