Kısırlaştırılmış Kediye Normal Mama Verilir mi? Yerse Ne Olur?

Kediniz için aldığınız kısırlaştırma kararı, ona daha sağlıklı ve uzun bir ömür sunmaya yönelik doğru bir adım olarak kabul edilir. Fakat bu operasyonun ardından, kedinizin vücudunda önemli metabolik değişiklikler meydana gelir. Hâliyle kısırlaştırma süreci sonrası kedilerin bakımında yeni bir döneme adım atması gerekir.

Pek çok kedi sahibinin zihnini kurcalayan temel sorulardan biri şudur: Kısırlaştırılmış bir kediye, daha yüksek enerji içeriğine sahip olan "normal" mamaları vermekte bir sakınca var mıdır?

Veteriner hekimler, kısırlaştırılan kedilere normal kedi maması verilmesinin uzun vadede dikkate alınması gereken ciddi riskler taşıdığı konusunda uyarıyorlar. Kısırlaştırma sonrası yavaşlayan metabolizma nedeniyle, yüksek kalorili normal mamalar hızla kilo alımına ve beraberinde idrar yolu sorunları gibi sağlık hassasiyetlerine yol açabilir. Bu sebeple, minik dostunuzun sağlığını uzun süre koruyabilmek için bu özel döneme uygun doğru mama seçimine özen göstermek gerekir.

Bu yazımızda kısırlaştırılma sonrası kedilerin yaşadıkları metabolik değişimler ve kısırlaştırılmış kedi maması tüketiminin faydaları hakkında bilgi bulabilirsiniz.

Uyarı: Bu içerik, genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Kedi sağlığı bireysel farklılıklar gösterebilir. Burada yer alan bilgiler, kesin teşhis veya tedavi önerisi yerine geçmez. Kedinize en uygun beslenme ve bakım planı için mutlaka bir veteriner hekime danışmanız tavsiye edilir.

Kısırlaştırılmış Kedilere Normal Kedi Maması Verilir mi?

Kısırlaştırmanın ardından kedinizin vücudu, obezite riskini artıran bir ikilemle karşı karşıya kalır.

Kısırlaştırma, kedinizin yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için gereken bakım enerji gereksinimini (MER) azaltır. Azalan enerji ihtiyacına rağmen, kısırlaştırılmış kedilerde besin alımında artış gözlemlenmiştir. Yapılan analizlerde kısırlaştırılmış yavru kedilerin besin alımının operasyondan sonraki 10. haftada zirveye ulaştığı gözlemlenmiştir. 

Marge Chandler'ın Vet Times Makalesi'nde de belirtildiği gibi, birçok kedinin bakım kalori gereksinimi, kısırlaştırmadan önceki döneme kıyasla %25 oranında daha düşüktür. Bu nedenle, miktar ve/veya mama türünün ideal vücut kondisyonunu koruyacak şekilde ayarlanması gerekir. Düşük enerji ihtiyacı ve yüksek iştah gibi iki zıt etkinin birleşimi, kısırlaştırılmış kedilerde hızla kilo alımına yol açabilir. 

Nitekim bu söylemi destekleyen araştırmalar da bulunur. Alexander et al. (2011) Araştırmasına göre kısırlaştırılmış kediler, operasyondan sonra yağlanmaya devam etmiştir. Oysa kısırlaştırılmamış kediler 18 haftalık yaştan sonra önemli bir değişim göstermemiştir. 

Kısırlaştırılmış Kedi ve Normal Kedi Maması Arasındaki Farklar

Kısırlaştırılmış kedi maması ve normal kedi maması arasındaki farklar şöyle sınıflandırılabilir:

1. Kalori ve Besin Yoğunluğundaki Hassas Denge

Kısırlaştırılmış kedinizin metabolizması yavaşladığı için daha az kaloriye ihtiyacı vardır. Kalori ihtiyacının azalması, besinlerin kısıtlanması anlamına gelmez. Kısır kedi mamaları, enerjiyi kısıtlarken bile kedinizin ihtiyaç duyduğu temel besinleri tam olarak almasını sağlamak için özel olarak formüle edilmiştir. Diğer bir deyişle besleyici, doyurucu ama daha düşük kalorilidir. 

2. Kas Kütlesini Koruyan Protein-Kalori Oranı 

Kısırlaştırılmış kedilerde kilo alımını engellemek kadar kas kütlesini korumak da büyük önem taşır. Çünkü kilo verirken sadece yağ değil, kas da kaybedilebilir. Bu da kedinizin genel sağlığını ve hareket kabiliyetini olumsuz etkileyebilir.

