Kuşlarda en gelişmiş duyu görme duyusudur. Görme kuşlarda yiyecek bulmak, çiftleşmek, göç etmek ve daha birçok şey için hayati önem taşır. Kuşların renkleri nasıl algıladığını bilmek, kuş sahiplerinin kuşların ilgisini daha kola çekebilmesi ve onlarla daha yakın bağlar kurabilmesi için önemlidir. Bu nedenle "muhabbet kuşları nasıl görür?" sorusu aslında tüm muhabbet kuşu sahiplerinin sorması gereken bir sorudur.
Kuşların görüşleri bizimkilerden farklıdır. Bu nedenle aslında ilk olarak sorulması gereken soru "muhabbet kuşları renkleri nasıl görür?" olmalıdır. Kuşlar sadece gökkuşağı renkleri ile beraber insan gözünün göremediği ultraviyole (UV) renk spektrumunu görmekle kalmaz aynı zamanda daha keskin bir görüşe sahiptirler. Bu özellikleri kuşların, aynı rengin insanların ayıramayacağı tonlarını ve değişimini görebilmesini sağlar. Gözde renkleri algılamayı sağlayan retinadaki koni hücreleri insanlarda üç tanedir. Bu sayede insanlar kırmızı, yeşil ve mavi renklerini algılayabilirler. Kuşlarda ise koni hücreleri dört tanedir. Dördüncü hücre onların ultraviyole spektrumunu da görmesini sağlar.
Bununla beraber kuşların gözündeki her bir koninin içerisinde belirli renkleri seçerek filtrelemeye yarayan ve kuşların farklı renk tonlarını bizden daha iyi algılayabilmesini sağlayan bir damla yağ bulunur. Dalga boyu filtreleme sistemi sayesinde kuşlar etraflarındaki kontrastı daha iyi algılarlar. Kuşlar bu şekilde kamufle olmuş diğer kuşları, böcekleri ya da avlarını rahat bir şekilde görebilirler. Dalga boyunun filtrelenmesi ile ortaya çıkan polarizasyon paljik kuşların denizin ya da göllerin çok daha derin katmanlarını rahat bir şekilde görerek balıkları avlayabilmesini sağlıyor.
"Muhabbet kuşları dünyayı nasıl görüyor?" sorusunun cevabı ise kuşların renkleri nasıl algıladığındançok da farklı değil. Gündüz avlanan kuşların renk algısı oldukça yüksek. Çünkü farklı renkleri algılayabilmek gece avlanan kuşlar için çok önemli değildir. Bu nedenle gece aktif olan kuşların gözünde daha fazla fotoreseptör yani çomak hücre bulunur. Bu sayede gözleri daha fazla ışık toplayarak geceleri karanlıkta daha iyi görmelerini sağlar. Ancak renkleri gündüz olduğu gibi göremezler. Muhabbet kuşları gündüz uyanık oldukları için renk algıları çok gelişmiş canlılardır.
Muhabbet kuşları evde yaşayan canlılar olduğu için ultraviyole spektrumunu görmek onlar için önemsizmiş gibi gelebilir. Ancak kuşların UV spektrumunu algılayabilmesi son derece önemlidir. Uzun yıllar boyunca araştırmacılar kuşların dünyayı biz insanların gördüğü gibi gördüğünü düşündü. Bu nedenle kuşların UV ışığına karşı hassas olduğu anlaşılıncaya kadar bazı hareketlerine anlam verilemedi. Kuşların UV ışıklarını görmesi birçok objenin algılanmasını değiştirmek ile beraber insanların göremedikleri farklılıkları da görmelerini sağlıyor.
Kuşların yedikleri bazı meyvelerin ve yemişlerin üzeri UV ışığını yansıtan yağ tabakasıyla kaplıdır. Bu da kuşların meyveleri yaprakların arasından daha kolay seçmesini sağlar. Kuşlar ağaçlardaki meyveleri insanlardan çok daha rahat bir şekilde görerek toplayabilirler. Görüş biçimi aynı zamanda kuşların aynı zamanda benzer gıdalar arasında sürekli olarak bir kısmını seçtiğini gösteriyor.
Avcı kuşlar UV ışığını kullanarak avlarını çok yükseklerden takip edebiliyor. Tarla fareleri ve diğer kemirgenlerin bölgelerini belirlemek için bıraktıkları idrar izleri ultraviyole ışık altında oldukça parlak bir şekilde görülüyor. Kuşlar bu izleri takip ederek avlarının yerini tespit ederek daha kolay avlanıyor.
Muhabbet kuşları insanlar için dimorfik canlılar değildir. Ancak bir dişi muhabbet kuşu ile erkek muhabbet kuşu UV ışığı altında birbirinden çok farklı görünür. "Muhabbet kuşlarının gözleri nasıl görür?" sorusunu cevaplayabilmek için onlara UV ışığı altında bakmak gerekir. Örneğin mavi renkli erkek muhabbet kuşunun tüyleri dışarıdan bakıldığında normal görünmektedir. Ancak UV ışığı altında bakıldığında aslında başının üstündeki tüyler taca benzer bir şekilde parlar. Kuşlar ise bu farklılıkları çok rahatlıkla görerek çiftleşme için eş seçebilirler, bölgelerini koruyabilirler ya da her bir kuşu diğerlerinden ayırabilirler.
Bazı parazit yumurtaları, kuluçkadaki yumurtalara bulaşabilmektedir. Parazitin bulaştığı yumurtaları insanların ayırabilmesi imkânsızdır. Ancak UV ışığı altında konakçı parazitlerin yumurtaları çok rahatlıkla görülebilir. Bu da yuvadaki kuşların yumurtalar hakkında bilgi sahibi olmasını sağlar. Kuşlar yabancı görünen yumurtaları yuvadan uzaklaştırarak reddedebilirler.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
