Köpeklerde obezite küresel çapta giderek yaygınlaşan, ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Köpeklerde obezite zararları hakkında farkındalık artsa da hareketsizlik, yanlış beslenme ve bazı tıbbi hastalıklar gibi farklı nedenlerle görülen bu sorunun üstesinden gelinmesi kolay olmuyor. Köpeklerde obezite hakkında hazırladığımız bu yazımızda önemli bilgiler bulabilir; dostunuzun sağlığına katkıda bulunurken yaşam süresini ve konforunu artırabilirsiniz.

Köpeklerde Obezite Nedir ve Neden Önemlidir?

Kısaca vücutta aşırı yağ birikimi olarak tanımlanabilen obezite, kronik ve ilerleyici bir hastalık olarak sınıflandırılır. Köpeklerin fazla kilolu mu yoksa aşırı kilolu mu olduğunun değerlendirilmesi büyük bir öneme sahiptir. Köpeklerde obezite olduğunun ifade edilebilmesi için vücut ağırlığı rehber olarak kabul edilebilir. İdeal vücut ağırlıklarının %10 - %20’si kadar fazla ağırlığa sahip olan köpeklerin fazla kilolu; %20’sinden fazlasına sahip olanların ise obez köpek olarak nitelendirilmesi mümkündür. 

Obezite sadece fazla kilolu olmak anlamına gelmez; aslında bu durum, metabolizma, bağışıklık ve hormonal sistem üzerinde ciddi baskılar oluşturur. PetMD kaynağına göre, obez köpeklerde diyabet, osteoartrit, kalp hastalıkları, solunum sorunları daha yaygın görülür. Üstelik bu sağlık sorunları yalnızca fiziksel rahatsızlık yaratmakla kalmaz, aynı zamanda köpeğinizin yaşam süresini de kısaltabilir.

Bu nedenle obezite, yalnızca bir “fazla mama” meselesi değildir. RSPCA'nın vurguladığı gibi, köpeğinizin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir sağlık sorunu olarak ciddiyetle ele alınmalıdır. Bu yazımızda köpeklerde obezite ile ilgili bilinmesi gerekenleri detaylı bir şekilde ele alacağız.

Köpeğinizin kilolu olup olmadığını anlamak için kilosunu bilmek bir noktaya kadar yardımcı olur. Veteriner hekimler, ideal vücut kondisyonunu değerlendirmek için "Vücut Kondisyon Skoru (BCS)" adı verilen özel bir ölçek kullanır. Bu skala 1’den 9’a kadar uzanır ve 5, ideal vücut yapısını temsil eder. 6 ve üzeri değerler köpeğinizin fazla kilolu veya obez olduğunu gösterebilir. 

Evde gözlemleyebileceğiniz bazı işaretler şunlardır:

• Kaburgaların belirgin olmaması fazla kiloya işaret eder. Hafifçe elinizi köpeğinizin gövdesine koyduğunuzda kaburgalarını hissedemiyorsanız, bu yağ tabakasının kalınlaştığını gösterir.
• Bel kıvrımının kaybolması yani köpeğe yukarıdan bakıldığında bel hattı düz ya da bombeli görünüyorsa köpeğiniz kilo almış olabilir.
• Kısa yürüyüşlerde çabuk yorulma, merdiven çıkmak istememe gibi belirtiler dikkat çeker.
• Özellikle sıcak havalarda ya da egzersiz sırasında artan solunum güçlüğü obezitenin işareti olabilir.

Köpeklerde İdeal Kilo başlıklı yazımızda bu tabloya ve köpeklerin ideal kilosunu öğrenmeye dair bilgilere ulaşabilirsiniz. Veteriner hekimler genellikle fiziksel muayene ile birlikte tartı ölçümleri, vücut yağı oranı hesaplamaları ve bazı durumlarda kan testleriyle detaylı bir değerlendirme yapar. Pet Obesity Prevention kuruluşunun da vurguladığı gibi, düzenli kontrol randevuları ve kilo takibi, olası bir obezite gelişimini erkenden fark etmek için hayati öneme sahiptir.