Bu yüzden kısırlaştırılmış kediler için özel olarak formüle edilen mamalarda yüksek kaliteli protein ön plandadır. Bir mamanın ne kadar kaliteli protein sunduğunu anlamak için sadece protein yüzdesine bakmak da tek başına yeterli değildir. Mamanın sağladığı her kalori başına ne kadar protein sunduğu da değerlendirilmelidir.  

3. Nem Oranı ve Yağ İçeriği ile Çifte Koruma

Islak (yaş) mamalar, kuru mamalara kıyasla daha az kalorili olma eğilimi gösterir. Kısırlaştırılmış kedilere özel kedi konserveleri yüksek nem içerikleri sayesinde kedinizin hem daha uzun süre tok hissetmesine hem de daha fazla su almasına yardımcı olur. Nem ihtiyacının karşılanabilmesi böbrek ve idrar kesesi sağlığını korumada önemli bir faktördür.

Neden Kısır Kediniz için Kısır Kedi Maması Tercih Etmelisiniz?

Kısır kedi mamaları, normal mamaların yol açabileceği ciddi sağlık sorunlarını önlemek için tasarlanmıştır.

Obezitenin Kedi Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkileri

VCA Animal Hospitals içeriğinde de belirtildiği gibi kedi obezitesi yaşam süresini önemli ölçüde kısaltabildiği, kilolu kedilerde ölüm riskinin yaklaşık 2,8 kat arttığı belirtilmektedir. Ek olarak yağ dokusunun biyolojik olarak aktif hâle gelmesiyle kronik inflamasyon ortaya çıkabilir. 

Bu durum;

• Kedilerde diyabet, 
• Kedilerde kalp hastalıkları,
• Kedilerde kanser, 
• Kedilerde Osteoartrit ve 
• Anestezi komplikasyonları gibi pek çok ciddi sağlık sorununa zemin hazırlayabilir. 

Üriner Sistem Sağlığı 

Nature’s Protection kaynağında, kısırlaştırılmış kedilerde hormonal değişimler nedeniyle metabolizmanın yavaşladığı, iştahın arttığı ve fiziksel aktivitenin azaldığı belirtilir. Kısırlaştırılan kedilerin metabolizmalarında meydana gelen bu değişimler hem kilo alımını hem de üriner sistem rahatsızlıklarına yatkınlığı artırır. 

Özellikle erkek kedilerde idrar yolları daha dar olduğu için üriner taş ve kristal oluşumu riski yükselir. Kısırlaştırma sonrasında bazı minerallerin dengesinin bozulması, idrarın yoğunluğunu ve pH seviyesini olumsuz etkileyerek idrar yolu enfeksiyonlarına zemin hazırlayabilir.

Nature’s Protection da kısırlaştırılmış kediler için özel olarak formüle edilen mamaların tercih edilmesini önermektedir. Bu mamalar, düşük kalori ve dengeli mineral içeriği sayesinde kilo kontrolüne yardımcı olurken, idrar pH seviyesini dengede tutarak üriner taş oluşumunu önlemeye destek sağlar. 

Dahası lif oranı artırılmış ve enerji değeri düşürülmüş içerikleriyle, kısırlaştırılmış kedilerin hem vücut ağırlığını hem de böbrek ve mesane sağlığını korumasına yardımcı olur.

Vücut Kondisyonunun Korunması

Kısır kedinin ideal vücut ağırlığını koruması önemlidir. Kısırlaştırılmış inaktif kedilerde, 9 noktalı Vücut Kondisyon Skoru ölçeğinde 4/9 skorunun optimal kabul edilebileceği belirtilmiştir. Bu sistem, kedinin ideal kilosunu değerlendirmek için kullanışlı bir araçtır. Detaylı bilgi için Kedilerde İdeal Kilo Ne Kadar Olmalı? başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Kısırlaştırılmış Kedi Beslenmesi Nasıl Olmalıdır? 

Kısırlaştırılmış kedinizi sağlıklı tutmanın anahtarı, serbest beslemeden kaçınmak ve porsiyonları titizlikle kontrol etmektir. Kısırlaştırılmış kedi beslenmesi temelleri şu şekilde listelenebilir:

