Köpeklerde Yüksek Ateş ve Tedavisi

11.06.2022 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen


Yüksek ateş, vücut sıcaklığının normalden yüksek olması olarak ifade edilebilir. Köpeklerde vücut sıcaklığı 38,3°C ile 39,2°C arasında değişiklik göstermektedir. Vücut sıcaklığı 39,4°C üzeri olan köpekler ateşli olarak kabul edilmektedir. Vücut sıcaklığının artmasının enfeksiyon, çevresel sıcaklık ya da aşırı egzersiz gibi farklı nedenleri bulunabilmektedir. Köpeklerde ateş 41,1°C üzerine çıktığında ise hayati tehlikeye yol açabilmektedir. Bu nedenle ateşin acil bir şekilde düşürülmesi gerekir. "Köpeklerde ateş nasıl düşürülür?" sorusu bu noktada önemli olmaktadır. Acil tedavi gereken durumlarda köpek sahiplerinin köpeğin ateşini evde düşürmeye çalışmak yerine veteriner hekime muayeneye götürmesi gerekmektedir.

yerde yatan halsiz köpek

Köpeklerde Ateş Belirtileri

Yüksek ateşin tek belirtisi vücut sıcaklığının yükselmesidir. Ateş tek başına başka bir belirtiye yol açmamaktadır. Ancak ateşin yükselmesine neden olabilecek hastalıkların diğer belirtileri ateşle beraber görülebilmektedir. Yorgunluk, titreme, iştah kaybı, kalp ritminin yükselmesi, dehidrasyon, nefes alıp vermenin hızlanması, kusma, öksürme ya da burundan akıntı gelmesi bu belirtilerden bazılarıdır. Belirtiler ateşe neden olan hastalığa göre değişiklik göstermektedir. Ateş vücutta ateşe neden olan pirojenin varlığı ile ortaya çıkar. Pirojen endojen yani vücut içerisinde üretilebildiği gibi ekzojen yani dışardan da alınabilmektedir. Pirojen, interlökin-1, interlökin-2, tümör nekroz faktörü gibi lökositlerin yani beyaz kan hücrelerinin salgılanmasına neden olur. Bu kimyasallar hipotalamusun vücut sıcaklığını kontrol eden bölgesini düzenlemeye çalışır. Bu durum vücut sıcaklığını yükseltmek için vücuttaki fizyolojik tepkilerin harekete geçmesine yol açar.

ağzında termometre olan köpek

Ateş Vücudu Nasıl Etkiler?

"Köpeklerde ateş kaç olmalı?" sorusunun cevabı bellidir. Burada önemli noktalardan birisi de ateşin vücudu nasıl etkilediğidir. Vücut ısısı içerideki virüslerin ve bakterilerin çoğalmasını engellemek için yükselir. Ayrıca bu sayede bağışıklık sisteminin yabancı işgalcilere verdiği tepki güçlendirilir. Ancak vücut sıcaklığının 40,5°C'nin üzerinde kalması durumunda hastalar yorgun ve anoreksik hale gelir. Vücut çok hızlı bir şekilde su kaybeder. Vücut sıcaklığının 41,1°C'nin üzerinde kalması beyinde ödem oluşmasına neden olur. Kemik iliği baskılanır ve disemine intravasküler koagülasyon adı verilen pıhtılaşma bozuklukları ortaya çıkar.

Ateşin yükselmesinin vücutta belli başlı sonuçları bulunmaktadır. Vücut sıcaklığını yüksek tutmak için metabolik ihtiyaçlar artmaktadır. Bu nedenle vücudun sıvı ve kalori ihtiyacı artarken kas dokusunun yıkımı hızlanır. Yüksek ateşin yaklaşık 48 saat boyunca düşürülememesi ciddi hayati tehlikeye yol açmaktadır.

koltukta yatan hasta kopek

Köpeklerde Ateş Neden Olur?