Obezitenin Tehlikeleri: Fazla Kilo Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Köpeklerde fazla kilo yalnızca hareket kabiliyetini azaltmakla kalmaz, ciddi sağlık sorunlarının da önünü açar. Obeziteye bağlı gelişen hastalıklar, köpeğinizin yaşam süresini kısaltabilir ve yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir. VCA Hospitals’a göre, obez köpeklerin beklenen ömürleri, ideal kiloda olanlara göre ortalama 2 yıl daha kısadır.

Eklem, Kemik ve Bağ Hasarları

Yapılan bilimsel çalımalar sonucunda obez köpeklerin %25’inde ciddi eklem komplikasyonları oluştuğu gösterilmektedir. Eklem ve kemiklerin fazla yük taşımaya başlaması hasar görmeleri anlamına gelmektedir. Bu durumda artrit gelişebilir, kalça displazisine bağlı olarak belirgin bir ağrı hissedilebilir. Artan ağırlık eklemlerde fazladan gerilim oluşmasına yol açarak bağların da zarar görmesine neden olabilir. Ön çapraz bağlar yırtılmalara karşı oldukça yatkındır. Bu gibi bir durumda köpeklerin dengesi bozulabilir ve hareket etmekte zorlanabilirler. Hareketsizlik obezitenin ilerlemesinde ve çok daha ciddi sorunların ortaya çıkmasında etkilidir. Obezite köpeklerde eklem sağlığını bozan tek unsur da değildir. Yaşlanma ile birlikte köpeklerde eklem sorunları ortaya çıkabilir. Köpek vitamin ve ek besinler kategorimizdeki ürünlere buraya tıklayarak ulaşabilir, dostunuzun eklem sağlığını destekleyecek ürünler arasından seçim yapabilirsiniz.

Okumanızı Öneririz:

• Köpeklerde Eklem Ağrısı Belirtileri, Teşhisi ve Tedavisi, Ne İyi Gelir?
• Köpeklerde Eklem İltihabı Belirtileri Nelerdir?
• Köpeklerde Osteoartrit Belirtileri, Teşhisi ve Tedavisi

Diyabet 

Köpeklerde obezitenin yol açtığı en yaygın sorun diyabet hastalığının oluşmasıdır. Fazla kilo kandaki şeker oranının artmasına ve dolayısıyla insülin salınımın fazlalaşmasına neden olur. Kan şekeri insülin üretme kapasitesini aşacak denli yükseldiğinde diyabet ortaya çıkar. Diyabet hem başlı başına hem de yol açtığı ikincil sorunlar nedeniyle oldukça ciddi bir hastalıktır. Köpeklerde diyabet hakkında detaylı bilgi için Köpekler Doğuştan Şeker Hastası mı? başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.

Yüksek Tansiyon ve Kalp Hastalıkları 

İnsanlarda olduğu gibi aşırı kilo köpeklerde de yüksek tansiyon sorununa yol açabilir. Kilo aldıkça vücut dokuları artar ve tüm vücuda kan ulaştırabilmek için kalp her zamankinden fazla kan pompalamak zorunda kalır. Bu durum kalbin olması gerekenden erken yorulmasına neden olarak konjestif kalp yetmezliği sorununa zemin hazırlayabilir. Köpeklerde Kalp Hastalıkları Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Müdahale Edilmelidir? ve Köpeklerde Yüksek Tansiyon Nedenleri, Belirtileri, Nasıl Düşürülür? yazılarımızda bu alanda daha detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Solunum Sorunları

Göğüs bölgesinde aşırı yağ birikmesi akciğerlerin genişleme kapasitesine zarar verir. Karın bölgesindeki fazla yağ ise diyaframa baskı yapar. Tüm bu etkiler solunum kapasitesinin düşmesine neden olur. Vücut dokularının artması sonucu akciğerlere daha çok oksijen ulaşma ihtiyacı da göz önünde bulundurulduğunda, obeziteye bağlı solunum sorunlarının büyük bir tehlike anlamına gelebileceği ifade edilebilir.

