Kediler vahşi doğalarına olan bağlılıkları sebebiyle bağımsız, kendine odaklı canlılar olarak görülürler. "Kedilerin sahipleri yoktur, onlar birlikte yaşadıkları insanları ihtiyaçlarını karşılayan ya da bir nevi sahiplendikleri canlılar olarak görürler." düşüncesi de kedilerin sahipleri ile olan ilişkilerinin farklı algılanmasına neden olur. Kedilerin yalnız olmaktan keyif alan, özgür ruhlu canlılar oldukları doğrudur. Kendilerine nasıl bakmaları gerektiğini diğer canlılarla kıyasla çok daha fazla bilirler. Köpekler ile kıyaslandıklarında bağlanma ve güvenlik gereksinimleri insan odaklı olmayabilir. Ancak birçok kedi, sahibi eve geri döndüğünde mutlu olur. Sadece mutluluğunu insanların beklediği şekilde göstermeyebilir. Hatta bazı kediler sahiplerinden uzun süre ayrı kaldıklarında o muhteşem kavuşma anında sergiledikleri kayıtsızlık ile dikkat çekebilir. Unutulmaması gereken kedilerin sahiplerine bizlerin anlamadığı şekillerde olsa bile bağlı olduklarıdır. Kediler sahiplerinden ayrıldıklarında genellikle evlerinde de ayrıldıkları için bu onlar açısından zorlu bir süreç anlamına gelir. Sahibinden herhangi bir nedenle ayrılan kedi sahiplendiğiniz zaman onun alışma süreci olacağını unutmamalısınız. Bu yazımızda kedilerin sahiplerinden ayrılmasının onları nasıl etkilediğini ve eve yeni gelen kediyi alıştırmak için yapılması gerekenleri ele alacağız.
Kediler sahiplerine olan bağlılıklarını ilk bakışta anlaşılması zor davranışlar ile gösterirler. Bu da kedilerin sahiplerinden ziyade evlerine bağlı olduğu düşüncesinin ortaya çıkmasına neden olur. Oysa kediler sahiplerine bağlanan ama bu bağlılığı kendilerine özgü şekillerde gösteren canlılardır. Kediler sevgilerini ufak bir mırlama, kafa sürtme ya da bazen küçük ısırıklarla gösterebilirler. Söz konusu kedilerin yas tutması olduğunda ise duygularını daha net bir şekilde ifade ettiklerini söyleyebiliriz. Sahibinden ayrılan ve artık kendisi için yepyeni bir dünyada hayata başlayan kediler yas tutabilirler. Kedilerin sahiplerinin değişmesi yüksek ihtimalle yaşam alanlarının da değişmesi ile sonuçlanır. Bu da kedilerin süreçten çok daha fazla etkilenmelerine neden olur. Kedilerin sahipleri değiştiğinde kafaları karışır ve gergin davranışlar sergilerler. Yalnızlık duygusu da bu dönemde kediler tarafında hissedilmesi normal duygular arasında yer almaktadır. En sevdikleri insanın neden gelmediği anlayamazlar ve bu karmaşıklık günlük rutinlerine yansır.
Kediler sahipleri değiştiği zaman ve yeni bir evde yaşamaya başladıklarında kaçmaya çalışabilirler. Kaçma hem eski sahibine geri dönme hem de eski yaşam alanına geri dönme iç güdüsü ile ortaya çıkan bir girişimdir. Bunun yanı sıra kedilerin yeni eve alışma süresi boyunca iştahsızlık, uyumama, idrar püskürtme, huysuzluk, kendisini aşırı temizleme gibi davranışlar sergilemesi normaldir. Bu davranış değişimlerinin temelinde kedilerin süreçte yaşadıkları stresin ve tedirginliğin etkisi oldukça büyüktür. Bazı durumlarda kedilerin davranışlarında herhangi bir değişim meydana gelmemesi de olasıdır. Kedinin mizacına göre yaşadığı duyguları ifade etme şekli değişiklik gösterir ve bazı kediler yaşadıkları duygu durum değişikliklerini kendilerini savunmasız göstermemek için yansıtmazlar.