"Köpeklerde ateş neden olur?" sorusunun birden fazla cevabı bulunmaktadır. En yaygın ateş sebeplerinin başında enfeksiyon gelmektedir. Enfeksiyon meydana geldiğinde vücut ısısı yükselir. Birçok bakteri, virüs ya da mantar ısıya karşı hassasiyet gösterir ve yüksek vücut sıcaklığında hayatta kalamaz. Yüksek ateşe neden olan bir diğer durumda alerjik reaksiyondur. Gıda alerjisi, toz alerjisi ya da pire ısırığı alerjisi gibi farklı alerji türleri vücut sıcaklığının yükselmesine yol açar. Bununla beraber vücutta zararlı etkiye neden olan çeşitli toksinler ve bazı medikal ilaçlar da vücut sıcaklığının artmasına neden olur. Köpeklere aşı sonrasında hafif ateş yaygın bir şekilde görülmektedir. Vücutta enfeksiyon bulunduğu için vücut ısısı yükselir. Ancak bu yükselme çok fazla olmamaktadır ve genellikle 48 saat içerisinde kendiliğinden geçer. Köpeklerde aşırı anksiyete de ateşe neden olur. Hızlı hızlı nefes alıp verme ve hızlı hareket etme ateşin az miktarda yükselmesine yol açar.

elinde ateş ölçer tutan veteriner hekime bakan köpek

Köpeklerde Ateş Nasıl Ölçülür?

Köpeklerin ateşi termometre ile ölçülmektedir. Köpeklerde vücut ısınını doğru bir şekilde ölçebilmek için rektal ölçüm yapılması gerekmektedir. Bunun için dijital termometreler bulunmaktadır. İnsanlar için üretilmiş olan termometreler kullanılmamalıdır. Bu termometreler köpeklerde yanlış sonuç verir.

Termometre ile ölçüm yapmadan önce ucunu bebek yağı ya da bitkisel yağlarla yağlamak daha kolay ölçüm yapılmasını sağlar. Sonrasında termometreyi köpeğin anüsünden yaklaşık 1,5cm kadar içeri yerleştirmek yeterlidir. Termometrenin ateş ölçümü tamamlanana kadar bu şekilde tutulması doğru sonuç almak açısından önemlidir.

Yüksek ateş için veteriner hekime detaylı bilgi verilmesi gerekmektedir. Köpekte dikkat çeken başka belirtiler, son dönemlerde köpeğin geçirdiği bir hastalık ya da kullandığı ilaçlar, köpeğin bilinen alerjileri veteriner hekime bildirilmelidir. Yüksek ateş tanısı konarken fiziksel muayene ile lenf düğümlerinde ve karın bölgesinde şişlik olup olmadığı kontrol edilir. Eklemlerde ağrı olup olmadığına bakılır ve enfeksiyon ya da diğer anormalliklerin belirtileri aranır.

Yüksek ateşe neyin yol açtığını öğrenmek için tam kan sayımı, biyokimyasal profil ve idrar tahlili gerekebilmektedir. Bu şekilde ateşin yükselmesine yol açabilecek metabolik ve endokrin problemleri kontrol edilmektedir.

veteriner hekim kliniğinde tedavi masasında yatan köpek

Köpeklerde Ateş Nasıl Düşürülür?

Köpeğin ateşinin 39,4°C ve üzeri olması durumunda köpeği muayene için veteriner hekime götürmeniz gerekmektedir. Ateşin 41,1°C ve üzeri olduğu durumlarda acil müdahale şarttır. Aksi takdirde yüksek ateş hayati tehlikeye yol açmaktadır. Köpeğinizin ateşini evde düşürmek için ıslak bezle patilerinin yastıkçıklarını ve kulaklarını silebilirsiniz. Bir havlunun içerisine buz koyarak köpeğin göğüs ve karın bölgesine soğuk kompres yapmak da ateşin düşmesine yardımcı olur. Ayrıca köpeğinizi serin bir ortamda tutmanız gerekmektedir. Köpeğin ateşi yükseldiğinde kesinlikle insanlar için olan ateş düşürücülerden verilmemelidir. Aspirin ve parasetamol köpeklerde toksik etkiye yol açabilmektedir.

Köpeğin vücudunun artan su ihtiyacının giderilebilmesi ve vücudun elektrolit dengesinin yeniden sağlanması için serum bağlanması gerekebilmektedir. Enfeksiyon kaynaklı ateşlenmeler de ise enfeksiyonun tedavi edilebilmesi antibiyotik tedavisi de gerekebilmektedir. Ateşe yol açan hastalıkların tedavisi için çok nadir olarak ameliyat seçeneği tercih edilmektedir.


Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen fotoğrafı
Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen Tüm Yazıları

Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.