Türkiye oldukça farklı sayıda kedinin yaşadığı, aynı zamanda kedi türleri açısından oldukça geniş bir çeşitlilikle karşılaştığımız bir coğrafya. Birçok farklı ırka mensup olabilen, yaşamımızı paylaştığımız ev kedilerinin yanı sıra sokaklarda da her gün farklı kedi cinsleri ile rastlaşabiliyor ve onların dostluğunu hissetme fırsatını yakalayabiliyoruz. Hâl böyle olunca, Türkiye'deki kedi ırkları hakkında meraklanılması son derece normal. Eğer siz de Türkiye'de yaşayan en yaygın kedi ırkları ve bu ırkların temel özellikleri nelerdir, merak ediyorsanız yazımızın devamında ülkemizde sık görülen kedi cinsleri ilgili ilginç bilgilere ulaşabilirsiniz.
Türkiye'de yaşayan kedi ırklarının çok çeşitli olduğunu söylememiz mümkün. Her birininse kendine ait özellikleri ve görünümleri var. Elbette her birinin birbirinden sevimli ve güzel olduğunu eklemeye gerek bile yok. En yaygın olan kedi ırklarıysa şu şekilde sıralanabilir:
• Tekir Kedi
• Sarman Kedi
• Smokin Kedi
• Van Kedisi
• Ankara Kedisi
• Scottish Fold
• British Shorthair
• Bombay Kedisi
• American Shorthair
Yukarıda verdiğimiz listedeki bazı maddelerin kedi ırkı yerine kullanılmasına rağmen aslında kedi ırkı olmadığını söylememiz gerek. Bu konuyla ilgili detayları bir sonraki bölümde bulabilirsiniz.
Her kedi farklı bir görünüme ve kişiliğe sahip olabilir ancak genetik mirasları ya da yaşadıkları ortam onların bazı ortak noktalara sahip olmasını sağlar. Sizler için seçtiğimiz Türkiye'deki kedi ırkları hangi ortak özelliklere sahip, bir araya getirdik.
Türkiye'de en sık karşılaşılan, tekir kedidir. Tekir kediler söz konusu olduğunda onları tek bir ırk olarak düşünmek ve kategorize etmek mümkün değildir çünkü tekir bir kedi ırkı değil, aslında belirli bir tüy görünümüne sahip olan kediler için kullanılan bir adlandırmadır. Bu yüzden, tekir kedi denildiğinde akla ilk olarak sokak kedileri gelse de tüm kedi türlerinde tekir özelliği sergileyen kürk desenleriyle karşılaşılabilir ve özellikleri, görünümleri birbirlerinden çok farklı olabilir.
Tekir kedileri yalnızca sokak kedileri açısından ele aldığımızda, sokak şartlarında yaşamaya alışkanlık kazandıkları için bağışıklık sistemleri güçlüdür. Diğer kedilere nazaran olumsuz şartlara daha dayanıklı olabilirler. Zorlu şartlarda hayatta kalma alışkanlıklarından ötürü tehlikelere karşı hazır beklerler ve en ufak seslere, hareketlere karşı tetiktedirler. Hızlı refleksleri vardır ve çok iyi avcılardır, bu durum oyuncu bir kişiliğe sahip olmalarıyla sonuçlanabilir. Sokağa alışkın, zeki ve meraklı yapılarından dolayı yaramazlık yapmaya yatkın olmalarına rağmen ev ortamına alışıp uyum gösterirler. Her birinin karakteri birbirinden farklı olabilir ve tüy yapıları da kediden kediye değişebilir.
Sarman kediler, yine bir kedi ırkı değil. Aslen tekir kedilerin sarı tüylü ve sarı gözleri ile bilinen bir alt sınıfı. Tüylerinin rengi dışında karakterleri ve görünüşleri tekir kedilere benzerdir. Çok zeki kediler olan sarmanlar bu yönleriyle çok kolay eğitilebilirler. Ayrıca sokakta yaşayan, ilgilendiğiniz bir sarman kedi size çok çabuk bağlanacak ve tanımaya başlayarak ilgi gösterecektir. Çok uysal ve sakin kediler olmaları çocuklara karşı sıcakkanlı olmalarını sağlar. Sarman kediler kilo almaya da çok müsaittirler.
Listemizde bir kedi ırkı olmayan, kürkünün görünümünden dolayı ayrı bir ırk gibi bahsedilen son dostlarımız ise smokin kediler. Tuxedo olarak da adlandırılan smokin kediler, smokin giyiyorlarmış gibi görünmelerine neden olan bir kürk yapısına sahiptirler. Her smokin kedinin görünüşünde ufak farklılıklar bulunabilse de sırt ve kuyrukları siyah; göğüs, bacak ve patileri beyazdır. Göz renkleri ise genellikle yeşildir. Bazı ülkelerde şans getirdiklerine inanılan smokin kediler, çok zeki canlılardır. Sahiplerinin duygularını ve dediklerini kolay anlayabilseler, sahiplerini gördüklerinde sevinip heyecanlanabilseler de kucağı ve ilgiyi sevmeyebilirler. Kendi istediği zaman yanınıza gelebilir.
