Köpeklerin genel sağlığında, sindirim sistemi sağlığı oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu sistem yalnızca tüketilen besinlerin atıklar olarak vücut dışarısına atılmasında görevli değildir. Besinlerdeki vitamin ve minerallerin emilmesinde, vücuttaki sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanmasında da görev yapar. Sindirim sisteminin vücutta önemli bir hacme sahip olması da sindirim sistemi sağlığının göz ardı edilmemesi gerektiğini ortaya çıkar. Oral kavite, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsak, pankreas, rektum ve anüs sindirim sisteminin parçalarıdır. Köpeklerin sindirim sisteminin nasıl işlediğini anlamak ve köpeklerde sindirim sistemi hakkında bilgi sahibi olmak olası hastalıkların öncül belirtilerinin fark edilmesi ve veteriner hekim ziyaretlerinin aksatılmamasının ön koşullarıdır. Bu yazımızda köpeklerin sindirim sistemi ile ilgili ilginç bilgiler bulabilirsiniz.
Tıpkı insanlarda olduğu gibi köpeklerde de hazımsızlık ve mide ekşimesi gibi sindirim sistemi sorunları ile karşılaşılması mümkündür. Hem insanlarda hem de köpeklerde açlık sonucunda salınan mide asitleri içerik olarak birbirine çok benzer yapıdadır. Bu benzerlikler mide sorunu yaşayan köpeklere insanlara iyi gelen çözümlerin sunulabileceği anlamına gelmez. Mide sorunları yaşayan köpeklerin veteriner hekimler önerileri doğrultusunda bir tedavisi alması en güvenilir ve etkili yöntemdir.
Köpeklerin ince bağırsakları tüm gastrointestinal sistemlerinin %25'ini kaplar. İnsanların sindirim süreci ile kıyaslandığında köpeklerde besinlerin midede bize oranla daha yavaş sindirildiği ancak besinlerin bağırsaklardan hızlı geçtiği bilinmektedir. Tüketilen bir öğünün köpeklerin sisteminden 6-8 saatte geçtiği ifade edilebilir. Bu sürede köpeğin ırkı ve yaşı son derece belirleyici kriterler arasında yer alır. Örneğin ırksal farklılıkları ele aldığımızda köpeklerin ağırlığı ve beden ebatları değişiklik gösterdiğinden sindirim süreçleri de farklılaşabiliyor. Büyük ırk köpeklerin sindirim yolları daha uzun olduğundan sindirim süreleri de uzuyor.
Yaş da en az ırk kadar önemli bir değişken olarak karşımıza çıkıyor. Yavru köpeklerin enerji ihtiyaçları çok fazla oluyor ve gelişimleri için enerji ihtiyaçları süreklilik gerektiriyor. Besinler midelerinde depolanmadan doğrudan bağırsaklara geçiş yaptığından dışkılama sıklıkları da artıyor. "Köpekler besinleri ne kadar sürede sindirir?" sorusunun yanıtını etkileyen bir diğer faktör ise aktivite seviyesi. Fiziksel olarak çok aktif olan köpeklerin sindirimleri de aynı oranda hızlı gerçekleşiyor. Hareketsiz köpekler daha az enerji harcadıkları için sindirim süreci de yavaşlıyor. Tüketilen besin miktarının ve içeriğinin de etkili olduğu sindirim süreci köpeklerin vücudundaki su miktarı ile de oldukça yakından ilişkidir. Yeterince su tüketildiğinde enzim salınımının artmasına bağlı olarak sindirim sistemi daha iyi çalışıyor.
Günümüzde köpeklerin, insanlar gibi omnivor canlılar oldukları kabul edilmektedir. Evcilleştirilmeden önce vahşi doğada çiğ etle beslenseler de çok uzun zamandır evcilleştikleri için bitki bazlı besinleri sindirmelerine ve vücutlarının bu besinleri absorbe etmesine imkân veren fiziksel adaptasyonlara uğradıkları bilinmektedir. Birçok köpeğin karbonhidrat sindirebildiği ve tamamen tahılsız beslenmelerine somut bir gereksinim duyulmadığı ifade edilmektedir.