Kanser

Yapılan araştırmalar sonucunda, insanlarda olduğu gibi, köpeklerde de belirli kanser türlerinin oluşma riskinin obezite nedeniyle artabildiği gösterilmektedir. Ek olarak 1 yaşında obezite sorunu yaşayan köpeklerde meme tümörlerinin görülme riskinin yükseldiği de belirlenmiştir.

Okumanızı Öneririz:

• Köpeklerde Kanser Belirtileri
• Köpeklerde Cilt Kanseri
• Köpeklerde Meme Kanseri
• Köpeklerde Ağız Kanseri
• Köpeklerde Mesane Kanseri
• Köpeklerde Osteosarkom

Obezitenin köpeklere zararları bunlarla da sınırlı değildir. Fazla kilo sindirim sorunlarına yol açabilir, bağışıklık sistemini zayıflatabilir, cilt ve tüy sağlığını bozabilir, ameliyat ve anestezi riskini artırabilir, karaciğer yağlanmasına neden olarak karaciğer fonksiyonlarını azaltabilir, vücut dayanıklılığını düşürebilir ve dostlarımızın yaşam kalitesi ile birlikte yaşam süresini de azaltabilir. 

Fazla kilo nedeniyle eskisi kadar hareket edemeyen, oyunlara dâhil olamayan, ağrı çeken ve sağlık sorunları yaşayan köpeklerin psikolojisinin de bozulduğu bilinmektedir. Tüm bu nedenlerle obezitenin zamanında teşhis edilmesi ve veteriner hekimler tarafından önerilen obez köpek diyeti kurallarına uyum sağlanması önemlidir. Böylece zaman içerisinde dostlarımız ideal kilolarına düşebilir, daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmeye devam edebilir. 

Unutulmaması gereken bu hastalığın önlenebilir nitelik taşıdığı gerçeğidir. Sağlıklı ve dengeli beslenmeleri sağlanarak, egzersiz yapmaları için uygun ortam yaratılarak; tüm bunlara rağmen kilo almaya devam ediyorlarsa detaylı tetkikler yaptırılarak köpeklerin sağlıkları korunabilir.

Köpekler Neden Kilo Alır? Obezitenin Yaygın Nedenleri

Köpeklerde kilo artışı çoğu zaman yavaş ve fark edilmesi zor bir süreçtir. Bu artışın temelinde genellikle fazla kalori alımı ve yetersiz enerji harcaması yatar. Ancak tablo yalnızca beslenme hatalarıyla sınırlı değildir. RSPCA ve PetMD gibi güvenilir kaynaklara göre, köpeklerde obeziteye yol açan başlıca nedenler şunlardır:

1. Aşırı ve/veya Dengesiz Beslenme

Köpeğin ihtiyacından fazla mama verilmesi, öğün arası atıştırmalıklar, sofradan verilen yiyecekler ve yüksek kalorili ödüller kilo artışına yol açar. Özellikle enerji ihtiyacına göre planlanmamış ev yapımı diyetler risklidir.

2. Hareketsizlik

Günlük egzersiz ihtiyacının karşılanmaması, özellikle şehir yaşamında sık rastlanan bir durumdur. Yeterince yürüyüş yapmayan, oyun oynamayan ya da enerjisini dışa vuramayan köpeklerde yağ birikimi kolaylaşır. Köpekler İçin İdeal Yürüyüş Süresi ve Köpek Gezdirmenin Önemi ve Faydaları yazılarımızdan egzersiz ihtiyacına dair detaylı bilgi alabilirsiniz.

3. Kısırlaştırmaya Bağlı Metabolizma Yavaşlaması

Köpeklerde kısırlaştırma ile cinsiyet hormonlarının salınımı kesilir. Testosteron ve östrojen hormonları vücutta birçok işleve sahip olduğu için eksiklikleri halinde başta enerji düşüklüğü ve iştah artışı olmak üzere ortaya çıkan semptomlar köpeklerde obezite riski üzerinde artışa neden olabilir.