Kediler sahipleri ve evleri değiştiğinde stres ve terk edilmişlik duygusu yaşayabilirler. Kediler sahiplerini sevseler de onlar için ev değiştirmek de en az sahiplerinin değişmesi kadar dramatik bir süreçtir. Bu süreci kedinin konforlu bir şekilde atlatabilmesi için mutlaka sabırlı olmak ve kedinin talepleri doğrultusunda ona yaklaşmak gerekir.
Kedilerin kendilerini güvende hissedebilmeleri için yaşadıkları alana hakim olmaları gerekir. Kendilerini güvende hissetmelerini sağlayacak hakimiyeti kurmaları içinse zamana ihtiyaçları vardır. Eve yeni gelen kediyi alıştırmak için zamana ihtiyacınız vardır. Kedinin sadece yaşam alanına uyum sağlaması ve kendini güvende hissetmesi için bile birkaç hafta zamana ihtiyacı vardır.
Sahibi olan bir kediyi herhangi bir nedenle sahiplendiğiniz zaman yeni evine ve yaşamına daha kolay alışabilmesi için kullandığı eşyaları almanız faydalı olacaktır. Tuvaleti, mama ve su kabı, oyuncakları hatta sahibinin kokusunu taşıyan bir eşya... Tüm bunlar kedinin yaşadığı büyük değişimi daha konforlu bir şekilde atlatmasına yardımcı olur.
Kedilerin ilgisini çekmek kolaydır, hiçbir şey yapmasanız bile meraklarına yenik düşüp sizinle ilgilenirler. Bu durumlarda onların ilgisini daha çok çekebilmeniz önemlidir. Kedi yeni bir evde yeni bir sahiple yaşamaya başlaması sadece eskiye duyduğu özlem odaklı sorunlar yaratmaz. Kedi kendini güvende hissetmez, aç kalma korkusu yaşayabilir ya da birlikte yaşadığı insanların kendisine kötü davranacağını düşünebilir. Kedinin korkularının azalması ve size güvenebilmesi için ona size doğru attığı adımlar sonrasında lezzetli atıştırmalıklar sunabilirsiniz. Pozitif pekiştirme her zaman çok etkilidir ve kediler için lezzetli ödül mamaları da gerçekten karşı konulmazdır. Kediler için özel olarak hazırlanan kedi ödül mamalarını buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Kedilerin yaşam alanlarının değişmesi ile birlikte davranış sorunu olarak tanımlanabilecek hareketler yapmaları yaygındır. Bölgesini işaretlemek için idrar püskürtme, tepkisini göstermek için aşırı miyavlama ya da tırmalama değişim yaşayan kedilerin gösterdiği davranışlardan bazılarıdır. Bir noktada bu davranışlar tahammül edilemez gibi gözükse de empati kurmayı denemelisiniz. Bir anda hayatınızın tamamen değiştiğini ve hiç tanımadığınız canlılarla birlikte yaşamaya başladığınızı ve sizin için en değerli insanın bir anda hayatınızdan çıktığını düşündüğünüz zaman patili dostunuzun hislerini paylaşabilirsiniz. Kedilerin insanlara alışma süreci yaşam alanlarına alışma sürecinden daha zorlu ve uzun olabilir. Bu nedenle eve yeni gelen kediyi alıştırmak istediğiniz zaman bol sabırlı olmanız gerekir.
Kedilerin yeni eve alışma süreci keyifli bir deneyime dönüşebilir. Karakterini bilmediğiniz, alışkanlıklarını keşfetmediğiniz bir canlı ile yeni bir yaşama adım attığınızda yaşadığınız her an keyifli bir anıya dönüşebilir. Kediler meraklı canlılardır ve gözlem yapmayı severler. Siz de yeni yol arkadaşınızı gözlemleyin ve onu tanımaya çalışın. Bu süreçte de ilk adımları hep onun atmasına izin verin. Onu sizinle aynı odada olmaya, kucağınıza gelmeye ya da oyun oynamaya zorlamayın. Yeni evine ve yaşamına alışmaya çalışan patili dostunuz merakına yenilerek adım adım size gelecek ve mutlaka sizi tanımaya çalışacaktır. Onun attığı adımlarla ilişkinizi ilerletmek zaman içerisinde güçlü bir bağ kurmanızı kolaylaştırır.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