Köpeklerin veteriner hekim ziyaretleri nedenleri analiz edildiğinde ziyaretlerin %10'unun sindirim sistemi sorunları kaynaklı gerçekleştiği biliniyor. Özellikle ishal ve kusma ziyaretlerin temelini oluşturuyor. İshal sistemik hastalık süreçlerinin öncül belirtisi olabilir; böbrek, karaciğer ve endokrin bozukluklarından kaynaklanabilir. Kusma da başlı başına bir hastalık değildir, farklı rahatsızlıkların belirtilerinden olan bu semptomun dikkatle takip edilmesi gerekir. Sindirim sistemi sorunları bu nedenle ihmal edilmemelidir, basite indirgenebilen tehlikeli belirtiler birçok hastalığın tedavi süreçlerini geciktirebilir. Konu hakkında detaylı bilgi almak için Köpeklerde Kusmanın Nedenleri ve Önleme Yolları içeriğimize buradan ulaşabilirsiniz.
Köpeklerin dışkısı incelenerek sağlıkları ile ilgili çok önemli bilgiler edinebileceğinizi biliyor muydunuz? Uzmanlar köpeklerde dışkı sorunlarına neden olabilecek birçok sağlık sorunu olabildiğini dolayısıyla dışkıda farklılaşma gözlemlendiği takdirde veteriner hekimlere danışılması gerektiğini ifade ediyor. Parazitler, bakteriler ve virüsler ishale neden olabiliyor; altta yatan nedene bağlı olarak ishal birkaç gün devam edebiliyor. Benzer bir durumda dışkının incelenmesi, nedeninin belirlenmesi ve gerekli olması halinde dehidrasyonun engellenmesi adına sıvı desteği gerekli olabiliyor. Özellikle kusma, ishal ve/veya kabızlık yaşandığında ek olarak iştahsızlık, kilo kaybı gibi şikayetler yaşanıyorsa tıbbi destek alınması son derece önemi hale geliyor.
Sindirim sistemi sağlığı, genel sağlıktan ayrı değerlendirilemez. Köpeklerin sindirim sistemi sorunları yaşamaları yaşam kalitelerini de genel sağlıklarını da etkileyebilecek öneme sahiptir. Cilt ve tüy sağlığı, bağışıklık sistemi, enerji seviyesi ve yeterli besin emilimi için sindirim sistemi sağlığının korunması ve iyileştirilmesi gerekir.
Köpeklerin sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olması için yaşlarına, ırksal özelliklerine ve genel sağlık durumlarına özel mamalarla beslenmeleri önemlidir. Köpek maması çeşitlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Sindirim sisteminin daha efektif çalışması için köpeklerin günlük egzersiz ihtiyacının karşılanması diğer bir gerekliliktir. Onlarla uzun yürüyüşler yaparak ya da sevdikleri oyuncaklarla oynamalarını sağlayarak sağlıklarına katkıda bulunabilirsiniz. Köpek oyuncakları çeşitlerini keşfetmek için bu linki tıklayabilir, dostunuza oynarken keyif alacağı bir hediye sunabilirsiniz.
Tüm bu önerilere ek olarak ishal, kronik gaz ve kabızlık sorunlarına karşı dikkatli olmakta fayda var; bu şikayetleri yaşadıkları gözlemlendiğinde veteriner hekimlere danışılması gerekiyor.
Son olarak yeterli su tüketimi gerçekleştirdiklerinden emin olunması önemli bir gereklilik olarak karşımıza çıkıyor. Köpeklerde dehidrasyon sindirim sistemi sağlığını da genel sağlığı da tehdit edebiliyor. "Köpeklerde Dehidrasyon" adlı içeriğimizde konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