Okumanızı Öneririz:
A’dan Z’ye Köpeklerde Kısırlaştırma: Öncesi, Sonrası, Kısırlaştırma Ücreti
Köpek Kısırlaştırmanın Faydaları ve Zararları Nelerdir?
Köpek Kısırlaştırma Ameliyatı ve Sonrasında Dikkat Etmeniz Gerekenler

4. Yaşlanma

Yaşla birlikte hareketlilik azalır ve metabolizma yavaşlar. Enerji ihtiyacı azalan yaşlı köpekler, gençlik dönemine göre daha kolay kilo alır. Yaşlı Köpek Bakımı Hakkında Bilinmesi Gerekenler ve 
Yaşlanan Köpeklerin Beslenme İhtiyaçları Değişir yazılarımızda daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.

5. Genetik Faktörler:

Labrador Retriever, Cocker Spaniel, Beagle gibi bazı köpek ırkları genetik olarak kilo almaya daha yatkındır. Bu ırklarda iştah kontrolü daha zor olabilir.

6. Hastalıklar ve ilaçlar:

Hipotiroidizm: Tiroit bezi metabolizma için gerekli olan T3 (liotironin) ve T4 (levotiroksin) dahil olmak üzere bir dizi hormonun üretiminden sorumludur. Tiroit bezi tarafından salgılanan T3 ve T4 hormonlarının salınımlarının azalması sonucu ortaya çıkan hipotiroidizm orta ve büyük ırk köpeklerde sıklıkla görülebilir. Bazı ırklar bu rahatsızlığa daha yatkındır. Doberman Pinchers, İngiliz Setter, Golden Retrievers, Danua, Boxer ırklarında hipotiroidizm riski daha yüksektir. Aynı zamanda kısırlaştırılmış köpekler ve 4-10 yaş aralığındakiler de risk altındadır. 

İnsülinoma: Pankreastaki beta hücrelerinde oluşan kötü huylu tümörlerdir. Beta hücreleri farklı hormonların yanı sıra insülin salınımında da görev yapar. İnsülin vücuttaki glikoz seviyesinin dengede tutulmasını sağlar. Köpeklerde insülinoma olduğu takdirde insülin salınımı çok fazla artar ve kan dolaşımındaki glikoz gereğinden fazla düşerek halsizliğe ve nörolojik sorunlara neden olabilir. 

Cushing Hastalığı: Böbrek üstü bezleri tarafından stres hormonu olarak da bilinen kortizol hormonunun çok fazla salgılanması sonucu oluşur. Genellikle yaşlı köpeklerde görülen cushing sendromu hastalık yüksek tansiyona, böbrek enfeksiyonlarına, mesane taşlarına, kronik cilt ve idrar yolu enfeksiyonlarına, pıhtılaşma riskinde artışa ve diyabete neden olabilir. Poodle, Boxer, Boston Terrier, Yorkshire Terrier ve Staffordshire Terrier ırklarında hastalık riski daha yüksektir. Bu hastalık iştah artışı ile birlikte görme kaybının ani şekilde yitirilmesi, cilt sağlığının bozulması ve solunum sorunları belirtileri ile ortaya çıkabilir.

7. Davranışsal etkenler:

Yalnız kalma, can sıkıntısı, stres gibi durumlar bazı köpeklerde yeme davranışını tetikleyebilir. Bu da farkında olmadan kilo artışına neden olabilir.

Okumanızı Öneririz:

Köpeklerde Stresin Nedenleri, Belirtileri, Çözüm Yolları
Köpeklerde Sosyal Anksiyete Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Köpeklerde Ayrılık Kaygısı Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Köpeklerde En Çok Görülen Davranış Sorunları

Köpeklerde Obezite İçin Ne Zaman Veteriner Hekime Gitmelisiniz?

Köpeğinizin kilo aldığını fark ettiğinizde, kendi gözlemleriniz önemli olsa da doğru teşhis ve güvenli müdahale için veteriner hekim desteği şarttır. Çünkü her kilo artışı obezite anlamına gelmeyebilir; aynı şekilde bazı kilo kayıpları da kas kaybı ya da sağlık sorunlarına bağlı olabilir. 