• Kısırlaştırma sonrası kedilerin metabolizmaları yavaşlar, iştahları artar ve kilo alma riskleri yükselir. Döneme özgü normal mamalardan farklı olarak özel içerikli kısırlaştırılmış kedi mamaları ile  beslenmeleri gerekir.
• Cinsiyet hormonlarının azalması leptin ve prolaktin seviyelerinin artmasına yol açarak kilo alma eğilimini artırır. Kilo alımı sistemik hastalıklar, hareket kaybı ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir. Beslenme düzenlenirken bu süreçte kedilerin egzersiz planı da yeniden şekillendirilmelidir.  
• İdrar yolu sağlığı gözetilmelidir. Su tüketimi ve hareket düzeyi azalan kısır kedilerde idrar mesanesinde idrarın daha uzun kalması, taş oluşumuna zemin hazırlar. 
• Kedinin bireysel ihtiyaçları dikkate alınmalıdır. Kedinizin kilosu, aktivite seviyesi ve varsa sağlık sorunları mama seçimi yaparken mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
• Hareketliliği artırmak için oyunlarla desteklenmelidir. Beslenmenin yanında, kedinizin hareket seviyesini artırmak da kilo kontrolü ve genel sağlık için önemlidir. İnteraktif oyuncaklar ve oyun zamanları ile desteklenmelidir.

Normal Kedi Mamasından Kısırlaştırılmış Kedi Mamasına Nasıl Geçilir?

Mama geçişinin kademeli yapılması, kedinizin sindirim sorunları yaşamasını veya yeni mamayı reddetmesini önlemek için kritiktir.

Bu geçiş sırasında, yeni mama eski mamaya karıştırılarak verilmelidir. Bazı kediler yeni mamaya alışmak için birkaç hafta süreye ihtiyaç duyabilir. Kedilerde mama değişimi sırasında sindirim rahatsızlığını önlemek için yeni mama eski mama ile 7–10 gün boyunca karıştırılarak verilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

İçeriğimizin bu kısmında kısırlaştırılan kedilerin beslenmesi ile ilgili sıklıkla merak edilen soruları yanıtlıyoruz.

Kısırlaştırılmış kedi maması normal kediye verilir mi?

Kısırlaştırılmış kedi maması, normal bir kediye verilebilir ancak her zaman en doğru seçenek değildir. Düşük kalori ve yağ oranı sayesinde kilo kontrolü sağladığından evde yaşayan veya kilo almaya yatkın kediler için uygundur. Fakat yavru ya da çok aktif kedilerde enerji yetersizliği ve kas kaybı riski doğurabilir. Kedi mama seçimi mutlaka kedinin yaşına, kilosuna ve yaşam tarzına göre veteriner hekim önerisiyle yapılmalıdır.

Kısırlaştırılmış kedi mamasına ne zaman geçilmeli?

Marge Chandler'ın Vet Times Makalesi’nde belirtildiği gibi, veteriner hekim ziyareti, kısırlaştırma anında diyet ve obezite hakkında konuşmak için kritik bir noktadır. Kediler genellikle operasyondan sonraki iki hafta içinde kilo ve vücut yağı kazanmaya başladığından mama geçişi derhal başlatılmalıdır.

Kısırlaştırılmış kediye uygun mama nasıl seçilir?

Kısırlaştırılmış kediniz için uygun mama seçimi, azalan enerji ihtiyacını dengelemek ve artan sağlık risklerini önlemek açısından büyük önem taşır. Bu dönemde kedinizin enerji gereksinimi düşerken iştahı artar. Dolayısıyla düşük kalorili, az yağlı ve düşük karbonhidrat içeren mamalar tercih edilmelidir. 

• Günlük mama miktarının ölçülerek verilmesi, kilo kontrolü açısından kritik rol oynar. Aynı zamanda yüksek protein içeriğine sahip mamalar, enerji kısıtlamasına rağmen kas kütlesinin korunmasını sağlar. 
• Üriner sistem sağlığı açısından ise magnezyum, kalsiyum ve fosfor seviyeleri dengeli olmalı; mama, idrarın pH seviyesini hafif asidik tutarak kristal ve taş oluşumunu önlemelidir. 
• Islak mamalar, daha düşük kalori içeriği ve yüksek nem oranı sayesinde hem kilo kontrolünü destekler hem de su alımını artırarak idrar yollarının temizlenmesine yardımcı olur.

Tüm bu özellikleriyle doğru formüle edilmiş kısırlaştırılmış kedi maması; kedinizin obezite, idrar yolu hastalıkları ve metabolik dengesizliklerden korunarak sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürmesine önemli bir katkı sunar.

Kaynaklar:
https://doi.org/10.1017/S0007114511001851 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7337193 
https://www.vettimes.co.uk 
https://www.europeanpetfood.org
https://vcahospitals.com/know-your-pet/obesity-in-cats
https://naturesprotection.eu/blog/do-sterilized-cats-need-special-nutrition-
https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-nutrition/article/effects-of-neutering-on-food-intake-body-weight-and-body-composition-in-growing-female-kittens/BD771084092FBE8C36F6F526AB2A21A