Kökleri çok eskiye dayanan ve adlarını geldikleri ülkeden alan İran kedileri, Fars kedileri olarak da bilinirler. İri ve yuvarlak gözleri genellikle yeşil, mavi, altın ya da kehribar rengi olur. Bacakları diğer kedilerden kısa, patileri ise iri ve yuvarlaktadır. Genellikle beyaz, siyah, gri, kahverengi ve sarı renkli olan tüyleri kabarık görünümüyle onların sevimliliklerine sevimlilik katar. Ancak tüylerinin uzun ve gür olması haftada 2 ya da 3 kez taranmalarını gerektirir. İlk başlarda çekingen olabilseler de sahiplerine bağlanan ve sevgi besleyen İran kedileri sakin ve uysaldırlar, fazla miyavlamazlar. Zeki canlılar oldukları için kolay eğitilebilirler. Burunları basık olduğundan göz ve solunum hastalıklarına yatkındırlar.
Kendilerine has, öne doğru kıvrık kulak yapılarıyla ünlenen Scottish Fold'lar, bu görünümlerine ne yazık ki kulaklarındaki kalıtsal kıkırdak sorunları yüzünden sahiptirler. İskoçya'da keşfedilen Scottish Fold'ların long hair ve short hair olmak üzere iki farklı tüy tipi vardır. Gözleri genellikle kehribar, sarı, kahverengi ya da yeşildir. Uysal canlılar olan Scottish Fold'lar sahiplerine çabuk bağlanır ve çocuklarla iyi anlaşırlar. Ev halkından yeterince ilgi ve sevgi görmezlerse depresyona girebilirler.
Uzun bir geçmişe sahip olan, İngiliz kökenli British Shorthair kedilerin kısa ve sık tüyleri genellikle gri, duman rengi ya da kahverengidir. Kafaları ve gözleri yuvarlak bir yapıya sahiptir. Göz renkleri sarı, kahverengi, turuncu ya da kahverengi olabilir. Sabırlı oldukları için çocuklarla iyi anlaşabilirler. Sakin oldukları için ise kendilerine bir köşe bulup ev halkını izlemekten keyif alırlar ve genellikle evdeki eşyalara zarar verme eğilimleri bulunmaz. Sahiplerinin kucağında durmayı pek tercih etmeseler de istedikleri zaman yanlarına gelmekten de çekinmezler. British Shorthair kediler genel olarak ağırbaşlı davranışlara sahip olurlar. İnsanlarla samimi ilişkiler kurabilirler ve onlara sadık oldukları da bilinir. En Sadık 10 Kedi Irkı içeriğimizde sadakatleri ile tanınan diğer ırklar hakkında da bilgi bulabilirsiniz.
1970'li yıllarda Burmese kedisi ve American Shorthair ırklarının çiftleştirilmesiyle ortaya çıkan Bombay kedisi, orta boyutta bir bedene ve kısa tüylere sahiptir. Keskin bir yüz hattı ve yuvarlak bir kafa yapısı bulunan Bombay kedisinin burnu hafif basıktır. Uzun ve kaslı bacakları vardır, patileri yuvarlaktır. Cana yakın Bombay kedileri evde yalnız kalmayı sevmezler. Meraklı bir karakterleri bulunması evde yaramazlık yapmalarıyla sonuçlanabilse de son derece sevimli ve asil canlılardır.
Tekir kedilere çok benzer bir görünümleri bulunan American Shorthair'lerin vücutları genellikle orta boyutludur, tüyleri kısadır. Kendilerine has bir tüy renkleri ya da desenleri yoktur. Küçük, yuvarlak ve belirgin gözleri genellikle yeşil, sarı, altın ya da bakırdır. Özgürlüklerine düşkün kediler olan American Shorthair'ler sahipleriyle ne uzak ne de çok yakın, orta seviyede bir ilişki kurmayı tercih ederler. Çok iştahlı kediler oldukları için obeziteye yatkındırlar.
Türkiye'deki kedi ırkları dendiğinde ve en yaygın olanlar listelendiğinde, Türkiye'ye özgü kedi ırklarından bahsetmemek olmaz. Bunların içindeyse Ankara kedisi ve Van kedisinin en bilinen ve merak edilen kediler olarak ayrı bir yeri vardır.
Avrupa ülkelerinde Angora olarak adlandırılan, ana vatanı Türkiye olan Ankara kedileri güçlü bağışık sistemleri ve uzun ömürleriyle öne çıkıyor. Uzun ve yoğun tüyleri, Ankara kedilerinin en belirgin özellikleri arasında yer alıyor. Orta boyutta bedenleriyse atletik yapılı. Yuvarlak ve sevimli gözleriyse genellikle mavidir ancak farklı renklerde Ankara kedileri ile de karşılaşılabilir. Sahiplerine çok bağlıdırlar ve görünümleri gibi asil bir karakterleri vardır. Cana yakın ve meraklıdırlar. İnsanların davranışlarını taklit edebilirler.
Genetik bir bozukluğa bağlı olarak gözlerinin renkleri farklı olan Van kedileri, güzellikleri ve yoğun tüyleriyle dikkat çeker. Aynı zamanda, orta ile büyük arası bedenleri de son derece kuvvetlidir. Van kedilerinin yuvarlak gözleri kehribar, yeşil, mavi ve sarının çeşitli kombinasyonlarından oluşur. Uçları yuvarlak bir yapıya sahip olan kulakları orta boyuttadır. Burunları ise diğer kedilere nazaran daha uzundur. Hiç tanımadığı insanlarla bile çok iyi anlaşabilen Van kedileri, cana yakın kişilikleriyle çocuklarla iyi anlaşabilir. Tırnaklarını kullanmayı ve ısırmayı tercih etmez. Sahibinin duygularını ve hareketlerini kolaylıkla algılayabilir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