• Kaburgaları hissedemiyorsanız:
• Egzersiz yaparken çabuk yoruluyorsa:
• Nefes alması zorlaştıysa veya horlamaya başladıysa:
• Uyku düzeni ve ruh hali değiştiyse:
• Kilo veremiyor ya da hızla kilo alıyorsa mutlaka veteriner hekimle görüşmeniz gerekir. 

Obeziteyle mücadelede veteriner hekimin hazırlayacağı kişiye özel diyet ve egzersiz programı, sağlıklı kilo kaybı için çok daha güvenli bir yoldur.
 

Köpeğinizi Obeziteden Korumak İçin Nasıl Beslemelisiniz?

Köpeklerde obezitenin en temel sebeplerinden biri, enerji alımı ile harcaması arasındaki dengenin bozulmasıdır. Yani köpeğinizin yediği miktar, yaktığından fazlaysa zamanla kilo alması kaçınılmazdır. Bu nedenle beslenme düzeni, obeziteyi önlemenin ve yönetmenin en kritik adımlarından biridir. Gelin birlikte bir köpek için ideal bir beslenme düzeninin nasıl olması gerektiğine bakalım.

Porsiyon Kontrolü

Mama kabını göz kararı doldurmak, en sık yapılan hatalardan biridir. Veteriner hekimin önerdiği günlük kalori miktarına göre ölçülü porsiyonlar hazırlanmalı, hassas mutfak terazisi ya da ölçü kabı kullanılmalıdır. Köpeğinizin hızlı yemek yeme sorunu varsa bunun için yavaş yemeyi destekleyen özel mama kapları kullanabilirsiniz.

Doğru Mama Seçimi

Yavru, yetişkin ve yaşlı köpeklerin beslenme ihtiyaçları birbirinden farklıdır. Aynı şekilde aktif bir köpeğin enerji ihtiyacı ile evde zaman geçiren bir köpeğin ihtiyacı aynı değildir. Bu nedenle köpeğinizin yaşam evresine ve yaşam tarzına uygun formüle edilmiş mamalar tercih edilmelidir. Köpeğinizin yaşam evresine, ırkına ve genel sağlık durumuna uygun mamaları burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.

Okumanızı Öneririz:

• Kuru Köpek Mama Seçiminde Dikkat Etmeniz Gerekenler
• Köpek Beslenmesinde Yaş Mamanın Yeri
• Kaliteli Yavru Köpek Maması ile Sağlıklı Bir Başlangıç
• Yavru Köpekler İçin Mama Seçimi Nasıl Yapılır?

Dengeli Ödül Maması Tüketimi

Ödül mamaları günlük kalori ihtiyacının %10’unu geçmemelidir. Her verilen atıştırmalık, ana öğünlerdeki mama miktarından düşülmelidir. Ödül yerine havuç, salatalık gibi düşük kalorili alternatifler tercih edilebilir. Farklı ödül alternatifleri için Köpeklerin Yiyebileceği Meyveler ve Sebzeler ve Köpekler Ne Yer, Ne ile Beslenir? Yazılarımıza göz atmak isteyebilirsiniz.

Mama Harici Beslemeden Kaçınma

İnsan yiyecekleri, köpeklerin sindirim sistemine uygun olmadığı gibi, çoğu zaman yüksek kalori içerir. Bu alışkanlık hem kilo alımını tetikler hem de davranışsal sorunlara yol açabilir.

Su Tüketimi

Yeterli su tüketimi, metabolizmanın düzgün çalışması için çok önemlidir. Taze ve temiz su her zaman ulaşılabilir olmalıdır.

Beslenme Düzeni 

Serbest besleme (kapta mama bırakma) yerine belirli saatlerde öğün şeklinde beslemek, porsiyon kontrolünü kolaylaştırır.

Obezite Tedavisi: Köpeğinizin Sağlıklı Kilosuna Dönmesi İçin Eylem Planı

Köpeğinizin fazla kilolarından sağlıklı bir şekilde kurtulması, sabır ve süreklilik gerektiren bir süreçtir. Hızlı kilo kaybı hem tehlikeli hem de sürdürülemezdir. Bu nedenle, veteriner hekim kontrolünde ve köpeğinizin bireysel ihtiyaçlarına göre planlanmış bir eylem planı oluşturulmalıdır. 

1. Veteriner Hekim Değerlendirmesi

İlk adım, köpeğinizin mevcut sağlık durumu, ideal kilosu ve varsa eşlik eden hastalıklarının değerlendirilmesidir. Bu verilere göre hedef kilo belirlenir ve güvenli bir kilo kaybı oranı hesaplanır. Genellikle haftalık vücut ağırlığının %1–2’si kadar kayıp hedeflenir.

2. Özel Diyet Planı

Veteriner hekim, köpeğinizin günlük alması gereken enerji miktarını belirler. Bu doğrultuda özel düşük kalorili, yüksek lifli ve yeterli protein içeren mama ile bir diyet planı hazırlanır. Evde pişirilen yiyecekler söz konusuysa bir hayvan beslenme uzmanına danışmak gerekir.

Eğitim ya da motivasyon için verilen ödüller göz ardı edilmemelidir. Bunların miktarı azaltılmalı ya da kalorisi düşük alternatiflerle değiştirilmelidir. Her ödül, günlük kalori hesabına dâhil edilmelidir.

3. Egzersiz Programı

Fiziksel aktivite, enerji harcamasını artırarak kilo kaybını destekler. Egzersizler köpeğin yaşına, ırkına ve sağlık durumuna uygun biçimde planlanmalıdır. Başlangıçta kısa yürüyüşlerle başlanabilir, zamanla süre ve tempo artırılabilir. Köpeğinizle evde de çeşitli oyunlar oynayabilir bu sayede daha çok hareket etmesini sağlayabilirsiniz.

5. Kilo Takibi

Köpeğinizin kilosu düzenli olarak takip edilmeli, hedeflenen kilo kaybı gerçekleşip gerçekleşmediği gözlemlenmelidir. Aylık veya iki haftada bir veteriner kontrolü yapılması önerilir.

6. Mental Destek

Bazı köpekler stres, can sıkıntısı ya da yalnızlık nedeniyle aşırı yeme davranışı geliştirebilir. Bu durumlarda mental uyarım sağlayan oyuncaklar, interaktif besleme kapları ya da egzersiz temelli oyunlar faydalı olabilir.

7. Tutarlılık

Kilo kontrolü bir aile kararıdır. Evin tüm bireylerinin aynı kurallara uyması gerekir. Bir kişi mama kısıtlaması yaparken diğerinin gizlice ödül vermesi tüm planı boşa çıkarabilir.

Obez Köpeklere Sadece Light Mama Vermeyin

Light mamalar, genellikle kilo kontrolü sağlamak amacıyla formüle edilmiştir ama bu ürünler sizin köpeğinizin alması gereken obezite tedavisi için yeterli olmayabilir. Bu ürünler genellikle fazla kilo alma eğiliminde olan sağlıklı köpekler için tasarlanmıştır, tedavi edici amaçla değil.

Gerçek anlamda kilo vermesi gereken köpekler için veteriner hekim tarafından önerilen beslenme planları uygulanmalıdır. Obezite tedavisinde sadece kaloriyi düşürmek yetmez. Aynı zamanda kas kütlesini korumak, yağ yakımını desteklemek ve tokluk hissi sağlamak da önemlidir.

Veterinary Information Network kaynağında da belirtildiği üzere köpekler kilo verdikten sonra tekrar kilo olabileceğinden sadece mama değiştirmek yeterli değildir. Önemli olan, köpeğinizin yaşam tarzına, yaşına ve sağlık durumuna uygun bir bütüncül yaklaşım geliştirmektir.

Obeziteyi Önlemek, Tedavi Etmekten Kolaydır: Köpeklerde Obeziteyi Önlemenin Yolları

Obezite geliştikten sonra tedavi etmek hem zaman alır hem de köpeğiniz için fiziksel ve zihinsel olarak daha zorlayıcı olabilir. Bu nedenle önleyici adımlar, uzun vadede hem köpeğinizin sağlığı hem de yaşam kalitesi açısından çok daha etkili sonuçlar verir. 

• Köpeğinizin kilosunu ayda bir tartmak, olası artışları erken fark etmenizi sağlar. 
• Kilosu ideal olsa bile, köpeğinizin kaburgaları hissedilemiyorsa ya da bel hattı kaybolmuşsa, vücut yağı artıyor olabilir. 
• Porsiyon kontrolü ve yaşa/aktiviteye uygun mama seçimi büyük önem taşır. Sofra artıkları ve aşırı ödüllerden kaçınmak, günlük kalori alımını dengede tutar.
• Her köpeğin enerji ihtiyacı farklıdır. Ancak genel kural olarak, her gün düzenli yürüyüş yapmak, oyun oynamak ve zihinsel uyarım sağlamak obezite riskini önemli ölçüde düşürür.
• Kısırlaştırılan köpeklerde metabolizma yavaşladığı için, aynı miktarda mama verilmesi kilo artışına yol açabilir. Bu nedenle ameliyat sonrası mama miktarı ve içeriği yeniden planlanmalıdır.
• Yalnızlık, stres, can sıkıntısı gibi duygusal durumlar bazı köpeklerde aşırı yeme davranışına yol açabilir. 
• Evde herkesin aynı besleme ve ödüllendirme kurallarına uyması, tutarlı bir yaklaşımın sürdürülmesini sağlar.

Obez Köpekler İçin Egzersiz Önerileri

Düzenli fiziksel aktivite, köpeğinizin yalnızca kilo kontrolünü değil, genel sağlığını ve davranışsal dengesini de destekler. Egzersiz sayesinde fazla enerji atılır, kaslar güçlenir, bağışıklık sistemi desteklenir ve obezite riski önemli ölçüde azalır. Ancak her köpeğin egzersiz ihtiyacı farklıdır. Egzersiz planı yaş, ırk, sağlık durumu ve yaşam tarzına göre şekillendirilmelidir.

• Ortalama bir köpek için günde iki kez, 20–30 dakikalık yürüyüşler önerilir. Ancak bu süre büyük ve aktif ırklar için daha uzun olabilir. Havanın çok sıcak veya soğuk olduğu günlerde yürüyüş saatleri dikkatle seçilmelidir.
• Top getirme, saklambaç, ip çekme gibi interaktif oyunlar hem fiziksel hareket sağlar hem de zihinsel uyarım sunar. Bu oyunlar özellikle evde uzun süre kalan köpekler için büyük önem taşır. Köpeğinizle Yapabileceğiniz Ev İçi Aktiviteler yazımızda daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.
• Yalnızca koşmak ya da yürümek değil; koku takip oyunları, ödül bulmacaları ve komut eğitimleri de zihinsel olarak yoran egzersiz türleridir. Zihinsel uyarım, bazı köpeklerde aşırı yeme isteğini azaltabilir.
• Köpeğiniz uzun süredir hareketsizse ya da fazla kiloluysa, egzersiz programına hafif tempolu kısa yürüyüşlerle başlanmalıdır. Zorlamak yerine, kademeli bir artış sağlıklı bir ilerleme sunar.
• Obez ya da eklem sorunu olan köpekler için yüzme, eklemlere baskı yapmadan enerji harcamalarını sağlar. Özellikle sıcak yaz aylarında iyi bir alternatiftir.

Egzersiz sırasında nefes nefese kalma, durmak isteme, topallama gibi belirtiler varsa egzersiz yoğunluğu fazla gelmiş olabilir. Bu durumda veteriner hekiminize danışarak planı yeniden yapılandırmalısınız.

Köpeklerde Obezite Hakkında Sık Sorulan Sorular 

Köpeklerde obeziteyle ilgili bazı sorular, pek çok evcil hayvan sahibinin ortak endişesi hâline gelmiş durumda. Bu bölümde, en çok yöneltilen sorulara kısa ama açıklayıcı yanıtlar vererek konuyu daha da netleştirmek istedik.

Köpekler Kaç Kilodan Sonra Obez Olur?

Köpeklerde obezite, yalnızca kilo değil; ırk, vücut yapısı ve yağ oranı dikkate alınarak değerlendirilir. Genellikle ideal kilosunun %30 fazlasına sahip olan köpekler obez sayılır. Örneğin, 30 kg’lık bir Labrador 39 kg olduğunda obez kabul edilir. Veteriner hekimler Vücut Kondisyon Skoru (BCS) ile değerlendirme yapar. Bu tabloda 5 ideal, 8–9 obezdir. Çoğu köpek sahibi fazla kiloyu geç fark ettiği için düzenli veteriner hekim kontrolü obezitenin önlenmesinde büyük önem taşır.
Köpeklerde Obezite Hangi Hastalıklara Neden Olur?

Köpeklerde obezite; diyabet, eklem rahatsızlıkları, kalp ve solunum problemleri, cilt enfeksiyonları, karaciğer yağlanması ve bazı kanser türleri gibi ciddi hastalıklara yol açabilir. Ayrıca bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyon riskini artırır. Fazla kilo sadece fiziksel yük yaratmaz, tüm vücut sistemlerini etkileyen bir sağlık sorunudur.

Kısırlaştırılmış Köpeğimin Kilo Almasını Nasıl Önlerim?

Kısırlaştırma sonrası metabolizma yavaşladığı için kilo alma riski artar. Bu riski önlemek için mama miktarı azaltılmalı, düşük kalorili özel mamalar tercih edilmeli ve egzersiz düzenli olmalıdır. Ödüller sınırlandırılmalı, vücut kondisyonu izlenmeli ve veteriner kontrolü aksatılmamalıdır. Doğru yönetimle kilo alımı engellenebilir.
Köpeğim Sürekli Aç Görünüyor, Ne Yapmalıyım?

Köpeklerde sürekli açlık hissi her zaman gerçek açlık anlamına gelmez; alışkanlık, yetersiz mama içeriği, öğün düzeni, susuzluk veya can sıkıntısı gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Ayrıca diyabet ya da hormonal bozukluklar gibi sağlık sorunları da bu duruma yol açabilir. Mama içeriğini gözden geçirmek, öğünleri bölmek, su tüketimini artırmak ve veteriner kontrolü sağlamak, bu davranışı yönetmekte etkili olabilir.

Obez Bir Köpek Günde Kaç Öğün Yemeli?

Obez köpekler için genellikle günde 2 öğün önerilir. Küçük ırklar veya diyabet riski olanlar için bu sayı 3 öğüne çıkarılabilir. Serbest mama erişimi önerilmez. Her öğün ölçülmeli, ödül mamaları günlük kaloriye dâhil edilmelidir. Öğün düzeni, hem kilo kontrolü hem de sindirim ve davranış dengesi için önemlidir.

Kaynaklar:
https://vcahospitals.com/know-your-pet/obesity-in-dogs
https://www.petmd.com/dog/conditions/digestive/obesity-dogs
https://www.pdsa.org.uk/pet-help-and-advice/pet-health-hub/conditions/obesity-in-dogs
https://www.rspca.org.uk/adviceandwelfare/pets/general/obesity
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9573962/
https://www.petobesityprevention.org
https://www.greencrossvets.com.au/pet-library/articles-of-interest/the-risks-for-overweight-pets/
https://www.thekennelclub.org.uk/health-and-dog-care/health/health-and-care/a-z-of-health-and-care-issues/obesity/
https://veterinariamexico.fmvz.unam.mx/index.php/vet/article/view/1193
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0167587724002848
https://www.morrisanimalfoundation.org/article/weight-loss-in-cats-and-dogs
https://www.scielo.org.mx/scielo.php?pid=S2448-67602023000100002&script=sci_arttext_plus&tlng=en
https://www.akc.org/expert-advice/nutrition/obesity-in-dogs-a-major-health-threat-hiding-in-plain-sight/
https://www.vin.com/apputil/content/defaultadv1.aspx?id=5124229&pid=11343
https://www.petobesityprevention.org/2022
https://vcahospitals.com/know-your-pet/overweight-obesity-and-pain-in-dogs-overview
https://wagwalking.com/condition/obesity